«Η Ευρώπη υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις της Αθήνας»
Ποιες είναι οι προοπτικές των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που ξεκινούν σήμερα και σε τι μπορεί να ελπίζει η Αθήνα; Εκτιμήσεις από τον Ρόναλντ Μαϊνάρντους.
Η αλλαγή της χρονιάς έφερε μια νέα ρητορική της τουρκικής κυβέρνησης. “Το μέλλον μας είναι η Ευρώπη”, τονίζει ο κ. Ερντογάν. Ως γνωστόν οι σχέσεις τις Τουρκίας με την Ένωση υπέστησαν μεγάλη ζημιά πέρσι. Η αναστάτωση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πετυχημένη ελληνική στρατηγική να μεταφέρει τα διμερή θέματα με την Τουρκία στα όργανα της Ένωσης. Με αποτέλεσμα, η Ευρώπη να υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις της Αθήνας και – εν συνεχεία – να ζητήσει από την Άγκυρα να σταματήσει τις προκλήσεις.
Για την Ευρώπη λοιπόν η ομαλοποίηση των σχέσεων με την Άγκυρα προϋποθέτει την αποκλιμάκωση στο τουρκοελληνικό μέτωπο. Πιο συγκεκριμένα αυτό σημαίνει τερματισμό προκλητικών δηλώσεων και πράξεων. Αυτό ήταν και το μήνυμα που μετέφερε στην πρόσφατη επίσκεψη του στην Άγκυρα ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας. Και αναμένεται οι Τούρκοι αξιωματούχοι να ακούσουν την ίδια κουβέντα στις επικείμενες επαφές τους με ευρωπαίους ηγέτες.
Ο κύριος Μάας εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απομάκρυνση του ερευνητικού πλοίο Barbaros από τα ύδατα πλησίον της Κύπρου. Τουρκικές πηγές αναφέρουν ότι το επίσης γνωστό πλοίο Oruc Reis παραμένει αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Αττάλειας έως το καλοκαίρι.
Ο ευρωπαϊκός και ο αμερικανικός παράγοντας
Οι διερευνητικές επαφές στην Κωνσταντινούπολη διεξάγονται λοιπόν κάτω από ήρεμες – θα έλεγε κανείς – πολιτικές συνθήκες. Και υπάρχει αισιοδοξία ότι το μορατόριουμ αυτό μπορεί να κρατήσει τους επόμενους μήνες. Η απειλή πρόσθετων ευρωπαϊκών κυρώσεων κρέμεται σαν Δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κεφάλι του Τούρκου προέδρου. Το Βερολίνο θέλει να αποφύγει μια κλιμάκωση με τον Ερντογάν. Για αυτό τον λόγο οι Γερμανοί πιέζουν την Τουρκία να δείξει καλή συμπεριφορά έναντι της Ελλάδας.
Παρόλα αυτά πολιτικοί παρατηρητές δεν αναμένουν γρήγορη επίλυση των ελληνo-τουρκικών διαφορών. Τα ζητήματα είναι πολύπλοκα, διαφωνίες υπάρχουν στην ουσία των επί μέρους θεμάτων καθώς και σε καθαρά διαδικαστικά ζητήματα. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβσούτ Τσαβούσογλου υπενθύμισε ότι οι διαπραγματευτές των προηγούμενων γύρων άφησαν πίσω 5.000 σελίδες πρακτικά. Χαρτιά υπάρχουν λοιπόν πολλά, συμφωνηθέντα όχι.
Η Ελλάδα μπαίνει ενισχυμένη στην νέα διαπραγματευτική διαδικασία. Από την μια μέρα έχει στο πλευρό τις – τουλάχιστον στα χαρτιά – την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων. Μάλλον θετική για την Ελλάδα δείχνει να είναι η αλλαγή φρουράς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αναφορά του νέου υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στην Τουρκία ως δήθεν συμμάχου χώρας, είναι μια πρώτη ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον θα είναι λιγότερο ανεκτική με την Τουρκία.
