Σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται η κυβέρνηση αφού τα μέτρα πέρασαν αλλά τα δύσκολα είναι μπροστά της.
Το ύψος της δόσης που θα εκταμιευθεί, ο ειδικός λογαριασμός που οι Γερμανοί πιέζουν να δημιουργηθεί, υπό ξένο έλεγχο, μέσω του οποίου θα διατίθενται τα ποσά των δανείων αλλά και η επιμήκυνση είναι τα τρία μεγάλα αγκάθια που έχει να αντιμετωπίσει ο Αντώνης Σαμαράς μετά την οριακή ψήφιση του τρίτου μνημονίου.
Το «θρίλερ» με την καταβολή της δόσης συνεχίζεται με όλα τα ενδεχόμενα ως προς την εκταμίευση της να παραμένουν ανοικτά.
Οι τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο για αποδέσμευση αυτού του ποσού ακόμη και τον Δεκέμβριο, με την έγκριση να δίνεται σε νέο Eurogroup που θα ακολουθήσει μετά από αυτό της Δευτέρας 12 Νοεμβρίου.
Μέχρι, όμως, το Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας όπου εκτιμάται ότι θα υπάρξουν νεότερες αποφάσεις ως προς το «φλέγον» θέμα της δόσης στο υπουργείο Οικονομικών έχει σημάνει συναγερμός. Σημειώνεται ότι η δόση που εκκρεμεί από τον Ιούνιο 2012 είναι 31,5 δισ. ευρώ. Σε αυτήν έχει προστεθεί η δόση του Σεπτεμβρίου 2012 5 δισ. ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο ήταν προγραμματισμένο να εκταμιευθεί και νέα δόση άλλα 8,6 δισ. ευρώ από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Συνολικά ως τον Δεκέμβριο εκκρεμεί εκταμίευση 45,1 δισ. ευρώ.
Ο φόβος που υπάρχει είναι να δοθεί σε πρώτη φάση το ποσό των 24,5 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών καθώς και το ποσό των 3,5 δισ. ευρώ που προβλέπονται για να πληρωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου και τα υπόλοιπα να δοθούν σε άλλο χρόνο, όταν κριθεί ότι προχωράει η υλοποίηση των μέτρων.
Ωστόσο άλλοι δύο λόγοι προκαλούν έντονη ανησυχία στο Υπουργείο Οικονομικών: Ο πρώτος έχει να κάνει με νέες πιέσεις από την τρόικα για δημοσιονομικές παρεμβάσεις εντός του 2013. Κανείς από το οικονομικό επιτελείο δεν μπορεί να φανταστεί ότι πριν καν καλά καλά ψηφιστεί το νέο μνημόνιο η τρόικα θα ζητήσει νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις αλλά και στο σκέλος των φορολογικών εσόδων. Και ο άλλος έχει σχέση με τη δραματική συρρίκνωση που παρουσιάζουν τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου τα οποία έχουν υποχωρήσει κάτω από τα 500 εκατ. ευρώ.
Οι ανάγκες του κράτους για τον τρέχοντα μήνα ξεπερνούν τα 8 δισ. ευρώ, ποσό ιδιαίτερα υψηλό τη στιγμή που τα φορολογικά έσοδα είναι περιορισμένα και η δόση από το δάνειο της Τρόικας έχει καθυστερήσει σημαντικά. Στο ευρωπαϊκό μέτωπο, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επιθυμεί την εφαρμογή των αποφάσεων του πρώτου μνημονίου για τον ειδικό λογαριασμό και τη διαχείριση των δόσεων του δανείου από επιτροπεία, η οποία θα διαχειρίζεται και τυχόν μελλοντικό πακέτο στήριξης που θα συμπεριλαμβάνει και εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και βεβαίως τις ιδιωτικοποιήσεις.
Οι δυσκολίες για την απόφαση της επιμήκυνσης κατά δύο χρόνια που μέχρι πριν λίγο καιρό θεωρούνταν ζήτημα μιας απλής διαδικασίας παραμένουν ως την τελευταία στιγμή.
Οι χώρες που εκφράζουν αντιρρήσεις είναι η Γερμανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Μάλτα, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Εσθονία. Κυρίως οι μικρές χώρες αντιδρούν για τα πάντα: από την προοπτική νέου πακέτου και δημοσιονομικής προσαρμογής ως το 2016, μέχρι και την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ. Ο στόχος όμως είναι τη Δευτέρα να βρεθεί φόρμουλα ώστε να καμφθούν οι αντιρρήσεις των επτά χωρών και να αποφασιστεί η διετής παράταση. Όσο για το χρέος, οι έντονες διαφωνίες μεταξύ της Γερμανίας και του ΔΝΤ παραμένουν. Η επαναγορά ομολόγων εμφανίζεται αυτή τη στιγμή ως η βασική επιλογή των δανειστών. Υποστηρίζεται κυρίως από τη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Άλλωστε σε αυτή τη φάση έχουν πει όχι «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα Η επαναγορά ομολόγων θα αφορά και πάλι στον ιδιωτικό τομέα.
Ωστόσο και υποστηρικτές της λύσης αυτής όμως σημειώνουν ότι υπάρχουν ακόμη πολλά ερωτηματικά ως προς την εφαρμογή της. Η επαναγορά ομολόγων, πέραν του ότι μπορεί να αποδειχθεί λύση με βραχυπρόθεσμο όφελος, έχει κρυφές λεπτομέρειες.
Το ΔΝΤ τάσσεται υπέρ ενός γενναίου κουρέματος του δημόσιου τομέα αλλά αντιδρούν στο ενδεχόμενο αυτό οι Γερμανοί και η ΕΚΤ αφού τα δικά τους κονδύλια αναμένεται να κουρευτούν
Οι ταμειακές υποχρεώσεις της κυβέρνησης 8,1 δις ευρώ που πρέπει να εκπληρωθούν μέσα στον Νοέμβριο είναι:
1. Η κάλυψη εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας και ποσού 1,6 δισ. ευρώ που λήγουν στις 9 Νοεμβρίου.
2. Πληρωμή μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο στις 15 του μήνα. Απαιτείται ποσό 650 εκατ. ευρώ.
3. Αποπληρωμή εντόκων γραμματίων τρίμηνης διάρκειας και ύψους 5 δισ. ευρώ που λήγουν στις 16 Νοεμβρίου.
4. Κάλυψη αναγκών Ασφαλιστικών Ταμείων 800 εκατ. ευρώ έως τις 20 Νοεμβρίου
5. Προμήθεια 120 εκατ. ευρώ για τα δάνεια που έχει πάρει η Αθήνα από την Τρόικα (έως 30 Νοεμβρίου).
Σε κάθε περίπτωση τα έντοκα γραμμάτια που λήγουν στα μέσα Νοεμβρίου, περίπου 5 δισ. ευρώ, δεν θα αποπληρωθούν με τα χρήματα της δόσης, αλλά με νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων.