«Προστατεύουμε τα σύνορα και σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα»
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη που έδωσε στο CNN, ερωτηθείς πώς πρέπει να αντιδράσει η Ευρώπη απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν, ανέφερε πως πρέπει να μείνει σταθερή στον δρόμο που έχει επιλέξει.
«Με πολύ μεγάλη αποφασιστικότητα ταχθήκαμε υπέρ της επιβολής πολύ αυστηρών κυρώσεων στη Ρωσία. Γνωρίζουμε πως αυτές οι κυρώσεις φέρνουν αποτελέσματα, αλλά χρειάζεται χρόνος ώστε να επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία της Ρωσίας. Εν τω μεταξύ, φυσικά, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι προστατεύουμε τους πολίτες μας, τις επιχειρήσεις μας, τα νοικοκυριά μας, από το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας, αφού η Ρωσία έχει προχωρήσει στην εργαλειοποίηση του αερίου με αποτέλεσμα η τιμή του να έχει εκτοξευθεί και αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στο κόστος της ενέργειας για ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Για την 8η δέσμη κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας είπε ότι δεν είναι έτοιμος να κάνει κάποιο σχόλιο καθώς δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμα. Και πρόσθεσε: «Η συζήτηση αυτή τη στιγμή γίνεται σε τεχνικό επίπεδο πριν παρουσιαστούν προτάσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι πως τα επτά πακέτα κυρώσεων που έχουμε ήδη θέσει σε εφαρμογή αποτελούν πολύ σημαντική παρέμβαση, με την έννοια πως προκαλούν ήδη πολύ σημαντικές δυσκολίες στη Ρωσία. Αλλά όπως σας είπα, θα πρέπει να μείνουμε σταθεροί στον δρόμο που έχουμε επιλέξει. Πρέπει να διατηρήσουμε τη συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών ενόψει του πολύ δύσκολου χειμώνα.
Πρέπει να υιοθετήσουμε πιο αποφασιστική στάση ώστε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις του αυξανόμενου κόστους του φυσικού αερίου. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή υποστηρίζοντας την ανάγκη να επιβληθεί πλαφόν στο σύνολο του φυσικού αερίου που εισάγεται σήμερα στην Ευρώπη, όχι μόνο στο ρωσικό αέριο. Νομίζω ότι αυτή η πρόταση κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, και προσβλέπουμε σε πιο συγκεκριμένες κατευθύνσεις εκ μέρους της Επιτροπής σχετικά με το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την εργαλειοποίηση του φυσικού αερίου από τη Ρωσία».
Στην ερώτηση τι πιστεύει ότι πρέπει να περιλαμβάνει η νέα δέσμη κυρώσεων και για τη στάση της Ουγγαρίας, ο πρωθυπουργός απάντησε: «Δεν μπορώ να μιλήσω για την Ουγγαρία, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι σίγουρα χρειαζόμαστε όλες τις χώρες στην ίδια κατεύθυνση. Δεν είναι μυστικό ότι η Ουγγαρία έχει εκφράσει σημαντικές επιφυλάξεις για την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι όποιες πρόσθετες κυρώσεις επιβάλλουμε στη Ρωσία θα πρέπει να πλήξουν τη ρωσική οικονομία περισσότερο από ό,τι θα πλήξουν την ευρωπαϊκή οικονομία. Υπάρχει λοιπόν εύρος επιλογών στο τραπέζι, αλλά δεν υπάρχουν τόσες πολλές επιλογές τις οποίες δεν έχουμε εξετάσει ως τώρα. Νομίζω ότι οι περισσότερες από τις κυρώσεις που μπορεί κανείς να σκεφτεί έχουν ήδη επιβληθεί».
Αναφερόμενος στο κόστος των τιμών της ενέργειας, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως όλες οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες και κυρίως με αυτές του φυσικού αερίου που έχουν εκτοξευθεί.
