Όλες οι καταθέσεις και τα υπομνήματα στην Eιδική Προκαταρκτική Kοινοβουλευτική Eπιτροπή
Aβατάγγελος και Mατάντος αρνήθηκαν να καταθέσουν. H επιτροπή επιφυλάχτηκε για τη βίαιη προσαρμογή τους. Yπόμνημα κατέθεσε και ο Mπέλτσιος
«Βαθύ λαρύγγι» στο πολιτικό γραφείο του Α. Τσοχατζόπουλου, κατά τη μαρτυρία του Νίκου Χατζηνικολάου στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής, που διερευνά το σκάνδαλο των υποβρυχίων, ήταν η αφορμή για να προχωρήσει ο δημοσιογράφος και η εφημερίδα του, όταν προέκυψαν στοιχεία και από τη Γερμανία, σε συστηματική έρευνα για το τι συνέβη τελικά στην υπόθεση αυτή, που συγκλονίζει το πανελλήνιο.
Η παραπάνω αποκάλυψη αποτελεί το πρώτο από πολλά άγνωστα, αλλά τεράστιου ενδιαφέροντος στοιχεία που προκύπτουν από τις πολύωρες καταθέσεις των μαρτύρων, ενώπιον της επιτροπής και που φέρνει στο φως της δημοσιότητας η «DEAL».
N. Xατζηνικολάου: Βαθύ λαρύγγι στο γραφείο του Άκη
«Η πρώτη αναφορά που άκουσα ήταν από αυτόπτη μάρτυρα, στέλεχος του γραφείου του Τσοχατζόπουλου τότε» κατέθεσε ο δημοσιογράφος, συμπληρώνοντας ότι αυτός ήταν που του είπε ότι «άνοιγαν σαμπάνιες στο γραφείο του Τσοχατζόπουλου με τους Γερμανούς και τον Μπέλτσιο, ενόψει της πώλησης των υποβρυχίων».
Τηρώντας το δημοσιογραφικό απόρρητο, ο κ. Χατζηνικολάου αρνήθηκε να αποκαλύψει το όνομα του εν λόγω προσώπου, όπως και να διευκρινίσει, αν και σήμερα βρίσκεται στο περιβάλλον του πρώην υπουργού ή έχει αποχωρήσει. Και ενώ δεκατέσσερις μόλις ημέρες απομένουν για τη λήξη των εργασιών της επιτροπής, που διερευνά την ύπαρξη ενδείξεων για ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες του κ. Τσοχατζόπουλου για τα αδικήματα της παθητικής δωροδοκίας και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, η αίσθηση των περισσοτέρων από τους βουλευτές – μέλη της είναι ότι πελαγοδρομούν.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η επιτροπή δεν έχει στα χέρια της το σύνολο της γερμανικής δικογραφίας και αγωνίζεται να στηρίξει το κατηγορητήριο από τα δημοσιεύματα των ελληνικών εφημερίδων και του Der Spiegel, που περιλαμβάνουν και ένα μέρος της επίμαχης δικογραφίας. Ήδη δε, από τις επτά καταθέσεις μαρτύρων (τέσσερις δημοσιογράφοι) η μόνη μέχρι στιγμής επιβαρυντική για τον πρώην υπουργό Εθνικής Άμυνας είναι αυτή του κ. Χατζηνικολάου.
Επίσης, η επιτροπή συνάντησε την άρνηση των επιχειρηματιών Α. Αβατάγγελου και Μ. Ματαντού να καταθέσουν και επιφυλάχθηκε να ζητήσει τη βίαιη προσαγωγή τους, αλλά ο δεύτερος τουλάχιστον βρίσκεται στο Λονδίνο. Στην επιτροπή προσήλθε ο Γ. Μπέλτσιος, στενός συνεργάτης παλιότερα του κ. Τσοχατζόπουλου, ο οποίος κατέθεσε ένα υπόμνημα και αρνήθηκε να απαντήσει επί της ουσίας των κατηγοριών.
Ο κ. Χατζηνικολάου δήλωσε βέβαιος για το ρόλο του κ. Μπέλτσιου: «Για να είναι ο Μπέλτσιος χρήσιμος στην υπόθεση της ανάθεσης των υποβρυχίων στους Γερμανούς από την Ελλάδα, έχουμε τον ορισμό της δωροδοκίας, ακόμα κι αν ληφθεί ως δωροδοκία χάρη νόμιμων πράξεων. Όμως δεν έγινε διαγωνισμός, πράγμα που καθιστά πιθανή και τη δωροδοκία για παράνομη πράξη». Επίσης, θεωρεί ότι η δωροδοκία δεν έχει παραγραφεί, διότι η τελευταία καταβολή χρημάτων έχει γίνει το 2007 και – κατά τη δική του άποψη – δεν αφορούσε μεταγενέστερη ηγεσία του υπουργείου Άμυνας, αλλά αυτούς που είχαν πάρει την αρχική μίζα.
Οι επόμενοι ωστόσο μάρτυρες δεν βοήθησαν την επιτροπή να τεκμηριώσει ενδείξεις ενδεχόμενης ποινικής ευθύνης κατά του πρώην υπουργού, δείγμα των πολλών κενών και αδυναμιών, που παρουσιάζει η έρευνα. Το ενδιαφέρον, κατά παραδοχή πολλών μελών της προανακριτικής, στρέφεται πλέον στην κατάθεση την ερχόμενη Τρίτη του επικεφαλής της έρευνας, που διεξάγει η Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής του ΣΔΟΕ για την περιουσιακή κατάσταση του κ. Τσοχατζόπουλου, που οι εκτιμήσεις πάντα τον φέρνουν ως βέβαιο για παραπομπή.
Γ. Μπέλτσιος: «Δεν ήμουν ταμίας κανενός»
Με υπόμνημα προσήλθε στην επιτροπή ο παλιός συνεργάτης του κ. Τσοχατζόπουλου Γιάννης Μπέλτσιος, όπου μεταξύ άλλων υποστηρίζει: «Δεν υπήρξα και δεν είμαι ταμίας οποιουδήποτε πολιτικού προσώπου ή προσώπου δημοσίου ενδιαφέροντος. Με τη γερμανική εταιρεία Ferostaal είχα νόμιμη συνεργασία κατά τα έτη 2002-2003, με βάση γραπτή συμφωνία, που κατατέθηκε στην τότε αρμόδια ΔΟΥ, ενώ πάντοτε κατεβλήθησαν οι ανάλογοι φόροι. Ουδέν ποσόν εισέπραξα, πέραν της νόμιμης αμοιβής μου.
Η σύμβαση αυτή δεν ήταν ούτε εικονική ούτε προσχηματική, αλλά αληθινή και υλοποιήθηκε πλήρως. Αφορούσε αποκλειστικώς και μόνον τους τομείς: τεχνολογία συγκοινωνιών, έργα υποδομής, βιομηχανικές εγκαταστάσεις και ενέργεια.
Ουδεμία σχέση είχε με την προμήθεια των υποβρυχίων ή άλλες προμήθειες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Δεν συμμετείχα σε καμία ομάδα Α, της οποίας την ύπαρξη αγνοούσα μέχρι τα πρόσφατα δημοσιεύματα. Τα περισσότερα από τα αναφερόμενα πρόσωπα δεν τα γνωρίζω, ούτε είχα ποτέ ακούσει οτιδήποτε για αυτά. Συμμετείχα μόνο σε υπηρεσιακές συσκέψεις στο πλαίσιο των συμβατικών υποχρεώσεών μου με την Ferostaal και όποτε εκαλούμην».
Μ. Πολλάτος: «Kαλό οπλικό σύστημα ο Παπανικολής»
Βέβαιος για την ύπαρξη σκανδάλου δήλωσε στην επιτροπή ο δημοσιογράφος του «ΠΡΩΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ» Μάκης Πολλάτος, χωρίς όμως να μπορεί να παράσχει στοιχεία κατά του κ. Τσοχατζόπουλου για τα συγκεκριμένα αδικήματα. Κατά τον κ. Πολλάτο, «η αρχική σύμβαση είχε υψηλότερο τίμημα από αυτό που είχε σε προγενέστερο χρόνο προσδιοριστεί», ενώ και «η εικόνα της εκτέλεσης των αντισταθμιστικών ωφελημάτων είναι αποκαρδιωτική, διότι είτε αυτά δεν εκτελέστηκαν είτε εκτελέστηκαν πλημμελώς».
Σε επανειλημμένες ερωτήσεις μελών της επιτροπής για το αν υπήρξε χρηματισμός του πρώην υπουργού απάντησε ότι: «ενδείξεις, αποδείξεις ή οποιαδήποτε στοιχεία που δείχνουν χρηματισμό συγκεκριμένου πολιτικού προσώπου δεν έχω».
Ο κ. Πολλάτος δήλωσε ότι οι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού θεωρούν τον «Παπανικολή» ως ένα «καλό οπλικό σύστημα» και ότι δεν γνωρίζει αν έγιναν συναντήσεις μεταξύ του κ. Τσοχατζόπουλου και των Γερμανών αξιωματούχων της Ferostaal στο πολιτικό γραφείο του πρώην υπουργού. Ιδιαίτερη αίσθηση δημιούργησε, όταν σε σχετική ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Δρίτσα, τόνισε ότι «οι αξιωματικοί όλων των επιτελείων, ανεξαρτήτως ηλικίας, μικρότεροι ή μεγαλύτεροι, και βαθμού, υψηλόβαθμοι ή χαμηλόβαθμοι, τρέφουν μεγάλη εκτίμηση στον κ. Τσοχατζόπουλο, διότι θεωρούν ότι προχώρησε κάποια πράγματα που ήταν σημαντικά για τους ίδιους».
Γ. Παπαδάκου: «Γιατί δεν παίρνουμε τη δικογραφία;»
Η γνωστή δημοσιογράφος του ΒΗΜΑΤΟΣ καταθέτει μεταξύ άλλων, ότι ο Αβατάγγελος της ισχυρίστηκε ότι «τα ποσά που λάμβανε μπορεί να φαίνονται μεγάλα σε μας, αλλά αυτός παρείχε συμβουλές στους Γερμανούς, έχοντας συλλάβει ένα σχέδιο να κατασκευάζονται υποβρύχια στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και τα οποία να πωλούνται όχι μόνο στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, αλλά και σε άλλες χώρες της Μεσογείου».
Η κ. Παπαδάκου απορεί γιατί η ελληνική Δικαιοσύνη δεν έχει ασχοληθεί με τον Μισέλ Φιλιππίδη και τον Αρμένιο Μεριζέν ή Ντερμιτζέν, για τους οποίους προκύπτει από τη δική της έρευνα ότι επίσης έχουν λάβει ποσά μέσω δυο υπεράκτιων εταιρειών, της DULMEN και της TRICATE, από τους Γερμανούς. Και συνεχίζοντας τις απορίες προσθέτει: «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η Εισαγγελέας δεν μπορεί να πάρει ένα αεροπλάνο και να πει στη Γερμανική Εισαγγελία και να πάρει τις καταθέσεις. Μπορεί να το κάνει άνετα, με ένα τηλεφώνημα».
Αναφέρει εξάλλου, ότι από την έρευνά της προκύπτει μια καταβολή πάνω από 20 εκατ. ευρώ σε υψηλόβαθμο στέλεχος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, το οποίο δεν κατονομάζει, μέσω λογαριασμού στην Ελβετία. Επίσης, συμφωνώντας με τους Τέλογλου και Πολλάτο, αναφέρει ότι δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα της δωροδοκίας για τον κ. Τσοχατζόπουλος, καθώς επίσης ότι το 16% που πήραν οι Γερμανοί ως προκαταβολή ήταν πολύ μικρότερο από το υπόλοιπο 64% που έχουν πάρει στη συνέχεια.
Κ. Παπαγεωργίου (ΣΔΟΕ): 260 «ορφανά» εκατομμύρια ατην περίοδο Μεϊμαράκη
«Μέσω συγκεκριμένων μεθοδεύσεων υπήρξε αδιαφάνεια στη χρησιμοποίηση των χρημάτων του Δημοσίου για τα υπό εκτέλεση έργα». Με τα λόγια αυτά, ενώπιον της επιτροπής, ο διευθυντής της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης Ειδικών Υποθέσεων Αθηνών του ΣΔΟΕ Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου έδωσε το περίγραμμα των μέχρι στιγμής αποτελεσμάτων των ερευνών της υπηρεσίας του. Τα αναλυτικά στοιχεία της περιλαμβάνονται στο πόρισμα, που συνόδευσε τη δικογραφία για τα υποβρύχια.
Η κατάθεση του κ. Παπαγεωργίου προκάλεσε αίσθηση όταν: πρώτον, μίλησε για 260 περίπου «ορφανά» εκατ. ευρώ, που φαίνεται να έχουν εισπραχθεί για έργα αντισταθμιστικών ωφελημάτων, αλλά δεν υπάρχουν παραστατικά για να γίνουν γνωστοί και οι αποδέκτες τους. Δεύτερον, ανέφερε ότι τα ποσά αυτά διακινήθηκαν κυρίως μετά την υπουργία Τσοχατζόπουλου, με κορύφωση την περίοδο 2006-07, επί εποχής Μεϊμαράκη.
Τρίτον, παραπονέθηκε για προσκόμματα στην έρευνα από πλευράς των υπηρεσιών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Τέταρτον, ανέφερε ότι η υπηρεσία του διαθέτει μόλις το 30% των απαντήσεων στα θέματα που ερευνά και ότι χρειάζεται από 6 έως 8 μήνες για πλήρεις απαντήσεις, αλλά η προθεσμία της εισαγγελίας λήγει πολύ νωρίτερα. Πέμπτον, δήλωσε ότι δεν υπάρχει διαπιστωμένη σύνδεση λογαριασμών που έχουν ελεγχθεί με τον κ. Τσοχατζόπουλο.
Τ. Τέλογλου: «Δεν ήταν ο Μπέλτσιος το κλειδί»
«Εάν πήρε – δεν το ξέρω – λεφτά ο κ. Τσοχατζόπουλος, δύσκολα θα ικανοποιείτο με τα ποσά που πήρε ο κ. Μπέλτσιος. Δεν το θεωρώ πιθανό να έκανε ο κ. Μπέστισος αυτή τη δουλειά. Εκτός αν υπάρχουν άλλες χρηματοροές τις οποίες τώρα δεν γνωρίζουμε από τους άλλους ενδιάμεσους. Το ερώτημα λοιπόν είναι: είναι ο Μπέλτσιος το «κλειδί που ανοίγει την πόρτα»; Κατά τη δική μου άποψη, όχι».
Αυτά λέει, μεταξύ άλλων, ο δημοσιογράφος Τάσος Τέλογλου (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΣΚΑΪ) στην κατάθεσή του, δίνοντας και τη δική του εκδοχή για το δρόμο που ακολουθούσε το «μαύρο χρήμα»: «ΜΙΕ και Dolmarton. Αυτές τις δύο εταιρείες εννοώ. Διότι, κάνει εντύπωση το γεγονός ότι ο Αβατάγγελος, παρότι ο κ. Ματαντός λέγεται ότι δεν έφτανε για τα ψηλά πατώματα, δεν πληρώθηκε ποτέ αυτοτελώς, αλλά πάντα μέσω Ματαντού. Τα λεφτά πήγαιναν σε ένα λογαριασμό στη UBS στη Λουκέρνη της Ferostaal, όπου μάλιστα δεν εμφανιζόταν η ΜΙΕ, αλλά μία άλλη εταιρεία και από εκεί και πέρα γινόταν η διανομή».
