Ολοκληρώθηκαν και επισήμως οι εργασίες της εξεταστικής επιτροπής που συγκροτήθηκε για να ερευνήσει την υπόθεση των παρακολουθήσεων καθώς το βράδυ της Δευτέρας τα κόμματα κατέθεσαν τις πορισματικές τους εκθέσεις. Απομένει μια ακόμα συνεδρίαση της εξεταστικής την ερχόμενη Πέμπτη η οποία ωστόσο προοιωνίζεται τυπική καθώς το περιεχόμενο των κειμένων δείχνει ότι πλειοψηφία και αντιπολίτευση δεν πρόκειται να συμφωνήσουν στην έκδοση ενός συνολικού κειμένου κοινών συμπερασμάτων. Η ΝΔ κάνει λόγο για «καταγγελίες» που κατέρρευσαν σαν «χάρτινος πύργος» υπογραμμίζοντας πως τα ευρήματα της έρευνας που προηγήθηκε δείχνουν ότι το Ελληνικό Δημόσιο και η ΕΥΠ δεν διαθέτουν το παράνομο λογισμικό Predator ενώ οι επισυνδέσεις των μυστικών υπηρεσιών ακολούθησαν την νόμιμη διαδικασία.
Από την άλλη πλευρά η αντιπολίτευση μιλά για διπλό σκάνδαλο υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση επιχείρησε να συγκαλύψει τις ευθύνες για τις παράνομες παρακολουθήσεις. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κλείνει το πόρισμά του με προαναγγελία προανακριτικής για αναζήτηση ποινικών ευθυνών χωρίς ωστόσο να αναφέρονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα αν και στελέχη της Κουμουνδούρου διευκρίνιζαν ότι δεν «φωτογραφίζουν» ευθύνες του πρωθυπουργού. Να σημειωθεί ότι η τελική συζήτηση του πορίσματος θα γίνει το επόμενο διάστημα στην Ολομέλεια της Βουλής σε δημόσια συνεδρίαση όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.
ΝΔ: Νόμιμες οι επισυνδέσεις της ΕΥΠ – 5 προτάσεις για αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου
Σύμφωνα με πληροφορίες η ΝΔ τονίζει στο πόρισμά της πως η κυβέρνηση υπηρέτησε τον σκοπό διερεύνησης της υπόθεσης Ανδρουλάκη, της θεσμικής θωράκιση του πλαισίου νόμιμων άρσεων απορρήτου και της ανάγκης ενίσχυσης της λειτουργίας της ΕΥΠ κινούμενη με ταχύτητα τόσο σε νομοθετικό επίπεδο όσο και σε ερευνητικό στην Βουλή και την Δικαιοσύνη.
Σε αυτό το πλαίσιο υπενθυμίζει μεταξύ άλλων την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκε αμέσως μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης για την άμεση ενίσχυση των θεσμικών εγγυήσεων στην ΕΥΠ, με υποχρέωση ακρόασης του Διοικητή και την επαναφορά της ανάγκης έγκρισης του αιτήματος νόμιμης άρσης απορρήτου και από δεύτερο εισαγγελέα, διάταξη που είχε καταργήσει το 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Επίσης, τονίζει πως σε πολιτικό επίπεδο η αντικειμενική πολιτική ευθύνη τηςυπόθεσης Ανδρουλάκη ανελήφθη με τις παραιτήσεις του γενικού γραμματέα του Πρωθυπουργού και του διοικητή της ΕΥΠ.
Ειδικά για την υπόθεσης της επισύνδεσης στο τηλέφωνο του κ. Ανδρουλάκη η ΝΔ παραθέτει στο πόρισμά της αποσπάσματα μαρτυρικών καταθέσεων και επίσημων εγγράφων που δείχνουν ότι η άρση απορρήτου του κινητού τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη ήταν απολύτως νόμιμη με βάση αίτημα της υπηρεσίας της ΕΥΠ, υπογεγραμμένο από υπηρεσιακούς παράγοντες και από τον διοικητή της ΕΥΠ, προς την αρμόδια εισαγγελέα που εξέδωσε διάταξη για την άρση του απορρήτου. Από την κατάθεση του πρώην διοικητή της ΕΥΠ Παναγιώτη Κοντολέοντα προέκυψε ότι τηρήθηκε όλη η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία.
Σε άλλο σημείο αναφέρεται πως από κανένα στοιχείο δεν προέκυψε ότι ο Πρωθυπουργός, το γραφείο του και οι συνεργάτες του γνώριζαν για την άρση του απορρήτου σε οποιοδήποτε στάδιο. Παράλληλα, οι συντάκτες του τελικού πορίσματος επικαλούνται την κατάθεση του προέδρου της ΑΔΑΕ Χρήστου Ράμμου σύμφωνα με την οποία η ΕΥΠ προέβη στην άρση του απορρήτου του κ. Ανδρουλάκη τηρώντας το νόμο και υπό τον έλεγχο της εισαγγελέως της ΕΥΠ ενώ για κανένα πολιτικό πρόσωπο από αυτά που έκαναν αίτηση για να μάθουν αν παρακολουθούνται, περιλαμβανομένου του κ. Σπίρτζη, δεν προέκυψε παρακολούθηση εκ μέρους της ΕΥΠ.Η τοποθέτηση του κ. Ανδρουλάκη για πολιτική σκοπιμότητα πίσω από την δίμηνη παρακολούθησή του αναιρείται από την πάγια τακτική της ΕΥΠ όπως την περιέγραψαν στις καταθέσεις τους όλοι οι προηγούμενοι διοικητές που προσήλθαν στην Εξεταστική Επιτροπή, ότι δηλαδή οι νόμιμες επισυνδέσεις διαρκούν για δύο μήνες σε κάθε περίπτωση χωρίς εξαιρέσεις.
Επίσης, η πλειοψηφία σημειώνει ότι η απόπειρα παγίδευσης του κινητού τηλεφώνου με το κακόβουλο λογισμικό Predator προέκυψε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν διενεργήθηκε ούτε από την ΕΥΠ ούτε από οποιονδήποτε άλλο δημόσιο φορέα. Ειδικά για το κρίσιμο ζήτημα της ενδεχόμενης χρήσης του λογισμικού παρακολούθησης Predator στην Ελλάδα, η κυβέρνηση απάντησε ότι ούτε αυτό, ούτε κάποιο άλλο αντίστοιχο, κακόβουλο σύστημα χρησιμοποιείται από το Δημόσιο ή κάποια υπηρεσία του. Επιβεβαιώθηκε ότι το Δημόσιο δεν έχει προμηθευτεί παράνομο λογισμικό παρακολούθησης ενώ από την εξέταση προέκυψε ότι η εταιρία Krikel είχε συνάψει σύμβαση συνεργασίας και προμήθειας υλικού –μη συνδεόμενο πάντως με λογισμικό παρακολούθησης- με το Υπουργείο Προστασίας του πολίτη από το 2018 δηλαδή επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ακολούθησαν παρακολουθηματικές συμβάσεις από την ΕΛ.ΑΣ.