«Και όπως γνωρίζετε, υπάρχει άμεση μεταφορά του κόστους του φυσικού αερίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Άρα έπρεπε ουσιαστικά να αντιμετωπίσουμε ένα διπλό πρόβλημα. Αυτό που κάναμε στην Ελλάδα, και νομίζω ότι ήμασταν πρωτοπόροι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι να δημιουργήσουμε αρκετά εξειδικευμένο μηχανισμό που ουσιαστικά ‘πιάνει’ τα υπερκέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στην πηγή.
Στη συνέχεια διοχετεύουμε αυτά τα κέρδη σε ειδικό Ταμείο Αλληλεγγύης που μάς βοηθάει να επιδοτήσουμε τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου. Έτσι, είπαμε στους πολίτες ότι θα πληρώσουν περισσότερα για την ενέργεια, αλλά προσπαθούμε να απορροφήσουμε το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αύξησης ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι αυξήσεις στο κόστος της ενέργειας -λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα- δεν θα είναι υπερβολικές. Αυτή είναι η λογική που υιοθέτησε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω ότι έχουν δει τι κάναμε στην Ελλάδα. Έχουμε αποδείξει ότι αυτή η μέθοδος πραγματικά λειτουργεί.
Έτσι, κάθε μέρα παίρνουμε εκατομμύρια από τα υπερκέρδη και τα διοχετεύουμε σε αυτό το πρόγραμμα επιδοτήσεων. Και νομίζω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να προτείνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να χρησιμοποιήσουν έναν παρόμοιο μηχανισμό. Επομένως, αυτή είναι μια πρώτη γραμμή άμυνας για να διασφαλίσουμε ότι κάνουμε μια παρέμβαση στην αγορά, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι απολύτως απαραίτητη όταν αντιμετωπίζουμε αυτές τις έκτακτες καταστάσεις» πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στην Ελλάδα τόνισε πως στο πρόγραμμα επιδοτήσεων, η κυβέρνηση επιβραβεύει τους ανθρώπους εφόσον μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος κατά 15%.
«Επομένως, είναι σημαντικό να στείλουμε μήνυμα ότι όλοι πρέπει να συνεργαστούμε σε αυτήν την προσπάθεια. Η κυβέρνηση κάνει αυτό που της αναλογεί, αλλά όλοι πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε κατά το δυνατόν την κατανάλωση ενέργειας, την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, την κατανάλωση φυσικού αερίου. Παρεμβάσεις θα υπάρξουν επίσης και όταν πρόκειται για επιχειρήσεις που αποφεύγουν να καταναλώνουν φυσικό αέριο. Μιλάμε λοιπόν για μια συντονισμένη προσπάθεια προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η προσπάθεια του Πούτιν να χρησιμοποιήσει ως όπλο το φυσικό αέριο για να επιβάλλει πρόσθετο πόνο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες θα αποτύχει», υπογράμμισε.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι το κόστος της ενέργειας έχει οδηγήσει στην αύξηση του παγκόσμιου πληθωρισμού και αυτό είναι πραγματικό πρόβλημα.
«Για αυτόν τον λόγο στην Ελλάδα, πέρα από ό,τι κάνουμε στον ενεργειακό τομέα, έχουμε ανακοινώσει επίσης πακέτο στήριξης για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά ώστε να τα βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν γενικότερα την αύξηση στο κόστος ζωής. Είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό γιατί η ελληνική οικονομία είχε εξαιρετικά καλές επιδόσεις τον περασμένο χρόνο. Αναμένω ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα ξεπεράσει το 5% και αυτό μας δίνει τον δημοσιονομικό χώρο για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Αλλά φυσικά, πρέπει συνεχώς να εξηγούμε γιατί χρειάζεται να υποστηρίξουμε την Ουκρανία και γιατί δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με τον ρωσικό εκβιασμό. Επειδή πρέπει να στείλουμε ένα μήνυμα ότι αυτό δεν αφορά μόνο την Ουκρανία. Αφορά κάθε αυταρχικό ηγέτη που πιστεύει ότι τα σύνορα μπορούν να αλλάξουν με τη βία. Επομένως, υπάρχει, νομίζω, ένα ευρύτερο μήνυμα που πρέπει να σταλεί από τη διεθνή κοινότητα, γιατί είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας κι εναντίον της Ρωσίας σε αυτόν τον άδικο πόλεμο», σημείωσε.
