Ο Πανάγιος Τάφος παραδόθηκε ξανά στους προσκυνητές – Μεγάλη μέρα για την Χριστιανοσύνη
Για έργο «ιστορικής σημασίας», αλλά και για «κορυφαία στιγμή συνεννόησης και συνύπαρξης τριών χριστιανικών κοινοτήτων» που στέλνει «ευρύτερο μήνυμα συνεννόσης στην πολύθυπαθη περιοχή των Αγίων Τόπων» έκανε λόγο ο Αλέξος Τσίπρας, από την Ιερουσαλήμ, αναφερόμενος στην παράδοση του έργου αποκατάστασης του Παναγίου Τάφου.
Όπως σημείωσε ο πρωθυπουργός, το έργο ανάδειξης του Παναγίου Τάφου στέλνει ένα μήνυμα «απαραίτητο όσο ποτέ, ένα μήνυμα που αφορά την ανάγκη συνύπαρξης και συνεννόησης, προάσπισης της ειρήνης και της αλληλεγγύης στην περιοχή».
Πρόκειται για ένα έργο, συνέχισε ο κ. Τσίπρας, που «αναδεικνύει την ιστορική παρουσία του ορθόδοξου ελληνισμού σε αυτή την πολύπαθη γη, τον σύγχρονο διπλωματικό ρόλο της Ελλάδας στην προώθηση της ειρήνης και της συμφιλίωσης στην περιοχή, αλλά και την παγκόσμια εμβέλεια που έχουν σήμερα το επιστημονικό προσωπικό και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας».
Δήλωσε επίσης «διπλά υπερήφανος» για την παρουσία του στην τελετή παράδοσης, τόσο ως Πρωθυπουργός, αλλά και ως απόφοιτος του ΕΜΠ, καθώς, όπως είπε, είχε τη χαρά να δει τους καθηγητές του να συμβάλλουν σε αυτό το έργο.
Ο κ. Τσίπρας ανέφερε τέλος ότι, όπως τον ενημέρωσε ο Πατριάρχης Ιεροσολήμων Θεόφιλος, «η προσπάθεια αυτή θα έχει συνέχεια» και διαβεβαίωσε ότι «η ελληνική Πολιτεία θα συνεχίσει να είναι αρωγός».
Έργο 4 εκατ. ευρώ
Για την αναστήλωση αυτού του μοναδικού για τη χριστιανοσύνη αλλά και για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά μνημείου, απαιτήθηκαν περίπου επτά μήνες εντατικών και λεπτών εργασιών. Η συνολική δαπάνη του έργου αγγίζει τα 4 εκατ. ευρώ και καλύφθηκε από ένα κοινό ταμείο στο οποίο συνεισέφεραν όλες οι θρησκευτικές Κοινότητες που εμπλέκονται στον Πανάγιο Τάφο, καθώς και άλλοι χορηγοί. Συγκεκριμένα, το αναγκαίο για την αναστήλωση ποσόν επιμερίστηκε ανάμεσα στην Ελληνορθόδοξη κοινότητα, τη Ρωμαιοκαθολική (Φραγκισκανική), την Αρμενική, τη Συριακή, την Αιθιοπική και την Κοπτική. Συνεισέφεραν επίσης ο βασιλιάς της Ιορδανίας, Αμπντουλάχ, οι Παλαιστίνιοι και η Μίκα Ερτεγκούν, χήρα ενός μεγιστάνα της πάλαι ποτέ μουσικής βιομηχανίας, του συνιδρυτή της Atlantic Records, Αχμέτ Ερτεγκούν. Η συμβολή της ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ.
Ο μακαριώτατος Θεόφιλος έχει εκφράσει επανειλημμένως την ευγνωμοσύνη του προς τον Έλληνα πρωθυπουργό για την ενεργή του συμπαράσταση (έστω και εάν ως προς τις προσωπικές του θρησκευτικές πεποιθήσεις παραμένει άθεος). Με τον κ. Θεόφιλο είχε εχθές συνάντηση και η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά.
Η ελληνική αντιπροσωπεία και οι υπόλοιποι διαπρεπείς προσκεκλημένοι στην τελετή παράδοσης του Παναγίου Τάφου και του Ιερού Κουβουκλίου, θα παρακολουθήσουν την παρουσίαση του έργου στην αίθουσα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, από την επικεφαλής υπεύθυνη, την καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Τώνια Μοροπούλου. Υπενθυμίζεται ότι η αναστήλωση και αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου έγινε από μια ομάδα περίπου 50 Ελλήνων επιστημόνων, με τη συμμετοχή δύο συντηρητών του υπουργείου Πολιτισμού. Επίσης, συνιστά άθλο ακόμη και μόνη η διασφάλιση της ομοφωνίας των θρησκευτικών κοινοτήτων, οι οποίες βρίσκονται σε διαρκή και σκληρό ανταγωνισμό μεταξύ τους για τα δικαιώματα νομής του Παναγίου Τάφου. Είναι χαρακτηριστικό επ’ αυτού ότι η αναστήλωση του μνημείου έχει αναβληθεί πολλάκις κατά το παρελθόν, ακριβώς εξαιτίας αυτών των ερίδων. Ακόμη και τα κλειδιά του Τάφου του Ιησού φυλάσσονται από μια οικογένεια μωαμεθανών, καθώς οι χριστιανικές ομάδες δεν κατάφεραν ποτέ να συμφωνήσουν για το ποια θα είναι η κλειδοκράτωρ.
Η ιστορία του Πανάγιου Τάφου
Όπως αναφέρει αναλυτικά σχετικό δελτίο τύπου του υπουργείου Πολιτισμού, το Ιερό Κουβούκλιο που περιβάλλει τον τάφο του Ιησού βρίσκεται στο κέντρο του κυκλικού Ναού της Αναστάσεως (Ροτόντα) ο οποίος θεμελιώθηκε μαζί με μια βασιλική, το 336 μ.Χ. από την Αγία Ελένη στον χώρο όπου μαρτύρησε ο Ιησούς. Και πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό μνημείο για τη χριστιανοσύνη -και όχι μόνο. Ο τάφος του Ιησού αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών μνημείων που ήσαν λαξευμένα σε βράχο. Ο βράχος αυτός ισοπεδώθηκε, και το οικοδόμημα που τον περιέκλειε κατέρρευσε όταν έγινε η μεγάλη καταστροφή του Ναού της Αναστάσεως από τον Αλ Χακίμ το 1009-1012 μ.Χ. Με την αποκατάσταση του Ναού επί Κωνσταντίνου του Μονομάχου (1042-1048), ένα καινούργιο οικοδόμημα κτίστηκε γύρω από τον Πανάγιο Τάφο, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το ιερότερο προσκύνημα του χριστιανικού κόσμου.
Η σημερινή εξωτερική μορφή του συγκροτήματος του Ναού της Αναστάσεως είναι κατασκεύασμα των Σταυροφόρων (12ος αιώνας), εσωτερικά όμως διατηρεί αρκετά στοιχεία από τη παλαιοχριστιανική και μεταβυζαντινή περίοδο. Όπως είναι σήμερα, η μορφή του Ιερού Κουβουκλίου χρονολογείται από το 1810 , οπότε, μετά από μια πυρκαγιά, ανακαινίστηκε και ο Ναός της Αναστάσεως από τον αρχιτέκτονα Κομνηνό Κάλφα τον Μυτιληναίο. Περιλαμβάνει δύο τμήματα, τον Προθάλαμο (που λέγεται και Άγιος Λίθος ή Παρεκκλήσιο του Αγγέλου) και τον κυρίως νεκρικό θάλαμο που είναι ο θάλαμος του Πανάγιου Τάφου, λαξευμένος σε βράχο, όπου εισέρχεται κανείς από μια χαμηλή είσοδο. Στο Ιερό Κουβούκλιο πραγματοποιείται καθημερινά από τους Ορθόδοξους, Θεία Λειτουργία κατά την οποία ο Πανάγιος Τάφος χρησιμοποιείται ως αγία Πρόθεσις και ο άγιος Λίθος ως αγία Τράπεζα. Γι’ αυτό και οι σωστικές εργασίες της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ γίνονταν μετά τη δύση του ηλίου.
Όπως σημειώνει ο Μανώλης Κορρές, καθηγητής του ΕΜΠ και μέλος μαζί με τον επίσης καθηγητή στο ΕΜΠ πολιτικό μηχανικό Χάρη Μουζάκη της 20 μελούς ομάδας επιστημόνων του ΕΜΠ που ανέλαβαν την αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου: «Το 1947 η παραμόρφωση της εξωτερικής κατασκευής του Ιερού Κουβουκλίου ήταν ήδη τόσο έντονη, όσο εμφανιζόταν και πριν τις εργασίες του ΕΜΠ. Ήταν δε τόσο δανησυχητική, ώστε να αναγκάσει την Βρετανική Αρχή (που ήταν παρούσα ως Εγγυήτρια Δύναμη στο νεοσύστατο τότε κράτος του Ισραήλ) να λάβει άμεσα μέτρα. Τότε ακριβώς κατασκευάσθηκε ο μέχρι πρότινος υφιστάμενος σιδηρός κλωβός, ο οποίος μέσω ισχυρών ξύλινων τάκων εμπόδιζε την περαιτέρω προς τα έξω μετακίνηση των μαρμάρων των δύο μακρών πλευρών του κτίσματος».
Οι εργασίες για την συντήρηση και αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου διήρκεσαν επτά μήνες και το κόστος τους προσέγγισε τα τρία εκατομμύρια ευρώ. Και πέτυχαν την άρση των επικίνδυνων εξωτερικών παραμορφώσεων στο κάτω μέρος του μνημείου, ώστε να επιτραπεί και η απομάκρυνση της μεταλλικής προστατευτικής κατασκευής που είχε τοποθετηθεί περιμετρικά του.
