Στην προστασία των ευάλωτων καταναλωτών (υπερήλικες, άτομα με ασθένειες, οικονομικά ασθενέστερα στρώματα) στοχεύουν οι ειδικές ρυθμίσεις που προβλέπει μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο για τη «Λειτουργία των Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου», και οι οποίες περιλαμβάνουν μειωμένα τιμολόγια, ευνοικούς όρους πληρωμής ή ακόμη και απαγόρευση διακοπής της σύνδεσης.
Το νομοσχέδιο συζητήθηκε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο, τίθεται τώρα σε δημόσια διαβούλευση και περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις οι οποίες, σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, θα οδηγήσoυν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την εισροή κεφαλαίων για νέες επενδύσεις, την ενδυνάμωση της ελληνικής επιχειρηματικότητας, ενώ δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην προστασία των καταναλωτών.
Ειδικά για τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται όπως είναι γνωστό η μεταβίβαση της κυριότητας σε θυγατρική της ΔΕΗ η οποία θα συσταθεί γι αυτόν το σκοπό (ΑΔΜΗΕ ΑΕ) η οποία σύμφωνα με το νομοσχέδιο «τελεί πάντοτε υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο του Δημοσίου».
Σύμφωνα με την ίδια ρύθμιση, «Οποιαδήποτε μεταβίβαση μετοχών η οποία επάγεται τη μεταβολή στον δημόσιο έλεγχο της ΑΔΜΗΕ ΑΕ συντελείται μόνο εφόσον διασφαλίζεται ότι η διοίκηση της εταιρείας ασκείται κατά πλειοψηφία από μέλη που διορίζονται από το Δημόσιο ή/και ότι η λήψη μείζονος σημασίας αποφάσεων που ανάγονται στη διαχείριση του δικτύου γίνεται μόνον με τη σύμφωνη γνώμη του Δημοσίου». Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση που διατεθούν σε ιδιώτες μετοχές της θυγατρικής των δικτύων, το Δημόσιο θα εξακολουθήσει να έχει τον έλεγχο.
Το νομοσχέδιο θεσπίζει σειρά διατάξεων για την προστασία των καταναλωτών. Μεταξύ άλλων, τίθεται υποχρεώσεις για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου:
-Να πληροφορούν τους πελάτες τους για τη δυνατότητα αλλαγής Προμηθευτή.
-Να παρέχουν πληροφορίες ως προς τη δυνατότητα ένταξης του πελάτη στις κατηγορίες των Ευάλωτων Πελατών.
-Να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες υποβολής παραπόνων και τις διαδικασίες εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.
-Να λαμβάνουν τα προβλεπόμενα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των πελατών που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές.
-Να λαμβάνουν μέτρα προστασίας των Ευάλωτων Πελατών.
Πάντως, ο προμηθευτής δικαιούται να αρνηθεί να προμηθεύσει συγκεκριμένο πελάτη εάν συντρέχουν σοβαροί λόγοι, όπως η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών του πελάτη προς άλλον προμηθευτή.
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ειδικές διατάξεις για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών στους οποίους περιλαμβάνονται:
-Οι οικονομικά ασθενείς οικιακοί πελάτες που πλήττονται από την Ενεργειακή Πενία.
-Οι πελάτες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την συνεχή και αδιάλειπτο παροχή ενέργειας. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι πελάτες που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης και ιδίως άτομα που χρειάζονται συνεχή προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για τη λειτουργία συσκευών υποστήριξης ή παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών, ενδεικτικά, συσκευές μηχανικής υποστήριξης αναπνευστικής ή καρδιακής λειτουργίας, συσκευές αιμοκάθαρσης και κάθε παρόμοιας φύσης συσκευή.
-Ηλικιωμένοι πελάτες που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν συνοικούν με άλλο πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το ως άνω όριο ηλικίας.
-Πελάτες με σοβαρά προβλήματα υγείας, ιδίως άτομα με σοβαρή σωματική ή ψυχική αναπηρία, με νοητική αναπηρία, σοβαρά οπτικοακουστικά ή κινησιακά προβλήματα, ή με πολλαπλές αναπηρίες ή με χρόνια πάθηση και οι οποίοι εκ του λόγου τούτου δεν δύνανται να διαχειριστούν και διαπραγματευτούν την συμβατική τους σχέση με τον Προμηθευτή.
-Οι πελάτες σε απομακρυσμένες περιοχές και ιδιαίτερα στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά που δικαιούνται ίδιες υπηρεσίες τόσο ως προς τις τιμές όσο και ως προς την ποιότητα, την ασφάλεια του εφοδιασμού και την διαφάνεια των συμβατικών όρων και προϋποθέσεων με τους άλλους πελάτες.
«Ανάλογα με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κάθε κατηγορία, προβλέπει η σχετική ρύθμιση, δύναται να λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα για την προστασία τους, ιδίως η παροχή μειωμένων τιμολογίων, η εγκατάσταση μετρητών με δυνατότητα προπληρωμής, οι ευνοϊκότεροι όροι πληρωμής των λογαριασμών, οι εναλλακτικοί τρόποι πρόσβασης σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης και πληρωμής λογαριασμών, η απαγόρευση διακοπής σύνδεσης τέτοιων καταναλωτών σε κρίσιμες περιόδους».
Τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ένταξης ενός πελάτη σε κατηγορία Ευάλωτων Πελατών θα καθοριστούν με υπουργικές αποφάσεις.
Αναφορικά τέλος με τη ΡΑΕ, με τις διατάξεις του νομοσχεδίου:
•Ενισχύονται οι εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αμεροληψίας της ΡΑΕ με διακριτή νομική προσωπικότητα και οικονομική αυτοτέλεια. Η επιλογή των μελών της ΡΑΕ γίνεται μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
•Η ΡΑΕ αποκτά αποφασιστική αρμοδιότητα για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, την αδειοδοτική διαδικασία, την ανάπτυξη και παρακολούθηση προγράμματος ανάπτυξης δικτύου, τα τιμολόγια μη ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων, την εποπτεία επί ανεξάρτητων διαχειριστών δικτύων στο φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό, την προστασία καταναλωτών, την έκδοση δευτερογενούς νομοθεσίας (κώδικες, κανονισμοί).