Ως κείμενο «κέντημα» χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, το κείμενο των συμπερασμάτων της Σλοβακικής Προεδρίας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, που έλαβε χώρα πριν από ένα δεκαήμερο περίπου στις Βρυξέλλες και είχε ως κύρια θέματα συζήτησης τις ενταξιακές πορείες της Αλβανίας, της ΠΓΔΜ και της Τουρκίας. Ο κ. Κοτζιάς, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, εξέφρασε την ιδιαίτερη ικανοποίησή του για την υιοθέτηση των ελληνικών θέσεων αναφορικά με την Αλβανία και ιδίως επί ζητημάτων που άπτονται της ελληνικής μειονότητας και των περιουσιών της, αλλά και των σχέσεων καλής γειτονίας.
«Πρόκειται για ένα πολύ σύνθετο κείμενο, το οποίο θίγει όλα τα ζητήματα – σαν ένα είδος «κεντήματος», θα έλεγα – που αφορούν την προοπτική της Αλβανίας στην ΕΕ και τις σχέσεις της Αλβανίας με την Ελλάδα. Δεν υπάρχει ζήτημα ενδιαφέροντός μας που να μην εντάχθηκε στο σχέδιο των συμπερασμάτων» είπε ο κ. Κοτζιάς.
Στα συμπεράσματα της Σλοβακικής Προεδρίας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, όπως εξήγησε ο Υπουργός, σε αντίθεση με παλαιότερο συναφές κείμενο που είχε συνταχθεί από την Επιτροπή και εστίαζε αποκλειστικά στη δικαστική μεταρρύθμιση στην Αλβανία, «καταγράφονται και οι πέντε καίριας σημασίας προτεραιότητες, που έχουν τεθεί ως βασικές προϋποθέσεις για την εξέταση ενδεχόμενης έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ-Αλβανίας. Οι προτεραιότητες αυτές περιλαμβάνουν την προώθηση της δικαστικής μεταρρύθμισης, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ιδίως στο πεδίο της παραγωγής και της διακίνησης και ασφαλώς, τον σεβασμό των μειονοτήτων».
«Στο κείμενο των συμπερασμάτων», πρόσθεσε ο κ. Κοτζιάς, «επισημάνθηκε στην Αλβανία η ανάγκη προστασίας των μειονοτικών δικαιωμάτων σε όλη την επικράτεια της και όχι μόνο σε αυτές τις ζώνες. Επίσης, η προστασία των μειονοτικών δικαιωμάτων συνδέθηκε για πρώτη φορά απευθείας και με τα δικαιώματα στην περιουσία. Πλέον καταγράφεται, δηλαδή, η σημασία του ουσιαστικού συνυπολογισμού, σε όλες τις δράσεις του αλβανικού κράτους, της ανάγκης σεβασμού των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας αυτών των μειονοτήτων, καθώς και η λήψη των απαραίτητων προς τούτο μέτρων».
«Πρόκειται, λοιπόν, για δύο σημαντικά ζητήματα. Ειδικά το ζήτημα της προστασίας των μειονοτικών δικαιωμάτων σε όλη την επικράτεια της Αλβανίας, το έχουμε προσθέσει από πέρυσι και φέτος επαναδιατυπώθηκε και επεκτάθηκε και στα θέματα της ιδιοκτησίας. Είναι ένα ζήτημα που έχει θέσει η ελληνική εξωτερική πολιτική με νέο τρόπο και το οποίο έχει πλέον ενσωματωθεί στα κείμενα της ΕΕ».
Ερωτηθείς σχετικά με τις σχέσεις καλής γειτονίας της Αλβανίας, ένα ζήτημα το οποίο περιλαμβάνεται στο κείμενο των συμπερασμάτων, θίγοντας και την εθνικιστική ρητορική που αναπτύχθηκε εκεί, κατά το τελευταίο διάστημα, εις βάρος της Ελλάδας, ο Υπουργός Εξωτερικών έδωσε έμφαση στην «μεγάλη σαφήνεια» με την οποία τέθηκε. «Διότι, όπως αντιλαμβάνεστε, η Αλβανία γειτνιάζει με την ΠΓΔΜ, της οποίας η δυτική πλευρά κατοικείται από αλβανικό στοιχείο και έτσι, το ζήτημα της καλής γειτονίας δεν μπορεί να αναφέρεται στις σχέσεις της με αυτή τη χώρα. Άρα είναι ολοφάνερο ότι γίνεται αναφορά στις σχέσεις καλής γειτονίας και στον εθνικισμό που συχνά επιδεικνύουν ορισμένοι στη δημόσια ζωή της Αλβανίας έναντι της Ελλάδας».
Ο Υπουργός Εξωτερικών θέλησε, πάντως, να υπογραμμίσει ότι η Ελλάδα επιθυμεί τον εξευρωπαϊσμό της Αλβανίας και την ένταξή της στην ΕΕ, αλλά όχι χατιρικά. «Δηλαδή πρέπει να τηρηθούν τα κριτήρια που ίσχυσαν για όλα τα κράτη- μέλη της ΕΕ, μέχρι σήμερα και τα οποία πρέπει να ισχύσουν και για την Αλβανία». Η Ελλάδα, τόνισε, «έχει κάθε καλή διάθεση και όποτε της ζητηθεί θα ανταποκριθεί, προκειμένου να βοηθήσει την Αλβανία στην προσπάθεια εκπλήρωσης αυτών των απαιτήσεων».
Ερωτηθείς αν με τα παραπάνω δεδομένα ανοίγει ξανά ο διάλογος για την επίλυση των θεμάτων που εκκρεμούν με τη γειτονική χώρα, ο κ. Κοτζιάς δήλωσε ότι «ο διάλογος συνεχίζεται και μάλιστα, μόλις πριν μερικές μέρες, Υφυπουργός της Αλβανίας επισκέφθηκε την Αθήνα και συναντήθηκε με τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΞ, Πρέσβη Δημήτρη Παρασκευόπουλο».