«Παράλογος ισχυρισμός»
Για τη στάση της Τουρκίας, ο πρόεδρος της οποίας κατηγόρησε την Ελλάδα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ο πρωθυπουργός απάντησε πως αυτός είναι εντελώς παράλογος ισχυρισμός.
«Η Ελλάδα έχει σώσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στη θάλασσα. Μόλις σήμερα, είχαμε δύο ναυάγια. Σώσαμε περισσότερα από 100 ανθρώπους, ανάμεσά τους πολλά παιδιά. Επομένως, το να κατηγορεί κάποιος την Ελλάδα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας -και αυτή η κατηγορία προέρχεται στην πραγματικότητα από μια χώρα που έχει ιστορικό εργαλειοποίησης μεταναστών για πολιτικούς σκοπούς- είναι εντελώς παράλογο. Θα πρέπει να υπενθυμίσω σε εσάς και στους τηλεθεατές σας τι συνέβη πριν από ενάμιση χρόνο, τον Μάρτιο του 2020, όταν ο πρόεδρος (της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ) Ερντογάν ενθάρρυνε ανοιχτά δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους να περάσουν στην Ευρώπη, στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, προκειμένου να ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επομένως, δεν είμαστε εμείς που εργαλειοποιούμε τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς. Έχουμε υποχρέωση να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε τα σύνορά μας. Αλλά με πλήρη σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Και κάθε φορά που υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που χρειάζεται να διασωθεί στη θάλασσα, η ακτοφυλακή μας έχει παρέμβει. Και όπως σάς είπα, μόλις σήμερα διασώσαμε περισσότερους από 100 ανθρώπους στη θάλασσα. Άρα πρόκειται για πλήρη αντιστροφή της πραγματικότητας. Και είμαι πραγματικά απογοητευμένος από αυτού του είδους τον διαρκή πόλεμο ψευδών ειδήσεων.
Θα πρέπει να μπορούμε να καθίσουμε στο τραπέζι με την Τουρκία και να συζητήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες και να συνεργαστούμε πάνω στο ζήτημα της μετανάστευσης. Ήμουν ο πρώτος που είπε ότι η Τουρκία έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης. Αλλά αυτός σίγουρα δεν είναι αυτός ο τρόπος, από την πλευρά της Τουρκίας, να διαχειρίζεται τις διεθνείς υποθέσεις».
Ερωτηθείς γιατί το κάνει αυτό ο κ. Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως δεν είναι σε θέση να ξέρει τι σκέφτεται ο πρόεδρος της Τουρκίας και αν αυτό είναι ζήτημα που αφορά το εσωτερικό του ακροατήριο.
«Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι τους τελευταίους μήνες, έχουμε δει κρεσέντο τουρκικής ρητορικής που στρέφεται κυρίως κατά της Ελλάδας με εντελώς αβάσιμους, παράλογους ισχυρισμούς που αμφισβητούν την κυριαρχία επί των ελληνικών νησιών. Έχουμε πει πολύ ξεκάθαρα ότι αυτό το μοτίβο ρητορικής είναι απαράδεκτο. Υπάρχει μόνο ένα πλαίσιο για την επίλυση διαφορών μεταξύ των κρατών: αυτό είναι η αυστηρή τήρηση του Διεθνούς Δικαίου, στην περίπτωσή μας η τήρηση του Δίκαιου της Θάλασσας. Ενθαρρύνουμε συνεχώς την Τουρκία να καθίσει στο τραπέζι και να συζητήσει με βάση αυτές τις αρχές. Εντέλει, είμαστε γείτονες και πρέπει να βρούμε τρόπο να επιλύσουμε τις διαφωνίες μας με πολιτισμένο τρόπο”.