Μήνυμα πως όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να συνεργασθούν για να αντιμετωπίσουν από κοινού και σε πραγματικό πνεύμα αλληλεγγύης και κοινής ευθύνης την μεταναστευτική κρίση έστειλε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, μιλώντας σε Διακοινοβουλευτική συζήτηση που διοργανώθηκε από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αντικείμενο την αναθεώρηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου.
Στη συζήτηση συμμετείχε και ο υπουργός Εσωτερικών Υποθέσεων και Εθνικής Ασφάλειας της Μάλτας Καρμέλο Αμπέλα, προεδρεύουσας χώρας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας τόνισε πως η μεταναστευτική κρίση μας έχει διδάξει ότι η εφαρμογή αποκλειστικά εθνικών πολιτικών δεν αποφέρει αποτελεσματικές λύσεις, και αυτό αφορά τόσο στα κράτη μέλη όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της. Όπως είπε μια κατακερματισμένη, εθνοκεντρική προσέγγιση το μόνο που κάνει είναι να υπονομεύει το Ευρωπαϊκό εγχείρημα, θέτοντας σε αμφισβήτηση ό,τι θεωρούσαμε μέχρι σήμερα δεδομένο, τις ευρωπαϊκές αξίες και τον χώρο Σένγκεν.
Συνεργασία όλων των κρατών μελών
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος επισήμανε πως «όλα τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργασθούν για να αντιμετωπίσουν αυτή την πρόκληση με πραγματικό πνεύμα αλληλεγγύης και κοινής ευθύνης», καθώς «περισσότερη Ευρώπη είναι απαραίτητη για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, τη σωστή λειτουργία του συστήματος ασύλου για χρήζουν προστασίας, την αποτελεσματική εξάρθρωση και δίωξη των δικτύων διακινητών και τη βελτίωση της ικανότητάς μας για την επιστροφή παράτυπων μεταναστών».
Σύμφωνα με τον κ. Αβραμόπουλο έχουν συμφωνηθεί και εφαρμόζονται κοινές δράσεις: έχουν δημιουργηθεί hotspots, οι διαδικασίες μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης λειτουργούν, εντείνονται οι προσπάθειες για την επιστροφή παράτυπων μεταναστών και η συνεργασία με τρίτες χώρες για την επανεισδοχή τους, έχει τεθεί σε εφαρμογή ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων με επίκεντρο τα θύματα.
Βασιζόμενος σε στοιχεία της Europol, τόνισε πως οι διακινητές εκμεταλλεύονται τα συστήματα ασύλου την ώρα που ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων αυξάνεται, ενώ πολλά από αυτά εξαφανίζονται μετά την άφιξή τους με κίνδυνο να πέσουν θύματα εγκληματικών δικτύων διακίνησης.
Ειδικό βάρος στην μετεγκατάσταση των ασυνόδευτων ανηλίκων
Ο κ. Αβραμόπουλος τόνισε πως η μετεγκατάσταση συνδυάζει την αλληλεγγύη και την ευθύνη όλων των κρατών-μελών και αποτελεί απτή εκδήλωση των κοινών μας αξιών και πρόσκληση για περισσότερη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών σε όλα τα επίπεδα.
«Η σημαντική επιτάχυνση του ρυθμού των μετεγκαταστάσεων είναι επίσης απαραίτητη. Για το λόγο αυτό, απαιτείται περισσότερη προσπάθεια από όλα τα κράτη- μέλη και συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση των ασυνόδευτων ανηλίκων», είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως η τρίτη μεταρρύθμιση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου απαιτεί μια συλλογική προσέγγιση.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος σκιαγράφησε τις δομικές αδυναμίες
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος έκανε λόγο για δομικές αδυναμίες που υπάρχουν στο σύστημά και που έγιναν εμφανής λόγω της κρίσης ενώ ξεκαθάρισε πως η Ευρώπη χρειάζεται ένα ισχυρό σύστημα ασύλου που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη και στη δίκαιη κατανομή των ευθυνών.
«Η αμοιβαία εμπιστοσύνη είναι αναγκαία όχι μόνο για την αποδοτικότητα του συστήματος, αλλά και τη διασφάλιση ισότιμης και αξιοπρεπούς μεταχείριση των αιτούντων άσυλο σε όλη την ΕΕ. Με τη μεταρρύθμιση αυτή προτείνουμε ένα σύστημα του οποίου οι διαδικασίες θα βελτιωθούν, τα δικαιώματα των αιτούντων θα διασφαλίζονται επαρκώς καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, και τα κριτήρια για τη παροχή διεθνούς προστασία θα εναρμονισθούν περαιτέρω», είπε, ξεκαθαρίζοντας πως η επιτυχία της μεταρρύθμισης εξαρτάται από την ύπαρξη ενός μηχανισμού αλληλεγγύης. Για τον σκοπό αυτό πρότεινε την ύπαρξη ενός διορθωτικού μηχανισμού κατανομής εντός του συστήματος του Δουβλίνου, «χρειαζόμαστε ένα Δουβλίνο που θα είναι σαφές, προβλέψιμο και αποτελεσματικό».
«Οι σαφέστεροι κανόνες θα επιτρέψουν την ταχεία πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου αλλά και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των δευτερογενών μετακινήσεων.
Ένα αποτελεσματικό και δίκαιο σύστημα με σαφείς κανόνες μπορεί να εφαρμόζεται άμεσα για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων. Επιπλέον, κάποιοι κανόνες σχετικά μετεγκατάσταση θα πρέπει να είναι υποχρεωτικοί για όλα τα κράτη- μέλη», δήλωσε ο κ. Αβραμόπουλος θέτοντας ως στόχο την απομάκρυνση από ένα σύστημα το οποίο εξαιτίας του σχεδιασμού του ή της ελλιπούς εφαρμογής του θέτει δυσανάλογη ευθύνη σε κάποια κράτη- μέλη και επιτρέπει ανεξέλεγκτες παράτυπες μετακινήσεις, και να δημιουργήσουμε ένα σύστημα που θα προβλέπει ασφαλείς και νόμιμες οδούς προς την ΕΕ.
Ανάγκη για ένα Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επανεγκατάστασης
Ο Έλληνας επίτροπος αναφέρθηκε στην ανάγκη ενός Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επανεγκατάστασης, προσδιορίζοντας μια κοινή προσέγγιση για νόμιμες και ασφαλείς οδούς προς την ΕΕ για άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας, ένα πλαίσιο το οποίο θα μειώσει, όπως είπε, τις αποκλίσεις μεταξύ των πρακτικών που ακολουθούν τα κράτη μέλη και θα ενισχύσει την παγκόσμια θέση της Ένωσης. Με τη μεταρρύθμιση που προτείνει η Επιτροπή το σημερινό σύστημα, τόνισε, θα γίνει πιο αποδοτικό και πιο δίκαιο.
«Πρέπει να επιτύχουμε πραγματική αλληλεγγύη στη διαχείριση του μεταναστευτικού. Πρέπει να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες της Μαλτέζικης προεδρίας για την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης από όλα τα Κράτη Μέλη που θα αφορά ένα προβλέψιμο μηχανισμό αλληλεγγύης και θα εγγυάται ότι κανένα κράτος μέλος δεν θα μένει μόνο του.
Το μεταναστευτικό πρέπει να αντιμετωπιστεί με έναν πιο στρατηγικό, ολιστικό και εποικοδομητικό τρόπο. Όσο πιο σύντομα οι μετανάστες και οι πρόσφυγες ενταχθούν στις κοινότητες που τους υποδέχονται και τις αγορές εργασίας, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η συνεισφορά τους για την ανάπτυξη, την ευημερία και την σταθερότητα των κοινωνιών μας. Μπορούμε να τα επιτύχουμε όλα αυτά με το να συνεργαζόμαστε σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο», κατέληξε ο επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας.