Το δικαίωμα της αποζημίωσης επιχειρήσεων και καταναλωτών που θίγονται από παραβάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας εξετάζει η κυβέρνηση.
Η ρύθμιση εκτιμάται ότι θα περιλαμβάνεται στις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας με το οποίο επέρχονται ριζικές αλλαγές στη νομοθεσία περί προστασίας των καταναλωτών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο νόμου βρίσκεται στην τελική φάση του και στόχος του είναι να ενισχύσει τους μηχανισμούς ελέγχου της αγοράς, να αναβαθμίσει το ρόλο των ενώσεων καταναλωτών και να καταργήσει τις οργανώσεις «σφραγίδα» ενώ το θέμα της αποζημίωσης των θυμάτων των καρτέλ εξετάζεται να συμπεριλαμβάνεται στις ρυθμίσεις του.
Mε τις ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες θα προωθηθούν άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή ενισχύονται οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή στον αυτεπάγγελτο ή μη έλεγχο παραβιάσεων των διατάξεων του νόμου για την προστασία των καταναλωτών, όπως και κάθε άλλου νομοθετήματος, η εποπτεία του οποίου ανήκει στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή (πχ αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις). Οι υπάλληλοι της γενικής γραμματείας, για την άσκηση του ελέγχου, θα έχουν εξουσίες φορολογικού ελεγκτή. Επίσης, δεν θα επιτρέπεται η χορήγηση αναστολής της καταβολής του προστίμου για το 25% του ύψους του, με ανώτατο όριο τις 100.000 ευρώ.
Διευρύνεται ο κύκλος προστασίας των προσώπων από τις διατάξεις του νόμου, ώστε να εμπίπτουν σε αυτόν και οι εγγυητές μιας επαγγελματικής σύμβασης, από την οποία, όμως, δεν εξαρτούν κανένα ατομικό οικονομικό συμφέρον. Επίσης, επεκτείνεται η εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τους γενικούς όρους των συναλλαγών και στις σχέσεις προμηθευτών με μη καταναλωτές.
Βελτιώνονται ριζικά και καθίστανται πλέον αξιοποιήσιμες οι διατάξεις για την αποζημιωτική συλλογική αγωγή. Οι διατάξεις αυτές επιτρέπουν στις ενώσεις των καταναλωτών να επιτυγχάνουν την αναγνώριση και διευκόλυνση του δικαιώματος αποζημίωσης των καταναλωτών από παράνομες συμπεριφορές προμηθευτών, έτσι ώστε ο καταναλωτής να μπορεί, με απλές, σύντομες και ανέξοδες διαδικασίες, στηριζόμενος στο δεδικασμένο, να εξασφαλίζει την ικανοποίησή του.
Στο πλαίσιο αυτό, επεκτείνεται από έξι μήνες σε τρία έτη η αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση της συλλογικής αγωγής, για την αναγνώριση του δικαιώματος αποζημίωσης των καταναλωτών και προβλέπεται η διακοπή της παραγραφής των αξιώσεων με την έγερση της συλλογικής αγωγής, για την αναγνώριση του δικαιώματος αποζημίωσης, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι οι καταναλωτές, που θα προσδοκούν το αποτέλεσμα της συλλογικής δίκης, θα είναι σε θέση να αξιοποιήσουν την απόφαση που δέχεται την αποζημιωτική συλλογική αγωγή, όταν αυτή καταστεί αμετάκλητη.
Συμπληρώνεται ο ενδεικτικός κατάλογος των παράνομων συμπεριφορών των προμηθευτών, για τις οποίες μπορεί να ασκηθεί συλλογική αγωγή από τις ενώσεις καταναλωτών, ώστε να καλύπτονται και οι συμπεριφορές που παραβιάζουν τις Κοινοτικές Οδηγίες, οι οποίες έχουν εν τω μεταξύ ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία.
Τροποποιούνται οι διατάξεις για την πιστοποίηση των ενώσεων καταναλωτών και δημιουργούνται κίνητρα που ενθαρρύνουν διαδικασίες προσέγγισης και συνένωσης των ενώσεων καταναλωτών, με σκοπό τη διαμόρφωση ισχυρότερων οργανώσεων. Για τον λόγο αυτό οι ενώσεις καταναλωτών θα διακρίνονται σε πανελλαδικές, περιφερειακές και τοπικές ή κλαδικές. Εισάγονται κριτήρια που αντικατοπτρίζουν την πραγματική τους λειτουργία, την αναγνώριση και την αποδοχή τους από την κοινωνία, με τη θέσπιση ελάχιστου αριθμού μελών και συνολικών συνδρομών από τα μέλη τους.
Προστατεύεται η ανεξαρτησία και η αντιπροσωπευτική έκφραση των καταναλωτικών συμφερόντων, καθώς πλέον στο Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτών και Αγοράς και στη συνέλευση εκλογής των εκπροσώπων των ενώσεων καταναλωτών θα συμμετέχουν πλέον όλες οι πιστοποιημένες ενώσεις καταναλωτών. Η συμμετοχή τους (ο αριθμός εκπροσώπων) στα όργανα που λαμβάνονται οι αποφάσεις έκφρασης των ενώσεων καταναλωτών διαφοροποιείται ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν.
Τέλος, ανασυγκροτείται ο θεσμός των Επιτροπών Φιλικού Διακανονισμού και διαμορφώνεται ένα πλαίσιο αρχών και κανόνων για τη συγκρότηση και λειτουργία οργάνων, που προσφέρουν υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε καταναλωτικές διαφορές.
