«Η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής συνεχίζουν σταθερά στον δρόμο της υλοποίησης ενός σύγχρονου ολοκληρωμένου συστήματος υποδοχής και παροχής ασύλου στη χώρα, καλύπτοντας ένα κενό που υφίστατο επί μακρόν στον συγκεκριμένο τομέα πολιτικής», υπογραμμίζει μεταξύ άλλων, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, σε χαιρετισμό του, στο τρίτο τεύχος του ενημερωτικού δελτίου για το προσφυγικό που εκδίδει η Ειδική Γραμματεία Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης.
Ακόμη ο κ. Βίτσας σημειώνει: «Το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεί μία από τις κεντρικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα οι κοινωνίες μας, δεδομένου ότι όσο συνεχίζονται οι πόλεμοι και η ακραία φτώχεια θα εξακολουθούν να υπάρχουν προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στην πραγματική του διάσταση, όχι ως ένα γεγονός μεμονωμένο ή προσωρινό, αλλά ως ένα ζήτημα που θα συνεχίσει να μας απασχολεί στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα δέχθηκε και εξακολουθεί να δέχεται δυσανάλογη πίεση σε σχέση με τις δυνατότητές της. Κατόρθωσε όμως να ανταποκριθεί καταβάλλοντας διαρκείς προσπάθειες, χωρίς να κάνει παραχωρήσεις σε θέματα αρχής κι ενεργώντας πάντα εντός του πλαισίου του ευρωπαϊκού κεκτημένου και των προβλέψεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Ο υπουργός αναλύοντας τις διαστάσεις του προσφυγικού- μεταναστευτικού ζητήματος τονίζει ότι «το προσφυγικό-μεταναστευτικό θα πρέπει να το βλέπουμε συνολικά ως προς τις τρεις διαστάσεις του: α) Πώς θα σταματήσουν να υπάρχουν τόποι από τους οποίους θα παράγεται προσφυγιά και μετανάστευση. Πώς θα βοηθήσουμε αυτές τις χώρες ώστε οι άνθρωποι εκεί να έχουν ζωή και ελπίδα. β) Πώς θα διαχειριζόμαστε τα εξωτερικά σύνορα στη βάση της Συνθήκης της Γενεύης και του συνόλου του διεθνούς δικαίου. γ) Πώς θα ανακατανέμονται στην Ευρώπη τα “βάρη” και οι ευθύνες με δίκαιο τρόπο και με βάση την αρχή της αλληλεγγύης και του σεβασμού της ανθρώπινης ζωής». Και προσθέτει:
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί και πρέπει να εργαστεί σθεναρά με στόχο να παραχθούν απτά αποτελέσματα σε όλους ανεξαιρέτως τους παραπάνω τομείς. Από τη μια πλευρά, η ανάληψη ή υποβοήθηση ειρηνευτικών πρωτοβουλιών και η στήριξη της ανοικοδόμησης και της οικονομικής ανάπτυξης μπορεί να ανακόψει τις μεταναστευτικές ροές και να δώσει τη δυνατότητα σε ανθρώπους που έφυγαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Από την άλλη πλευρά, η χάραξη και εφαρμογή μιας Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής στους τομείς της μετανάστευσης και του ασύλου αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη και τη βασικότερη παράμετρο για την ορθή αντιμετώπιση των προκλήσεων που ανακύπτουν από το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα».
Στην παρέμβασή του ο κ. Βίτσας υπογραμμίζει ότι κυβέρνηση και υπουργείο «εργάζονται σε αυτή την κατεύθυνση και επιδιώκουν σθεναρά την εξεύρεση κοινών ευρωπαϊκών λύσεων, απορρίπτοντας τις μονομερείς ενέργειες. Η Ευρώπη οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να λειτουργήσει με βάση τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, το διεθνές δίκαιο και την αρχή της αλληλεγγύης, εντός ενός πλαισίου πολιτικής υπευθυνότητας και επιμερισμού υποχρεώσεων και “βαρών”».
Ο κ. Βίτσας καταλήγοντας επισημαίνει: «Εν τέλει, θα πρέπει από κοινού να συνεχίσουμε να οικοδομούμε πάνω στα δημοκρατικά κεκτημένα μας, αποκλείοντας τη ρητορική της μισαλλοδοξίας, του απομονωτισμού και της ξενοφοβίας. Είναι υποχρέωσή μας να διαφυλάξουμε τις δημοκρατικές κοινωνίες και τον ανοιχτό τρόπο ζωής μας, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα τα κόστη και απολαμβάνοντας τα οφέλη. Και αυτό γιατί η συζήτηση περί “ασφάλειας” έχει νόημα μόνον όταν γίνεται στο πλαίσιο της δημοκρατίας και της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου».