Παρακολουθήσεις ΣΥΡΙΖΑ
Το πόρισμα τη πλειοψηφίας έχει και ειδικό κεφάλαιο για τις άρσεις απορρήτου επι ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με αναφορές στην υπόθεση παρακολούθησης των Πιτσιόρλα – Σαγιά. Ο πρώην διοικητής της ΕΥΠ Ρουμπάτης συνομολόγησε σύμφωνα με τα στελέχη της πλειοψηφίας ότι την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ παρακολουθήθηκαν κυβερνητικά στελέχη. Η επισύνδεση που έγινε στο τηλέφωνο του κ. Πιτσιόρλα ξεκίνησε αρχές του 2016 μέχρι το τέλος εκείνης της χρονιάς ακόμα και όταν ο ίδιος είχε οριστεί από τον Νοέμβριο του 2016, υπουργός της κυβέρνησης. Ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ενημερώθηκε από τον τότε διοικητή της ΕΥΠ Γιάννη Ρουμπάτη για την επικείμενη σύνδεση στο τηλέφωνο του κ. Πιτσιόρλα και ενέκρινε την ενέργεια. Ο προκάτοχός του Δραβίλας εξέφρασε την οργή του σε όσους ισχυρίζονταν ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του απ΄τον Ιούλιο του 2012 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 υπήρξε παρακολούθηση των κ.κ. Σαγιά και Πιτσιόρλα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ υποβάθμισε τις αποκαλύψεις Ρουμπάτη που αφορούσαν στην παρακολούθηση Πιτσιόρλα, στοιχεία στα οποία απέφυγε επιμελώς να αναφερθεί παρά τις ερωτήσεις που του έγιναν από τα μέλη της επιτροπής.
5 Θεσμικές Αλλαγές
Κλείσιμο
Τέλος, η ΝΔ υπογραμμίζει την ανάγκη θεσμικής αναβάθμισης του πλαισίου λειτουργίας της ΕΥΠ ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια στις κινήσεις της χωρίς ωστόσο να υπονομεύεται ο επιχειρησιακός της σκοπός. Σε αυτό το πλαίσιο καταθέτει πέντε προτάσεις:
-Ενίσχυση του πλαισίου νόμιμης άρσης απορρήτου για πολιτικά πρόσωπα. Εκτός από την έγκριση κάθε νόμιμης άρσης απορρήτου από δεύτερο Εισαγγελέα θα πρέπει να αξιολογηθεί η ενεργοποίηση επιπλέον φίλτρου, μάλλον από πολιτικό πρόσωπο. Ο κύκλος των πολιτικών προσώπων αφορά μέλη της κυβέρνησης και υφυπουργούς, βουλευτές, ευρωβουλευτές, γενικούς/ειδικούς γραμματείς, καθώς και προέδρους/γραμματείς πολιτικών κομμάτων.
-Αλλαγές στο εσωτερικό της ΕΥΠ για την ενίσχυση του εσωτερικού ελέγχου, της διαφάνειας, της εξωστρέφειας και της εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού της.
-Απαγόρευση εμπορίας προς ιδιώτες λογισμικών παρακολούθησης και θέσπιση αυτοτελούς διάταξης που θα απαγορεύει και θα τιμωρεί την εμπορία (πώληση και αγορά) λογισμικών παρακολούθησης προς ιδιώτες.
-Παρεμβάσεις στο πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων, οργανωτική ενίσχυση της ΑΔΑΕ για την επιτέλεση του συνταγματικού της ρόλου, δημιουργία φορέα Κυβερνοασφάλειας ως συντονιστικού μηχανισμού, επαναξιολόγηση του θεσμικού πλαισίου γνωστοποίησης στο υποκείμενο, περί της επιβολής σε βάρος του, του περιοριστικού μέτρου της άρσης απορρήτου, επένδυση για προστασία κρίσιμων υποδομών της χώρας από απειλές ασφαλείας και επένδυση πόρων ταμείου ανάκαμψης προς αυτή την κατεύθυνση.
-Ευαισθητοποίηση πολιτών και φορέων. Στο πλαίσιο αυτό, συστήνεται η διαρκής επικοινωνία των αρμοδίων δομών του κράτους με πολίτες και φορείς αναφορικά με συστάσεις χρήσης τεχνολογικών συσκευών και εφαρμογών καθώς και η καθιέρωση σεμιναρίων ψηφιακής ασφαλείας σε όλες τις βαθμίδες της τυπικής εκπαίδευσης.
ΣΥΡΙΖΑ: Συγκάλυψη και εξαφάνιση στοιχείων
Το πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ καταλήγει σε πέντε συμπεράσματα:
«1. Προκύπτει από τις αντιφάσεις του Πρωθυπουργού, την εν γένει υποκριτική στάση του αλλά και τις πρακτικές που ακολούθησε τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την συγκάλυψη του σκανδάλου ότι βασικός γνώμονας του δεν είναι η αλήθεια και η διαλεύκανση της υπόθεσης αλλά η συγκάλυψη της και η εξαφάνιση στοιχείων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απόδοση όχι μόνο πολιτικών αλλά και ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών.
2. Ειδικότερα για τις τελευταίες προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις καθώς είναι πλέον σαφές ότι δεν υφίστανται λόγοι εθνικής ασφάλειας για τις υπό εξέταση παρακολουθήσεις.
3. Υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι η ΕΥΠ αξιοποιούσε το παράνομο λογισμικό predator από κοινού με τις επίσημες επισυνδέσεις.
4. Η γνώση του Πρωθυπουργού σχετικά δεν τεκμαίρεται μόνο αντικειμενικά λόγω της σχετικής του αρμοδιότητας αλλά και από την στενότατη σχέση του με τον γγ και ανιψιό του κο Γρηγόρη Δημητριάδη, από τον διορισμό του κου Διονύση Μελιτσιώτη πρώην διευθυντή του Γραφείου του στη θέση του β’ υποδιοικητή της ΕΥΠ, από την ειδική μεταχείριση του πρώην πλέον Διοικητή της ΕΥΠ κου Κοντολέοντα ο οποίος διορίστηκε μετά από την σχετική αλλαγή των προβλέψεων του νόμου αλλά και από την στάση του κου Δεμίρη ο οποίος διορίστηκε διοικητής της ΕΥΠ από τον Πρωθυπουργό μετά την παραίτηση Κοντολέοντα με μόνο σκοπό την συγκάλυψη της υπόθεσης όπως προκύπτει και από την μεταχείριση που επεφύλαξε στην ελεγκτική αρχή, την κάλυψη της εισαγγελέως Βασιλικής Βλάχου και την εν γένει άρνηση συνεργασίας του τόσο με την ΑΔΑΕ όσο και με την εξεταστική επιτροπή της Βουλής.
5. Γνώση του Πρωθυπουργού τεκμαίρεται εξάλλου και από το γεγονός ότι η κυβέρνηση μέσω του Αντιπροέδρου της, και στενότατου συνεργάτη του κου Μητσοτάκη, κου Πικραμμένου επιχείρησε, ήδη πριν την αποκάλυψη της παρακολούθησης του κου Ανδρουλάκη, να δημιουργήσει θεσμικά φράγματα κρατώντας το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων μυστικό μέσω της αντισυνταγματικής τροπολογίας της 31ης Μαρτίου του 2021» και προσθέτει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «Εν όψει όλων των ανωτέρω είναι αναγκαία η περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης τόσο από την ελληνική Βουλή με όλα τα διαθέσιμα κοινοβουλευτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένης και της επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης, όσο και από την ποινική δικαιοσύνη η οποία πρέπει να πάρει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των πορισμάτων που οφείλει η εξεταστική επιτροπή να τους αποστείλει»
ΠΑΣΟΚ: οργανωμένο κυβερνητικό σχέδιο συγκάλυψης του σκανδάλου παρακολουθήσεων
Από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ συμπυκνώνοντας το κείμενο συμπερασμάτων αναφέρει: «
1 .Η στάση των βουλευτών της πλειοψηφίας της Νέας Δημοκρατίας στην Εξεταστική Επιτροπή διαδραμάτισε ουσιαστικό ρόλο στο οργανωμένο κυβερνητικό σχέδιο συγκάλυψης του διερευνώμενου σκανδάλου των παράνομων παρακολουθήσεων.
Η πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας απέκλεισε όλους απαραίτητους μάρτυρες και το αποδεικτικό υλικό.
Οι βουλευτές της πλειοψηφίας έκαναν πολύ λίγα για τη ανάδειξη της αλήθειας και πάρα πολλά για τη συγκάλυψη του σκανδάλου και τη συσκότιση της υπόθεσης.
2.- Δεν προέκυψε ότι συνέτρεχε λόγος εθνικής ασφάλειας για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ κ. Νίκου Ανδρουλάκη.
Επομένως η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ κ. Νίκου Ανδρουλάκη ήταν παράνομη.
Υφίστανται επομένως σοβαρές ενδείξεις ότι η ομάδα των προσώπων που αιτήθηκαν, υπέβαλαν, εισηγήθηκαν, επόπτευσαν, ενέκριναν, εκτέλεσαν και με οποιοδήποτε τρόπο γνώριζαν σε οποιοδήποτε χρόνο, δεν απέτρεψαν ή και συνέδραμαν με πράξεις και παραλείψεις τους στην παράνομη παρακολούθηση έχουν πιθανόν τελέσει αξιόποινες πράξεις.
3.- Καθίσταται αναγκαία η αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και η ενίσχυση του ρόλου της εισαγγελικής αρχής και της Α.Δ.Α.Ε. ως ανεξάρτητης αρχής»
Το ΚΚΕ έδωσε στην δημοσιότητα την πορισματική του έκθεση 8 σελίδων θέτοντας 18 ερωτήματα, αλλά και καταγγέλλοντας ότι η όλη διαδικασία για τη διερεύνηση του θέματος, υπονομεύτηκε εξ αρχής, με στόχο τη συγκάλυψη, αλλά και τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, που εκπροσώπησε στην επιτροπή το ΚΚΕ, σημειώνει χαρακτηριστικά: «Ο ίδιος ο τρόπος λειτουργίας της εξεταστικής επιτροπής, με πρώτιστη ευθύνη της κυβερνητικής πλειοψηφίας, υπονόμευσε εξαρχής την ουσιαστική έρευνα για την απόδοση όλων των πολιτικών και άλλων ευθυνών γύρω από τις υποκλοπές, σε βάρος τόσο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και των δημοσιογράφων, όσο βέβαια και του Κόμματός μας για τις παρακολουθήσεις στο τηλεφωνικό κέντρο της έδρας της Κεντρικής Επιτροπής του από το 2016 μέχρι σήμερα. Υπηρετήθηκε έτσι η διπλή στόχευση, αφενός της πλήρους συγκάλυψης της αλήθειας, αφετέρου η επιχείρηση αποπροσανατολισμού από τα κομβικά ζητήματα, που έπρεπε και πρέπει να αναδειχθούν στον λαό, γύρω από το απόρρητο των επικοινωνιών του, την προστασία των προσωπικών δεδομένων του, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες του».
Με έντεκα σημεία – συμπεράσματα κατατέθηκε και το πόρισμα του ΜεΡΑ25 που υπογράφει η κυρία Σοφία Σακοράφα. «Μόνο πόρισμα που μπορεί να εξαχθεί από όλη την παρούσα διαδικασία είναι η πλήρης έκπτωση των δημοκρατικής λειτουργίας του ελληνικού πολιτικού συστήματος και η καταρράκωση του κράτους δικαίου στη χώρα μας. Απλώς προστέθηκε άλλο ένα (βαρύ) περιστατικό στο πολιτικό μητρώο της κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση ένοχης πρακτικής της κυβερνητικής εξουσίας στην Ελλάδα» αναφέρεται μεταξύ άλλων στο κείμενο ενώ τονίζεται πως οι βουλευτές του κόμματος δεν θα μετέχουν στην τελικη συζήτηση που θα γίνει στην Ολομελεια χαρακτηρίζοντας την ολη διαδικασία «καλοστημένη θεατρική παράσταση».