Στη δεύτερη φάση της διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των κομμάτων που μετέχουν στην κυβέρνηση, καθώς και τη Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, εισέρχεται το πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο επιχειρεί να ρυθμίσει ζητήματα που αφορούν στην τοπική ανάπτυξη, την τοπική αυτοδιοίκηση, τις αποκεντρωμένες αυτοδιοικήσεις και την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο ευρωπαϊκής οδηγίας για θέματα μεταναστών υψηλής ειδίκευσης.
Ήδη στο σχέδιο του πολυνομοσχεδίου έχουν γίνει ορισμένες αλλαγές, μετά την πρώτη διαβούλευση και αυτές αφορούν την κατάργηση άρθρων που αφορούσαν τη νομιμοποίηση μεταναστών δεύτερης γενιάς και την κατάργηση του Ταμείου Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ενώ περιλαμβάνει ρυθμίσεις που βελτιώνουν το οργανωτικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων.
Πάντως, στο πολυνομοσχέδιο, το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «Καλλικράτης Νο 2», παραμένει το αρχικό «πνεύμα» για την τοπική ανάπτυξη, επιλύει ουσιαστικά λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα των ΟΤΑ και δίνει την απαραίτητη ευελιξία στους δήμους και τις περιφέρειες προκειμένου να προσφέρουν στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην αποτελεσματικότητα της διοίκησης και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του πολυνομοσχεδίου, «αντλώντας από την εμπειρία που έχει αποκτηθεί κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του Καλλικράτη τόσο από το υπουργείο Εσωτερικών, όσο και από τους αιρετούς λειτουργούς της αυτοδιοίκησης και με δεδομένη τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, επιδιώκεται η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των δήμων, των περιφερειών, των νομικών τους προσώπων και των αποκεντρωμένων διοικήσεων, ενώ την ίδια στιγμή περιορίζονται οι λειτουργικές δαπάνες των ΟΤΑ».
Επίσης, σημειώνεται ότι στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου περιέχονται κατά κύριο λόγο ρυθμίσεις της Οδηγίας 2009/50 σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής πολιτών υψηλής ειδίκευσης από τρίτες χώρες με σκοπό την απασχόληση (πρόκειται για τη λεγόμενη «μπλε κάρτα» της ΕΕ), καθώς «η ενσωμάτωση της παραπάνω Οδηγίας συνιστά άμεση υποχρέωση της χώρας απέναντι στην ΕΕ, δεδομένου ότι η προθεσμία για την ενσωμάτωσή της έχει ήδη παρέλθει».
Συνοπτικά, στο νομοσχέδιο προβλέπεται η θεσμική οργάνωση του προγράμματος «Αυτοδιοίκηση-Κοινωνική Συνοχή-Ισόρροπη Ανάπτυξη», κάτω από το οποίο μαζεύονται όλα τα επενδυτικά προγράμματα όπως το «Θησέας», μικρά και μεσαία έργα τοπικής σημασίας, η αυτεπιστασία κλπ. Ακόμη δίδεται η ευελιξία στους δήμους να οργανώνουν δημοτικά κοινωνικά παντοπωλεία, ενώ περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τη βελτίωση του συστήματος διακυβέρνησης των δήμων και των περιφερειών, καθώς και κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στις επιχειρήσεις και το προσωπικό των ΟΤΑ.
Επιπλέον επιλύονται ζητήματα οργάνωσης των ΦΟΔΣΑ (Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) και επιλέγονται ως βασικά σχήματα οργάνωσης οι περιφερειακοί ΦΟΔΣΑ, που είναι διαδημοτικοί σύνδεσμοι στους οποίους μετέχουν υποχρεωτικά οι δήμοι κάθε περιφέρειας, ενώ λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για την οργάνωσή των ΦΟΔΣΑ νήσων που αφορούν τις τρεις νησιωτικές περιφέρειες.
Προβλέπονται μέτρα για την οικονομική εξυγίανση των ΟΤΑ α’ και β΄ βαθμού, προβλέπεται η χρηματοδότηση δανείων των δήμων για την ισοσκέλιση των προϋπολογισμών τους, η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και η χρηματοδότηση χρηματοοικονομικών διευκολύνσεων προς δήμους, που θα ενταχθούν στο Ειδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης των ΟΤΑ.
Επίσης, προβλέπονται ρυθμίσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των δήμων, των περιφερειών και των νομικών τους προσώπων, ενώ αντιμετωπίζονται ζητήματα προσωπικού και επιχειρήσεων ΟΤΑ, καθώς επιδιώκεται η αποτελεσματικότερη επίτευξη των στόχων του «Καλλικράτη» για τη συγκρότηση ισχυρών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης μέσα στις ασφυκτικές δημοσιονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα και οι οποίες επιβάλλουν τον αναπροσανατολισμό των πόρων της αυτοδιοίκησης από το λειτουργικό και διοικητικό κόστος στην κοινωνική και αναπτυξιακή αποστολή του θεσμού, όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στο νομοσχέδιο.
Στο δεύτερο κεφάλαιο του πολυνομοσχεδίου, η ελληνική νομοθεσία προσαρμόζεται στην κοινοτική Οδηγία 2009/50, όπως έχει υποχρέωση και αυτή αφορά σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης.
Η Οδηγία καθορίζει τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής στην ελληνική επικράτεια, για διάστημα που υπερβαίνει τους τρεις μήνες, πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης, ως κατόχων μπλε κάρτας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μελών της οικογένειάς τους και τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής των κατόχων μπλε κάρτας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μελών της οικογένειάς τους σε κράτη μέλη διαφορετικά από εκείνο που τους χορήγησε αρχικά τη μπλε κάρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