Ακόμη, όπως αναφέρεται, στο ενημερωτικό δελτίο της Ειδικής Γραμματείας Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων, ο αριθμός των παράτυπα εισελθόντων πολιτών τρίτων χωρών στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας, το α΄εξάμηνο του 2018 ανήλθε σε 42.371, έναντι 24.984 κατά το α΄εξάμηνο του 2017.
Όσον αφορά τις αναγκαστικές επιστροφές -συμπεριλαμβανομένων αυτών βάσει της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, και τις εθελούσιες επιστροφές μέσω ΔΟΜ, ο συνολικός τους αριθμός, κατά το α΄εξάμηνο 2018, ανήλθε σε 7.113, ενώ κατά το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου 2018 ανήλθε σε 2.307.
Ο συνολικός αριθμός αιτημάτων χορήγησης ασύλου, που είχαν υποβληθεί στο σύνολο της χώρας, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους 2018 ανέρχεται σε 30.192, έναντι 27.823 που είχαν κατατεθεί το αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα. Ειδικότερα στα νησιά του Αιγαίου, το α΄εξάμηνο φέτος κατατέθηκαν 14.825 αιτήσεις, ενώ την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, είχαν κατατεθεί 10.339 αιτήσεις.
Το α΄εξάμηνο του 2018, στα νησιά του Αιγαίου εκδόθηκαν 4.475 αποφάσεις χορήγησης διεθνούς προστασίας (άσυλο και επικουρική προστασία) έναντι 2.604, το ίδιο διάστημα πέρσι κι έγιναν 10.525 παραπομπές λόγω ευαλωτότητας, έναντι 5.670 πέρσι.
Ο συνολικός αριθμός προσφυγών (εξέταση αιτημάτων ασύλου σε β΄ βαθμό), που κατατέθηκαν κατά το α΄εξάμηνο του 2018 ανέρχεται στις 7.123 (6.134 στην ενδοχώρα και 989 στα νησιά), έναντι 4.817 προσφυγών (3.608 στην ενδοχώρα και 1.209 στα νησιά) που κατατέθηκαν κατά το α’ εξάμηνο του 2017.
Το πρώτο εξάμηνο του έτους 2018 η Αρχή Προσφυγών περαίωσε τη δευτεροβάθμια εξέταση 4.955 υποθέσεων. Ο αριθμός των προσφυγών που κατατέθηκαν στην ενδοχώρα κατά το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου του έτους 2018 ανέρχεται στις 1.433 έναντι 1.337 που είχαν κατατεθεί το αντίστοιχο δίμηνο του έτους 2017, ενώ ο συνολικός αριθμός των προσφυγών που κατατέθηκαν στα νησιά το ίδιο δίμηνο του 2018 είναι 330, έναντι 322 που είχαν κατατεθεί την ίδια περίοδο του έτους 2017. Ο συνολικός αριθμός προσφυγών που κατατέθηκαν κατά το α΄εξάμηνο του 2018 ανέρχεται στις 7.123 (6.134 στην ενδοχώρα και 989 στα νησιά), έναντι 4.817 προσφυγών (3.608 στην ενδοχώρα και 1.209 στα νησιά) που κατατέθηκαν κατά το αντίστοιχο εξάμηνο του 2017. Η συνολική ποσοστιαία μεταβολή του έτους 2018 συγκριτικά με το έτος 2017, κατά το α΄εξάμηνο, είναι 47,87%.
Όσον αφορά τη στέγαση σε διαμερίσματα στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA, με τη συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ως το τέλος Ιουνίου 2018, οι διαθέσιμες θέσεις για ευάλωτους αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες σε διαμερίσματα και κτίρια σε όλη την χώρα ανήλθαν σε 25.340. Ως το τέλος του α΄εξαμήνου, στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος, στεγάστηκαν 21.044 άτομα, αντιπροσωπεύοντας ποσοστό πληρότητας 96,6%. Το 58% των παρεχομένων στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA θέσεων βρίσκεται στην Αττική, το 21,5 % στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ το 9% στα νησιά (3% στην Κρήτη και 6% στα υπόλοιπα νησιά)
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στο δελτίο, από 1 Ιανουαρίου έως 15 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 7.731 εμβολιασμοί σε 7.299 άτομα από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που συνεργάζονται με το υπουργείο Υγείας και το προσωπικό του προγράμματος PHILOS σε όλη την επικράτεια.
Τέλος, περίπου 7.316, παιδιά προσφύγων γράφτηκαν σε όλες τις βαθμίδες-δομές του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος κατά το σχολικό έτος 2017-18. Ωστόσο, σημειώνεται ότι ο εν λόγω αριθμός δεν συμπεριλαμβάνει εγγεγραμμένους μαθητές σχολικών μονάδων που δεν διαθέτουν τάξεις υποδοχής καθώς και μαθητές των διαπολιτισμικών δημοτικών, γυμνασίων, λυκείων.
