Με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Σκανδαλίδη, να τονίζει ότι οι αλλαγές που προωθεί το νομοσχέδιο δεν αποτελούν απλώς μια αναμέτρηση με τις υπάρχουσες αδυναμίες, αλλά αφορούν την ανασυγκρότηση συνολικά του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία επί της αρχής του το νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς.
Με το νομοθέτημα – με το οποίο καθορίζεται το θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηματικότητα του αγροτικού κόσμου και οργανώνεται η εποπτεία του κράτους – επιδιώκεται – όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σκανδαλίδης – η δημιουργία μεγάλων, ισχυρών και βιώσιμων συνεταιρισμών με ισότιμη συμμετοχή των μικρομεσαίων αγροτών.
Αναφερόμενος στις σημερινές παθογένειες είπε πως η κατάσταση των συνεταιρισμών είναι γνωστή. «Είναι χρεωμένοι και μη βιώσιμοι και λειτουργούν με πελατειακές μεσιτίες στους αγρότες» είπε χαρακτηριστικά και επισήμανε ότι ναι μεν συμφωνούν όλοι στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις όμως όταν γίνεται προσπάθεια αλλαγών «κάποιοι θυμούνται τον συντεχνιασμό».
Έκανε επίσης λόγο για έλλειψη ενός εθνικού σχεδίου με αποτέλεσμα μια άναρχη και κατακερματισμένη αγροτική παραγωγή, τόνισε ότι η κυβέρνηση επιχειρεί την ανάταξη του παραγωγικού μοντέλου των αγροτών και χαρακτήρισε αναγκαία συνθήκη της προώθησης των αλλαγών, την στήριξη των μικρομεσαίων αγροτών.
Τα κόμματα
Εισηγούμενος το νομοσχέδιο εκ μέρους της πλειοψηφίας ο Αθ. Παπαδόπουλος τόνισε ότι προσπαθεί να ρυθμίσει δομικά και διαρθρωτικά προβλήματα σε ένα ιδιόρρυθμο οικονομικό χώρο, σε ένα χώρο που πρέπει να εξυγιανθεί μεγάλος αριθμός συνεταιριστικών οργανώσεων, να γίνουν οι απαραίτητες συμφωνίες μεταξύ των χρεωμένων και των πιστωτών τους και να διασφαλιστούν οι θέσεις απασχόλησης και εργασίας του προσωπικού, να αξιοποιηθούν περιουσίες που έχουν εγκαταλειφθεί ή έχουν συμβολικές αποδόσεις και να ανοίξουν νέα οικονομικά μονοπάτια στους συνεταιρισμένους παραγωγούς. Είπε συγκεκριμένα πως η ουσία του νομοσχεδίου έγκειται σε δύο σημεία: Πρώτον, να κατέβουν οι συνεταιρισμοί στο πρωτοβάθμιο επίπεδό τους (σε αυτό δηλαδή που τα μέλη τους είναι φυσικά πρόσωπα και ενδιαφέρονται για το μέλλον τους) και δεύτερον να προχωρήσει το σύστημα καθολικής ψηφοφορίας σε όλα τα όργανα των συνεταιριστικών οργανώσεων.
Ο εισηγητής της ΝΔ, Γιώργος Κασαπίδης, ανέφερε ότι συμφωνεί στο να καταργηθούν οι εικονικοί συνεταιρισμοί, να συγκροτηθεί το Μητρώο, να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τους συνεταιρισμούς (ενεργοί και εικονικοί), να εκδημοκρατιστεί η διαδικασία ανάδειξης των εκπροσώπων που συμμετέχουν στα όργανα των συνεταιριστικών οργανώσεων, να δοθεί η δυνατότητα εκλογής των οργάνων της ΠΑΣΕΓΕΣ από τη βάση, να υπάρχει η κρατική εποπτεία και ο έλεγχος, να υπάρχει φυσικός έλεγχος στις ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών από τα φυσικά πρόσωπα και όχι από τους ανύπαρκτους ή εικονικούς συνεταιρισμούς. Όμως όπως εξήγησε ο κ. Κασαπίδης, ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η βίαιη μετατροπή τους ουσιαστικά αδικεί τις καλές συνεταιριστικές οργανώσεις, που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που πάμε να διορθώσουμε. Στο σημείο αυτό κατέθεσε 12 προτάσεις της ΝΔ, όπως: να μην ιδρύονται νέα νομικά πρόσωπα, να υπάρχει περιγραφή του τρόπου μετατροπής των ενώσεων σε πρωτοβαθμίους συνεταιρισμούς, να υπάρξει ευνοϊκή ρύθμιση των συνεταιρισμών που μετατρέπονται, ώστε τα νέα συνεταιριστικά σχήματα να έχουν ρυθμισμένα τα βάρη και να αξιοποιηθεί προνομιακά η συνεταιριστική περιουσία από τους νέους συνεταιρισμούς.
Από το ΚΚΕ, ο Νίκος Μωραϊτης τόνισε ότι η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό κάνει ένα ακόμα βήμα στην κατεύθυνση ξεκληρίσματος της μικρομεσαίας αγροτιάς αφού ικανοποιείται το χρόνιο αίτημα μεγαλοαγροτών και επιχειρήσεων στο χώρο παραγωγής τυποποίησης πώλησης προϊόντων με στόχο την συγκέντρωση γης, παραγωγής και επιδοτήσεων σε λίγα χέρια. Όπως σημείωσε και στα νέα σχήματα δε θα απορροφηθούν οι εργαζόμενοι, θα υπάρξουν απολύσεις ενώ πρότεινε συνεταιρισμούς που θα παρεμβαίνουν στη φύτευση και τη συγκομιδή προϊόντων, θα διασφαλίζουν σταθερή δουλειά και εισόδημα για την αγροτιά, θα δίνουν υγιεινά ποιοτικά προϊόντα και πρώτες ύλες για τη βιομηχανία διασφαλίζοντας και δουλειά για τους εργάτες. Κάλεσε τέλος την μικρομεσαία αγροτιά να δώσει μια πρώτη απάντηση στην πολιτική αυτή στη ΔΕΘ.
Εκ μέρους του ΛΑΟΣ ο Αλ. Χρυσανθακόπουλος επισήμανε ότι το νομοσχέδιο ενώ περιέχει θετικές διατάξεις έχει πολλές ασάφειες. Όπως είπε έχει τεράστια κενά και σ’ αυτά εστιάστηκαν όλες οι επιφυλάξεις του κόμματος επί της αρχής. Ο κ. Χρυσανθακόπουλος σημείωσε επίσης ότι τα αναπτυξιακά κίνητρα στο νόμο δεν αφορούν τους συνεταιρισμούς, «δεν υπάρχει κανένα κονδύλι» και το υπουργείο Ανταγωνιστικότητας δεν προβλέπει τίποτα για τον αγροτικό τομέα.
Η Λίτσα Αμανατίδου, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, υπογράμμισε ότι το σχέδιο νόμου δε βοηθάει τη συνεταιριστική ιδέα και κάνει κεφαλαιουχικές εταιρείες τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, αυτή μάλιστα τη στιγμή που «καταρρέουν τα πάντα και διαλύεται και η παραγωγική βάση της χώρας». Επισήμανε δε ότι είναι η ανάγκη να υπάρξει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο με θεμελίωση την καθιέρωση της απλής αναλογικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπροσώπησης και τον παραγωγικό προσανατολισμό τους και τον πλήρη έλεγχο από τα μέλη του συνεταιρισμού της διακίνησης των προϊόντων.
