Στόχος της πολιτικής της κυβέρνησης είναι να παραμείνουν στην Ελλάδα μόνο εκείνοι οι μετανάστες που έχουν το δικαίωμα του ασύλου και διεθνούς προστασίας και κανείς άλλος, διεμήνυσε από του βήματος της Βουλής ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Χρήστος Παπουτσής, δηλώνοντας ταυτόχρονα την αποφασιστικότητα όλοι οι υπόλοιποι να φύγουν είτε με εθελοντικό επαναπατρισμό, είτε με υποχρεωτική απέλαση.
Κατά την συζήτηση του νομοσχεδίου για το νέο καθεστώς παροχής ασύλου, ο Χρ. Παπουτσής υπεραμύνθηκε για μια ακόμη φορά της απόφασης να κατασκευαστεί φράχτης στα χερσαία σύνορα της χώρας στον Έβρο και τόνισε πως δεν αποτελεί μεμονωμένο μέτρο – κι άρα αναποτελεσματικό – παρά εντάσσεται σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης για την διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση κατά 250 εκ. ευρώ μέχρι το 2013.
Εξήγησε πως η συντριπτική πλειοψηφία των λαθρομεταναστών περνάει από τη ζώνη αυτή κι έτσι αποφασίστηκε να δημιουργηθεί ένας φράχτης διευκρινίζοντας πως δεν είναι τοίχος, και ουδεμία σχέση έχει αυτό το εμπόδιο «με τις ιστορικές ακροβασίες, τις ερμηνευτικές αυθαιρεσίες, με την σημειολογική δαιμονοποίηση που επιχειρούν ορισμένοι».
«Είναι τεχνητής φύσεως μέσο που θα είναι εφοδιασμένο με σύγχρονα μέσα εντοπισμού και μπορεί να περιορίσει την παράνομη είσοδο. Δεν στρέφεται κατά των μεταναστών και θα διευκολύνει την συνεργασία με την Τουρκία αλλά και στην αποφασιστική αντιμετώπιση των κυκλωμάτων» επανέλαβε ο κ. Παπουτσής.
«Η λαθρομετανάστευση είναι μεγάλο θέμα. Είναι θέμα επιβίωσης και εθνικής ασφάλειας. Και το θέμα φύλαξης των συνόρων είναι θέμα εθνικής κυριαρχίας» είπε και κατηγόρησε ως υποκριτές εκείνους που από τη μία καταγγέλλουν την Ελλάδα ότι αδυνατεί να φυλάξει τα σύνορά της κι από την άλλη γιατί τώρα υλοποιεί την συνταγματική υποχρέωσή της.
Ο υπουργός Προστασίας του πολίτη επισήμανε πως δεν μπορούμε πια να κλείνουμε τα μάτια μας σε ένα πρόβλημα που πληγώνει πολλαπλώς την Ελλάδα, «η χώρα δεν αντέχει άλλο, η ελληνική κοινωνία έφτασε στα όριά της» και πρόσθεσε πως οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που παίρνουμε τώρα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και δεκαετίες. Γι’ αυτό – όπως ανέφερε – έθεσε το θέμα αυτό ως πρώτη πολιτική προτεραιότητα και άφησε στους πολίτες να κρίνουν «τι είναι προοδευτικό και τι αντιδραστικό».
Παράλληλα ο κ. Παπουτσής έστειλε σαφές μήνυμα προς την ΕΕ, τονίζοντας πως δεν μπορεί να θεωρεί ότι εξαντλεί τις υποχρεώσεις της με την οικονομική συνδρομή για την προσωρινή υποδοχή των λαθρομεταναστών και συμπληρώνοντας πως η Ελλάδα δεν μπορεί να λύσει μόνη της το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης που είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα. Γι’ αυτό, δεν ζητεί μόνο την αναθεώρηση της συμφωνίας του Δουβλίνο 2, αλλά την υιοθέτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής εξοπλισμένης με τους αναγκαίους πόρους και τα κατάλληλα πολιτικά εργαλεία.