Ο έμπειρος δημοσιογράφος σε πολλά σημεία της κατάθεσής του τονίζει ότι δεν ξέρει αν συντελέστηκαν τα δυο αδικήματα από τον πρώην υπουργό και επισημαίνει την ευθύνη του ΚΥΣΕΑ στην αρχική απόφαση για τα υποβρύχια: «προσωπικά πιστεύω ότι δεν ήταν μόνο απόφαση του Τσοχατζόπουλου, αλλά και του ΚΥΣΕΑ. Θα ήταν εγκληματίες αν δεν αποφάσιζαν και οι παραπάνω». Ακόμα, ο κ. Τέλογλου εκτίμησε ως μονόδρομο περίπου επιλογή των Γερμανικών υποβρυχίων, επισημαίνει ότι τη σύμβαση την διαπραγματεύτηκε ο Γ. Σμπώκος και αυτή ήταν «αδύναμη» όχι εξαιτίας, αλλά λόγω της «κουλτούρας» του ελληνικού δημοσίου να παραγγέλνει και να παραλαμβάνει χωρίς δοκιμές.
Μ. Ματαντός, Α. Αβατάγγελος: Kοινή γραμμή από τους επιχειρηματίες
Εντελώς απρόθυμοι να καταθέσουν ενώπιον της προανακριτικής επιτροπής δηλώνουν με αντίστοιχα υπομνήματα που κατέθεσαν σε αυτήν οι επιχειρηματίες Μιχάλης Ματαντός και Αλέξανδρος Αβατάγγελος. Ενδιαφέρον προκύπτει από το ότι ο πρώτος, δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του Αλ. Λυκυρέζου, αφού δηλώνει κάτοικος Λονδίνου, αποκαλύπτει ότι έχει καταθέσει στον εισαγγελέα του Μονάχου κ. Knoblach τρεις φορές κατά τον περασμένο Οκτώβριο «ως ύποπτος τελέσεως αξιόποινων πράξεων, σχετιζόμενων με την υπόθεση της επίδικης συμβάσεως».
Ο κ. Ματαντός επισημαίνει επίσης ότι «περαιτέρω η Εισαγγελεύς Πρωτοδικών κ. Παπανδρέου, με έχει καλέσει να καταθέσω ανωμοτί ως ύποπτος για την αυτήν ακριβώς υπόθεση. Υπό το πρίσμα αυτό, τυχόν κατάθεσή μου ενώπιον της Επιτροπής σας θα συνιστούσε ευθεία προσβολή του δικαιώματος σιωπής, το οποίο θα ηδύνατο να οδηγήσει σε ανεπίτρεπτη αυτοενοχοποίησή μου».
Από την πλευρά του, ο κάτοικος… λίμνης Μαραθώνος, Αλ. Αβατάγγελος, αναφέρει μεταξύ άλλων στο υπόμνημά του: «εκ προϊμίου δηλώνω ότι δεν γνωρίζω τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ούτε τον έχω συναντήσει ποτέ στη ζωή μου, ουδεμία δε σχέση είχα με αυτόν καθ’ οιονδήποτε τρόπο».
Ο επιχειρηματίας δηλώνει επίσης ότι δεν θέλει να εξεταστεί στην προανακριτική πριν παράσχει έγγραφες εξηγήσεις την 30η Μαΐου στην κ. Παπανδρέου, αφήνοντας έτσι «παράθυρο» να το πράξει μετά, κάτι πάντως δεν διευκρινίζει στο δικό του υπόμνημα ο κ. Ματαντός.
