«Οι διαφαινόμενες μεταβολές στη γεωπολιτική σκακιέρα της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων δίνουν για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια μία νέα ευκαιρία στη χώρα μας να παίξει ένα πραγματικά πρωταγωνιστικό ρόλο στις επικείμενες εξελίξεις», τονίζει σε άρθρο του ο Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος Ελλάδα – Ο άλλος δρόμος, Ευρωβουλευτής και Καθηγητής Θεσμών ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
«Οι ΗΠΑ επιχείρησαν ισχυρή διείσδυση στα Βαλκάνια τη δεκαετία του ’90 κατακερματίζοντας τη Γιουγκοσλαβία και φυσικά δεν πρέπει ξεχνάμε ότι η ΕΕ και ιδιαίτερα η Γερμανία και η Αυστρία με την εξωτερική πολιτική που ακολούθησαν κατά τη δεκαετία του ’90 φέρουν τεράστια ευθύνη για τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και τον πόλεμο που ξέσπασε τότε στην περιοχή με χιλιάδες νεκρούς.
Σήμερα το ενδιαφέρον της ΕΕ και των ΗΠΑ για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια είναι φανερό αλλά είναι τόσο ραγδαίες οι εξελίξεις που δεν μπορεί κανείς εύκολα να προβλέψει τις νέες γεωπολιτικές ισορροπίες που θα προκύψουν.
Η νέα ισχυροποίηση της Ρωσίας του Πούτιν, που πλέον δεν είναι μόνο βασικός παίκτης στη σκακιέρα της Συρίας και της Μέσης Ανατολής, αλλά έχει επανακάμψει ως παράγων σταθερά αυξανόμενης επιρροής και στα Βαλκάνια είναι απαραίτητο να συνεκτιμηθεί.
Είναι προφανές ότι η Ουάσιγκτον θα επιχειρήσει το κλείσιμο κάποιων εκκρεμοτήτων στα Βαλκάνια και παράλληλα θα προσπαθήσει να εμποδίσει τη Μόσχα να αυξήσει τις επιρροές που διατηρεί σε ορισμένες περιοχές.
Σε πρόσφατα άρθρα μας αναλύσαμε τα τεκτενόμενα σε Σερβία, Μαυροβούνιο, Κόσσοβο και Βοσνία αλλά και τις εξελίξεις σε Αλβανία και Σκόπια οι οποίες αναδεικνύουν την μεγάλη γεωπολιτική ρευστότητα που επικρατεί στα Δυτικά Βαλκάνια. Επισημαίναμε σε αυτά την λανθασμένη πολιτική της ΕΕ η οποία ζητά την de facto αναγνώριση του Κοσσόβου εκ μέρους του Βελιγραδίου, γεγονός που πέραν των άλλων ενισχύει τον αλβανικό εθνικισμό ο οποίος ενισχύθηκε από την εκλογική νίκη Ράμα στην Αλβανία και αύξησε τις διώξεις κατά της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Βορείου Ηπείρου και αποθράσυνε τους τσάμιδες που συνεχίζουν τις προκλήσεις τους.
Εκτός των παραπάνω εξελίξεων πρέπει να εκτιμηθεί πολύ σοβαρά η νέα διαμορφούμενη κατάσταση στα Σκόπια και η ευκαιρία που δίνεται σήμερα στην Ελλάδα να διακηρύξει ότι δεν πρόκειται στο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων να δεχθούμε ονομασία που να εμπεριέχει το όνομα της Μακεδονίας μας.
Επομένως επιβεβαιώνεται σε κάθε περίπτωση ο σταθεροποιητικός ρόλος τον οποίο οφείλουν να διαδραματίσουν η Αθήνα, το Βελιγράδι και η Σόφια απέναντι στην ανιστόρητη, ανεύθυνη και συνάμα προκλητική στάση τόσο των Τιράνων όσο και των Σκοπίων.
Η ιστορία της Ελλάδας είναι συνυφασμένη με την ιστορία των Βαλκανίων, δεδομένου ότι αποτελεί μέρος της περιοχής. Η Ελλάδα έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλες τις εξελίξεις στα Βαλκάνια σε βάθος χρόνου.
Πρέπει να αναδείξουμε τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια και να αξιοποιήσουμε προς όφελός μας τις υφιστάμενες γεωπολιτικές συνθήκες.
Απαιτείται η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την αξιοποίηση του ενεργειακού ρόλου της Ελλάδας και ως διαμετακομιστικού κόμβου αλλά και ως δυνητικού παραγωγού ενέργειας, με γνώμονα τα εθνικά συμφέροντα.
Στις 13 Ιουλίου στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιήθηκε η τριμερής συνάντηση των ηγετών Ελλάδας, Σερβίας και Βουλγαρίας, κατά τα πρότυπα των χωρών της ομάδας Βίσεγκραντ, η οποία είχε ως αντικείμενο συζήτησης την ενέργεια, τις μεταφορές και τον τουρισμό.
Οι αγωγοί αερίου TAP, IBS και IGB βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων. Έτσι σχεδιάζεται ο IGB να επεκταθεί από την Αλεξανδρούπολη προς τη Βουλγαρία, ενώ διερευνάται και η επέκταση του αγωγού προς τη Σερβία με τον IBS.
Δυστυχώς στο θέμα του Νότιου Ρωσικού αγωγού η Ελληνική κυβέρνηση υποτάχθηκε στις απαιτήσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ, λειτουργώντας εις βάρος των εθνικών συμφερόντων. Το θέμα της σημαντικής συμβολής στην ευημερία και την σταθερότητα των Βαλκανίων από την κατασκευή και αξιοποίηση του South Stream, ενός αγωγού δυναμικής 65 δισεκατομμυρίων κυβικών φυσικού αερίου ετησίως δεν αναδείχθηκε στην τριμερή συνάντηση.
Ο οικονομικός και πολιτικός ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια είναι άμεσα συνδεδεμένος με την οικονομική πορεία της χώρας και στα πλαίσια του εθνικού σχεδίου πρέπει να εκπονηθεί η ξεκάθαρη και πρακτική στρατηγική της ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας της Ελληνικής οικονομίας. Είναι απαραίτητες οι διασυνοριακές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες στα Βαλκάνια με τη δυναμική και πρωταγωνιστική συμμετοχή των Ελληνικών επιχειρήσεων.
Οι σωστές και πολύπλευρες γεωπολιτικές και οικονομικές συνεργασίες με γνώμονα τα Ελληνικά συμφέροντα και την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας μπορούν να συμβάλλουν στον πρωταγωνιστικό και σταθεροποιητικό ρόλο της χώρας μας στα Βαλκάνια αποθαρρύνοντας τις παράνομες αλυτρωτικές πολιτικές των Τιράνων και των Σκοπίων», αναφέρει ο κ. Μαριάς.
