Πραγματικές τομές και ουσιαστικές αλλαγές περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για τις δημόσιες συμβάσεις, όπως ανέφερε μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής ο υπουργός Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης.
«Ο τεχνικός κλάδος χτυπήθηκε όσο κανένας άλλος στα χρόνια της κρίσης και επιχειρήθηκε η απαξίωση του» ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Σπίρτζης και τόνισε πως «είναι χρέος μας να αντιστρέψουμε αυτήν την κατεύθυνση, να κατοχυρώσουμε θεσμικά την τεχνική-επιστημονική εργασία, ταυτόχρονα, όμως, να θεραπεύσουμε τα κενά, τις “γκρίζες” ζώνες και τις στρεβλώσεις που υπάρχουν».
Όπως είπε, στο σχέδιο νόμου, περιλαμβάνονται πραγματικές τομές και ουσιαστικές αλλαγές, που διασφαλίζουν τη διαφάνεια, τον εξορθολογισμό και το εύλογο κόστος των έργων προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος.
«Προσδιορίζονται σαφείς προϋποθέσεις και μηχανισμοί ελέγχου για τον πλήρη διαχωρισμό της προμήθειας από το δημόσιο έργο, της παροχής υπηρεσιών από τη μελέτη», είπε ο κ. Σπίρτζης, και πρόσθεσε ότι στο παρελθόν, όλοι οι φορείς του Δημοσίου έβγαζαν έργα ως προμήθεια. Απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση, διερωτήθηκε «ποιον ευνοούσαν αυτού του είδους οι στρεβλώσεις και γιατί τόσα χρόνια δεν αντιμετωπίστηκαν».
Αναλυτικότερα, ο υπουργός Μεταφορών ανέφερε ότι με το νομοσχέδιο θεσμοθετούνται σαφείς ρυθμίσεις για τις εγγυητικές, θεσμοθετείται η ενίσχυση των διαδικασιών προετοιμασίας για τη δημοπράτηση των δημοσίων έργων και γίνεται υποχρεωτική η ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων και των αναγκαίων αρχαιολογικών εργασιών.
Ακόμη, θεσμοθετείται η υποχρεωτική διαβούλευση των προδιαγραφών με σαφείς διαδικασίες και κανόνες, η ευθύνη και οι προδιαγραφές των υπεργολάβων και των φορέων που παρέχουν δάνεια, ικανότητα και κανόνες εκτέλεσης για όλες τις δημόσιες συμβάσεις. Για πρώτη φορά θεσμοθετείται ρητά το δικαίωμα μονομερούς λύσης σύμβασης υπέρ του Δημοσίου, η προώθηση δημόσιων συμβάσεων με κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως την επαγγελματική και κοινωνική ένταξη ατόμων με αναπηρία, κοινωνικών συνεταιρισμών, μειονεκτούντων εργαζομένων.
Συνεχίζοντας, ο κ. Σπίρτζης, ανέφερε ότι θεσμοθετείται η τεχνική επάρκεια των αναθετουσών αρχών και δημιουργούνται μητρώα με ηλεκτρονική κλήρωση.
Ακόμη, οι συμβάσεις απευθείας ανάθεσης θα γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο, χωρίς να υπάρχει αυτό που υπήρχε μέχρι σήμερα, οι συνεχείς αναθέσεις σε έναν, είτε είναι από δήμο είτε από περιφέρεια είτε από υπουργείο.
Θεσμοθετείται ο φάκελος δημόσιας σύμβασης, απλοποιείται και επιταχύνεται η διαδικασία ανάθεσης και θεσμοθετείται ρητά η υποχρέωση του αναδόχου του έργου, πριν την έναρξη των αμιγώς κατασκευαστικών εργασιών, να εκπονήσει, να παραδώσει, και βέβαια να εγκριθεί η μελέτη εφαρμογής του έργου.
Καθίσταται, επίσης, υποχρεωτική, πριν την προσωρινή παραλαβή του έργου, η υποβολή από τον ανάδοχο φακέλου προεκτίμησης της δαπάνης τακτικής συντήρησης και λειτουργίας του έργου για όλη τη διάρκεια ζωής του, με βάση το μητρώο του έργου, καθώς και εγχειρίδια λειτουργίας και συντήρησης, που αφορούν σε φθορές λόγω συνήθους χρήσης του έργου.
Τέλος, στις συμβάσεις μελετών προστίθεται κονδύλιο για απρόβλεπτες δαπάνες, το οποίο ορίζεται σε ποσοστό δέκα πέντε τοις εκατό (15%). Με το κονδύλιο αυτό καλύπτονται αλλαγές που προκύπτουν ιδίως από εφαρμογή νέων κανονισμών, κανόνων, προδιαγραφών κλπ, που καθιερώθηκαν ως υποχρεωτικοί μετά την ανάθεση της μελέτης, αλλά και λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, καθώς και τυχόν απαιτούμενων αρχαιολογικών ερευνών, ώστε να εξασφαλίζεται γενικότερα η αρτιότητα, η λειτουργικότητα και υλοποιησιμότητα του μελετούμενου έργου.