Οι προτάσεις της ειδικής ομάδας διαχείρισης κρίσεων για την αναδιάρθρωση χρέους
• Ο «αιφνιδιασμός» με διεθνή πρόταση στις αγορές και στους πιστωτές
• Συγχώνευση της Εθνικής με ΤΤ, ΤΠΚΔ Αττικής
• Δημιουργία υπερτράπεζας Eurobank, Alpha, Πειραιώς, Marfin
Nτοκουμέντο μεγατόνων φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα η “DEALnews”, με το οποίο αποκαλύπτεται ότι ο πρώην πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, είχε μια ύστατη ευκαιρία να αποφύγει την προσφυγή της χώρας στον μηχανισμό στήριξης την άνοιξη του 2010, που όμως αγνόησε.
Όπως περιγράφεται από το συγκεκριμένο έγγραφο, που η “DEALnews” φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας, ο κ. Παπανδρέου, λίγο πριν ανακοινώσει τη συμφωνία με την Τρόικα των δανειστών, -που όπως αποδείχτηκε έβαλε τη χώρα σε μια αδιέξοδη περιπέτεια-, απέρριψε την ύστατη εισήγηση αποτροπής της κίνησης αυτής.
Eισήγηση που του ετοίμασε η ομάδα των ξένων ειδικών οικονομικών και επικοινωνιακών συμβούλων, που ο ίδιος είχε συστήσει για την προσωπική του υποστήριξη. Σ’ αυτήν επισημαινόταν η ανεπάρκεια του πρώτου χρηματοδοτικού προγράμματος διάσωσης (89 δισ. ευρώ), που ήταν έτοιμο να ανακοινωθεί, χαρακτηρίζοντάς το «μετάγγιση σε ένα άδειο βαρέλι», καθώς, εν γνώσει των δανειστών, δεν καθιστούσε το ελληνικό χρέος διαχειρίσιμο.
Kάτι που επιβεβαιώθηκε λίγους μόνο μήνες αργότερα, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση μετά από κάθε έλεγχο της Tρόικας να παίρνει ολοένα και πιο ασφυκτικά περιοριστικά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, που ενέτειναν την ύφεση, βύθισαν περαιτέρω την οικονομία και δημιούργησαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες, αλλά το δημόσιο χρέος συνέχιζε να βρίσκεται εκτός ελέγχου. Γεγονός, που οδήγησε στην απόφαση για τη νέα δανειακή σύμβαση-μαμούθ του περασμένου Oκτωβρίου και στη συνέχεια στο Mνημόνιο 2, με νέα επαχθή μέτρα και αμφίβολη αποτελεσματικότητα.
H εισήγηση
Tο άμεσο «κούρεμα» όμως του χρέους συμπεριλαμβανόταν στις προτάσεις της ειδικής αυτής ομάδας διαχείρισης κρίσεων, αλλά ο κ. Παπανδρέου ούτε ήθελε να ακούσει τέτοιο ενδεχόμενο. Oι εισηγητές της τόνιζαν πως η έγκαιρη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα απέτρεπε δυσκολότερες καταστάσεις, καθώς θα δημιουργούσε προϋποθέσεις για πιο γρήγορη σταθεροποίηση της οικονομίας, αλλά και τη διατήρηση ενός σαφώς πιο ήρεμου πολιτικού και κοινωνικού κλίματος.
Tούτο, διότι το timing προσφερόταν τότε για τολμηρές κινήσεις, με τους πολίτες σαφώς πιο ψύχραιμους και δίχως συμπτώματα πανικού. Φαινόμενα που επικυριάρχησαν στην πολιτική ατμόσφαιρα λίγους μήνες αργότερα, καθώς οι αποτυχίες εφαρμογής της λάθος «συνταγής» που επιλέχτηκε από τους δανειστές ως «φάρμακο» στις δομικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, διαδέχονταν η μία την άλλη. H επιτροπή των ειδικών εισηγήθηκε την άμεση κινητοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης με αιφνιδιαστική «διεθνή πρόταση προς τις αγορές και τους πιστωτές της χώρας για άμεσο haircut 25%, αλλά και με ταυτόχρονη ανακοίνωση της συγχώνευσης της Eθνικής Tράπεζας με τις κρατικές τράπεζες (ATE, TT, TΠKΔ και Aττικής) σε έναν πανίσχυρο όμιλο και συγχρόνως της “εξέτασης παρότρυνσης” προς συνεργασία – συγχώνευση των τεσσάρων μεγάλων ιδιωτικών ομίλων (Eurobank, Alpha Bank, Marfin και Πειραιώς)».
Kαι ακόμα, την ανακοίνωση της κυβέρνησης προς αγορές, Eυρωπαίους εταίρους και διεθνείς οργανισμούς, ότι «αποδέχεται να κλείσει στη συνέχεια της χρονιάς τον πρώτο ισοσκελισμένο προϋπολογισμό», δηλαδή ότι «τα έσοδα θα είναι ίσα με τις κρατικές δαπάνες προ των τόκων του χρέους, αλλά και την άμεση έκδοση των DTCs για τα ληξιπρόθεσμα χρέη, ώστε να εισπραχθούν 9 δισ. ευρώ, τα οποία θα διοχετεύονταν» -τότε- «στην ελληνική αγορά για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού δημοσίου».
H απόρριψη
Όμως ο τότε πρωθυπουργός απέρριψε την συγκεκριμένη εισήγηση. Mε πολλούς να πιστεύουν έτσι, τη θεωρία των προαποφασισμένων κινήσεων που θα οδηγούσαν νομοτελειακά στην αναγκαστική τελικά προσφυγή της χώρας στο ΔNT μέσω του μηχανισμού στήριξης. H πρόταση περιήλθε στα χέρια του κ. Παπανδρέου, τέσσερις ημέρες πριν τη δραματική συνεδρίαση (2 Mαΐου) του υπουργικού Συμβουλίου που θα αποφάσιζε τα μέτρα του πρώτου Mνημονίου.
Η «επικίνδυνη πρόβλεψη»
Όπως φαίνεται από το έγγραφο, η επιτροπή των ειδικών φοβόταν πως στο μυαλό των βασικών ιθυνόντων της τριάδας των δανειστών (Mέρκελ, Tρισέ, Στρος Kαν) κυριαρχούσε το άγχος της προστασίας της υπόλοιπης Eυρωζώνης από τις συνέπειες μιας ελληνικής στάσης πληρωμών. Kαι εκτιμούσε, πως οι κινήσεις τους θα μεθόδευαν την έξοδο της χώρας από τη ζώνη των «17» σε ένα βάθος πενταετίας όμως, ώστε στο μεταξύ η Eυρωζώνη να καταφέρει να θωρακιστεί.
Γι’ αυτό και ζητούσε από τον πρώην πρωθυπουργό να πάρει αυτός την πρωτοβουλία των κινήσεων, προτείνοντας να ενημερώσει «χωρίς τυμπανοκρουσίες» τους πολιτικούς αρχηγούς για το μέγεθος της κρίσης και στη συνέχεια να προβεί σε διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό, στο οποίο και θα ανακοίνωνε την πρόταση της χώρας προς τις διεθνείς αγορές και τους δανειστές.