Την πρόβλεψη για παραχώρηση αγροτικής γης για υλοποίηση επενδύσεων άνω των 5 εκατ. ευρώ, τη διάθεση έναντι συμβολικού τιμήματος, εκτάσεων σε νέους αγρότες ή κτηνοτρόφους αλλά και τους «τίτλους τέλους» που επιτέλους μπαίνουν για τις καταπατημένες εκτάσεις αρμοδιότητάς του, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο για τη «Διαχείριση ακινήτων αρμοδιότητας Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων – Επίλυση ιδιοκτησιακών ζητημάτων – Αγροτικές Μισθώσεις».
Το νομοσχέδιο στοχεύει στην προσέλκυση αναπτυξιακών επενδύσεων, την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής αλλά και γενικότερα στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις εκτάσεις που διαχειρίζεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Σήμερα η διαχείριση των εκτάσεων του υπουργείου είναι κατακερματισμένη σε διάφορα διοικητικά όργανα και γίνεται με τον αγροτικό κώδικα που κυρώθηκε το 1949.
Παραχώρηση αγροτικής γης σε νέους παραγωγούς, ακτήμονες κ.α.
Η παραχώρηση των εκτάσεων θα γίνεται με απόφαση του Περιφερειάρχη, μετά από γνώμη επιτροπής που θα συσταθεί σε επίπεδο περιφέρειας. Με το σχέδιο νόμου προβλέπεται η δυνατότητα δωρεάν παραχώρησης της χρήσης σε γεωργούς και κτηνοτρόφους που δε διαθέτουν γεωργική ή βοσκήσιμη γη. Επιπλέον για τους απασχολούμενους στο πρωτογενή τομέα, που δε διαθέτουν ακίνητη περιουσία προβλέπεται η δωρεάν παραχώρηση κατά κυριότητα οικοπέδων σε αγροτικούς οικισμούς χωρίς τουριστική και οικοπεδική αξία. Τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις, το ύψος του μισθώματος θα τίθενται με απόφαση του υπουργού.
Με βάση το εποικιστικό του αρχείο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει καταλήξει στις λεγόμενες «καθαρές» εκτάσεις σε όλη την Ελλάδα κι αφού επανελεγχθούν από τις Περιφέρειες, θα ξεκινήσει η διαδικασία διάθεσής τους. Οι προς παραχώρηση εκτάσεις θα αναφέρονται σε ειδικό διαδικτυακό τόπο του υπουργείου, όπου οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αιτούνται τις περιοχές που επιθυμούν.
Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για διάθεση περίπου 3 εκατ. Στρεμμάτων, αριθμός που μπορεί όμως να μεταβληθεί μετά και τον τελικό έλεγχο των Περιφερειών. Το τίμημα ενοικίασης θα είναι συμβολικό, περί τα 5 ευρώ το στρέμμα ενώ το πρόγραμμα θα ξεκινήσει στο επόμενο δεκαπενθήμερο από τους νομούς Ημαθίας, Πιερίας, Κιλκίς και Θεσσαλονίκης.
Παραχώρηση αγροτικής γης για επενδύσεις άνω των 5 εκατ. Ευρώ
Στην περίπτωση που υπάρχουν επενδυτικές προτάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα άνω των 5 εκατ. Ευρώ, τότε η αρμοδιότητα παραχώρησης χρήσης ανήκει στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το τυχόν συναρμόδιο υπουργό. Με σχετική απόφαση θα καθορίζονται οι όροι και οι διαδικασίες και φυσικά στην περίπτωση αυτή το τίμημα δεν θα είναι συμβολικού χαρακτήρα. Εκτιμάται ότι υπάρχουν περισσότερες από δέκα μεγάλες εκτάσεις, πάντα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που θα μπορούσαν να «φιλοξενήσουν» μεγάλες επενδύσεις. Για επενδύσεις τώρα, μικρότερες των 5 εκατ. Ευρώ η αρμοδιότητα ανήκει στον Περιφερειάρχη.
Τέλος στην αρμοδιότητα του υπουργού και τυχόν άλλων συναρμόδιων υπουργών θα είναι και η παραχώρηση κατά χρήση, δωρεάν, κτιριακών εγκαταστάσεων και εκτάσεων στο δημόσιο και στους ΟΤΑ για κοινωφελείς σκοπούς.
Σε ψηφιακή βάση δεδομένων όλες οι εκτάσεις του Υπουργείου
Με το νομοσχέδιο δημιουργείται ψηφιακή βάση δεδομένων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, που θα εμπλουτίζεται με κάθε πληροφορία σχετικά με τις εκτάσεις του Υπουργείου (απαλλοτριώσεις, ρυμοτομίες, πράξεις εκμίσθωσης – παραχώρησης, χρήσεις γης, αναδασμούς, κηρύξεις αρχαιολογικών χώρων). Για το σκοπό αυτό θα χρειαστεί η συνεργασία των αρμοδίων υπηρεσιών και των άλλων υπουργείων. Η βάση αυτή θα αποτελέσει χρήσιμο οδηγό για την κατάρτιση του Αγροτικού Κτηματολογίου, μετά και την ολοκλήρωση τον Οκτώβριο του Μητρώου Αγροτών.
Με τη βάση δεδομένων επιχειρείται η διάχυση της πληροφορίας σχετικά με τη γη. Σήμερα, η πληροφορία αυτή παραμένει αποσπασματική και κατακερματισμένη, δημιουργώντας χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες για την εξεύρεση του πραγματικού και νομικού καθεστώτος, στο οποίο τελεί μία έκταση. Και τούτο διότι τα κτηματολογικά στοιχεία των εκτάσεων του Υπουργείου τηρούνται στα Τμήματα Εποικισμού – Αναδασμού και Τοπογραφίας των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας αλλά εκδίδονται πράξεις από διάφορες κρατικές υπηρεσίες, που αλλάζουν τη χρήση γης, την υπάγουν σε προστατευτικό καθεστώς κλπ., χωρίς αυτή η πληροφορία να καταγράφεται από το Υπουργείο.
Η προστασία των εκτάσεων
Με το σχέδιο νόμου η προστασία των εκτάσεων υπάγεται σε δευτεροβάθμια Επιτροπή που λειτουργεί σε επίπεδο Αποκεντρωμένης Διοίκησης, όπου μεταξύ άλλων θα συμμετέχουν εκπρόσωπος του Νομικού Συμβουλίου του κράτους και ένας πολιτικός μηχανικός. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις επιβάλλονται από την Επιτροπή αυτή χωρίς τη παρέμβαση αιρετού οργάνου. Οι κυρώσεις που προβλέπονται γίνονται πιο αυστηρές (προβλέπονται και ποινικές κυρώσεις), ώστε να λειτουργούν αποτρεπτικά για τους επίδοξους καταπατητές.
Τι προβλέπεται για τις καταπατημένες εκτάσεις του υπουργείου
Με την εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία επιλύονται οριστικά ιδιοκτησιακά ζητήματα μεταξύ του Δημοσίου (για τις εκτάσεις που είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου) και ιδιωτών, με τρόπο που να διασφαλίζει την ίση μεταχείριση των πολιτών, καθώς και την είσπραξη εσόδων για το Δημόσιο από περιπτώσεις αυθαίρετων κατοχών, σχεδόν εικοσαετίας και πλέον. Ως σημείο αναφοράς για την νόμιμη ή μη κατοχή των εκτάσεων και τη δυνατότητα εξαγοράς τους τίθεται η 5.6.1993, χρονικό όριο, που είχε, ήδη, τεθεί με το αρθρ. 5 του ν. 3147/2003, το οποίο, επίσης, προέβλεπε τη δυνατότητα εξαγοράς κατεχόμενων εκτάσεων.
Έτσι λοιπόν, σε όσους ιδιοκτήτες διαθέτουν επίσημους τίτλους (παραχωρητήρια, συμβολαιογραφικές πράξεις κ.α.) για εκτάσεις που απέκτησαν πριν το 1993 και αργότερα διαπιστώθηκε ότι ο αρχικός κάτοχός τους τις είχε καταπατήσει, το Δημόσιο τις παραχωρεί οριστικά. Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν επίσημοι τίτλοι, δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς τους με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος.
Με τον τρόπο αυτό θα λυθούν χρόνια προβλήματα που υπάρχουν σε περιοχές όπως η Νέα Χιλή Νομού Εβρου και η Μανωλάδα Ηλείας, όπου σε πρώην πια αγροτικές εκτάσεις, έχουν κατασκευαστεί ακίνητα.
Τώρα, σε περιπτώσεις εκδόσεως Υπουργικών Αποφάσεων κατά τα παρελθόντα έτη βάση των οποίων παραχωρήθηκαν σε καταπατητές έναντι συμβολικού τιμήματος εκτάσεις, το τίμημα πλέον για τη διατήρηση τους αναπροσαρμόζεται στο ύψος της αντικειμενικής αξίας. Τέτοιες περιπτώσεις απαντώνται ακόμη και στον νομό Αττικής όπως στην περιοχή Ξυροκέριζα και Βουρβά.
Για τα καταπατημένα μετά το 1993, δεν υπάρχει απολύτως καμία πρόβλεψη και όσοι παρανόμως τα κατέχουν θα πρέπει να τα εγκαταλείψουν.
Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δεν έχει δώσει ακόμη στη δημοσιότητα τον ακριβή αριθμό των καταπατημένων εκτάσεων. Ωστόσο θα πρέπει να εκτιμώνται σε χιλιάδες στρέμματα.
Τέλος, αποσαφηνίζεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κτηνοτροφικών εκτάσεων και ορίζεται ότι κτηνοτρόφοι, που αποκαταστάθηκαν, κατά το παρελθόν, με τις διατάξεις της εποικιστικής νομοθεσίας, έχουν μόνο δικαίωμα χρήσης για βόσκηση.
Τι άλλο προβλέπει το νομοσχέδιο
Καταργούνται (ενδεικτικά ο Αγροτικός Κώδικας) ή τροποποιούνται διατάξεις με σκοπό την μείωση της γραφειοκρατίας, τη μείωση του λειτουργικού κόστους των υπηρεσιών, την αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων μεταξύ κρατικών και αυτοδιοικητικών υπηρεσιών. Επίσης, η αρμοδιότητα των δασικών εποικιστικών εκτάσεων περιέρχεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής αλλαγής, καταργούμενης κάθε διάταξης που ρυθμίζει διαφορετικά το θέμα διαχείρισης τους, με σκοπό την ενιαία ρύθμιση όλων των δασικών εκτάσεων της χώρας. Τέλος ικανοποιείται πάγιο αίτημα των αγροτών της χώρας και οι αγροτικές μισθώσεις υπάγονται στο προστατευτικό καθεστώς των εμπορικών μισθώσεων με ελάχιστο χρονικό όριο προστασίας τα έξι χρόνια.
Διαβάστε επίσης: “Μαχαίρι” στην εκλογολογία από Παπανδρέου