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε η ΝΔ, με την εισηγήτρια του κόμματος, Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά, να εκφράζει επιφυλάξεις σε άρθρα του και ενστάσεις σχετικά με το ότι «δεν διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα των πολιτικών που οφείλει να εφαρμόσει η χώρα με βάση τις δεσμεύσεις της απέναντι στις διεθνείς συνθήκες».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Ν. Παπακωνσταντίνου, ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου γιατί – όπως είπε – «διαμορφώνεται ένας κατασταλτικός κλοιός γύρω από τους πρόσφυγες» κι ακόμη ζήτησε την ακύρωση του «απάνθρωπου» σχεδίου ύψωσης του φράχτη στον Έβρο.
Σε παρέμβασή του ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ, Γ. Καρατζαφέρης είπε πως είμαστε η μοναδική χώρα της Ευρώπης με ποσοστό λαθρομεταναστών 20% στο σύνολο του πληθυσμού της, αλλά και το μικρότερο κατά κεφαλήν εισόδημα. Τάχθηκε κατά του νομοσχεδίου γιατί δεν υπηρετεί τις βασικές αρχές της σωστής μεταναστευτικής πολιτικής, αλλά είπε «ναι» στον φράχτη «έστω κι αργά». Αφού κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι είναι όμηρος της Ευρώπης πρότεινε να σφραγιστούν ταξιδιωτικά έγγραφα να βγουν οι πρώτοι 50.000 στην Ανκόνα «για να δούμε πως θα τρέχουν τότε Βρυξέλλες και Στρασβούργο».
Ο Β. Μουλόπουλος εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ είπε πως η κυβέρνηση χειραγωγεί την κοινή γνώμη καλλιεργώντας τα ένστικτα της καχυποψίας του φόβου και του εξωτερικού κινδύνου και υποστήριξε ότι ζεσταίνει «το αυγό του φιδιού» για λογαριασμό της άρχουσας τάξης της Ευρώπης.
Το νομοσχέδιο
Τοποθετούμενος επί του νομοσχεδίου για την Ίδρυση Υπηρεσίας Ασύλου και Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας (2008/115/ΕΚ) σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη – μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη το χαρακτήρισε «νομοσχέδιο εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος».
Με το νομοσχέδιο ιδρύεται νέα αυτοτελής Υπηρεσία Ασύλου στην οποία υπάγονται τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου που λειτουργούν ιδίως στα ανατολικά σύνορα της χώρας και γενικά όπου παρατηρείται αυξημένη παρουσία μεταναστών. Επιπλέον ιδρύεται Αρχή Προσφυγών για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου σε δεύτερο βαθμό. Σε αυτές τις υπηρεσίες δεν υπάρχει συμμετοχή της Ελληνικής Αστυνομίας. Ο χειρισμός των θεμάτων ασύλου ανατίθεται πλέον σε εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό το οποίο θα έχει ουσιαστική γνώση του δικαίου των προσφύγων και διαρκή ενημέρωση για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στις χώρες προέλευσης των αιτούντων. Κυρίως όμως το προσωπικό αυτό θα έχει την αρμοδιότητα αυτή ως κύριο και αποκλειστικό καθήκον.
Η απόφαση σε πρώτο βαθμό επί των αιτημάτων ασύλου θα παραχωρηθεί στα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου, ώστε να επιτευχθεί αποκέντρωση αρμοδιότητας, κάτι που θα συμβάλει στην επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης των αιτημάτων ασύλου.
Με τις ρυθμίσεις αυτές δημιουργούνται οι προϋποθέσεις αποτελεσματικής εξέτασης και διεκπεραίωσης των αιτημάτων ασύλου σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης και τις κοινοτικές Οδηγίες. Στο μέτρο αυτό το σύστημα ευνοεί εκείνους που πράγματι δικαιούνται άσυλο και διεθνή προστασία.
Ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μ. Όθωνας, είπε πως το ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής το οποίο προτείνει η κυβέρνηση θα έπρεπε να στηριχθεί ως εθνική πολιτική για την αντιμετώπιση ενός μείζονος εθνικού προβλήματος καθώς «δεν έχουμε την πολυτέλεια να γίνει πεδίο στείρας αντιπαράθεσης».
Η Άννα Νταλάρα, υφυπουργός Εργασίας είπε πως δεν στηρίζει «τείχη», αλλά ο φράχτης είναι μέτρο πίεσης το οποίο μαζί με τα άλλα μέτρα θα συμβάλλει στο να καταστήσει η χώρα ικανή να ανταποκριθεί στο μεγάλο πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης.