Τα προβλήματα ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα είναι εύκολο να λυθούν επεσήμανε σε ομιλία του στη λέσχη Bab-i-Ali (=υψηλή πύλη), στην Κωνσταντινούπολη ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Παράλληλα, επεσήμανε και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την λύση του Κυπριακού.
«Οι διμερείς μας διαφορές, στο πλαίσιο του διαλόγου που έχει αναπτυχθεί, είναι δυνατόν, θα τολμούσα να πω είναι εύκολο, να αντιμετωπιστούν στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, αρκεί να υπάρχουν κατά την ίδια χρονική περίοδο και στις δύο όχθες του Αιγαίου ισχυρές και αποφασισμένες κυβερνήσεις», είπε.
Αλλά και για το Κυπριακό, όπου «έχουν χαθεί πολλές ευκαιρίες, θα σας εκπλήξω όμως λέγοντάς σας πως σήμερα το θέμα είναι περισσότερο ώριμο παρά πότε» είπε ο πρώην πρωθυπουργός. «Η λύση του Κυπριακού, στη βάση ενός ενιαίου κράτους, μιας δικοινοτικής ομοσπονδίας, αποτελεί όχημα για την περαιτέρω προσέγγισή των δύο λαών μας. Στα μικρά όρια της Κύπρου, μπορεί και πρέπει να χωρέσει ένα μεγάλο δίδαγμα: πως Έλληνες και Τούρκοι μπορούν να μάθουν να ζούνε μαζί, με ασφάλεια και ευημερία. Οι δύο μας μητέρες πατρίδες θα αποκομίσουν έτσι πολλαπλά οφέλη» υπογράμμισε.
Ο στενός συνεργάτης του προέδρου Τουργκούτ Οζάλ, Μπουλέντ Ακαρτσαλί χαρακτήρισε την ομιλία «ιστορική», και «σταθμό στην πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
«Πίστευα και πιστεύω πως μπορούμε και πρέπει να ζήσουμε μαζί, ειρηνικά και φιλικά. Είναι μια πολιτική που, σήμερα, διαπιστώνω με ικανοποίηση, πως δικαιώνεται και στις δύο χώρες» είπε, χαρακτηριστικά, ο πρώην πρωθυπουργός στην ομιλία που εκφώνησε στην Κωνσταντινούπολη. «Έχω αγωνιστεί για πάνω από μισό αιώνα για την ομαλοποίηση των Ελληνοτουρκικών σχέσεων» πρόσθεσε.
Ο κ. Μητσοτάκης διαπίστωσε ότι «το κυρίαρχο αφήγημα των Ελληνοτουρκικών σχέσεων εμφανίζει τις σχέσεις των δύο χωρών μας όμηρο αρχέγονων εθνικών παθών. Μαθαίνουμε στα παιδιά μας και τα εγγόνια μας πιο πολλά για όσα μας χωρίζουν, παρά για όσα μας ενώνουν». Τόνισε, όμως, ότι «οι ζωντανοί λαοί, δεν ζουν με το παρελθόν, ζουν και προοδεύουν οικοδομώντας το μέλλον». «Άλλωστε, δεν είναι τόσο απλή η ανάγνωση των γεγονότων» σημείωσε και εκτίμησε ότι «λιγότερο από 10 χρόνια μετά τον καταστροφικό πόλεμο του 1922, η Ελλάδα και η Τουρκία έδωσαν τέρμα στις αντιπαραθέσεις τους, με πνεύμα αλληλοσεβασμού, φιλίας και συνεργασίας, με ακρογωνιαίο λίθο τη Συνθήκη της Λοζάνης».
«Σήμερα, η πολιτική της Ελληνοτουρκικής προσέγγισης όχι μόνο δικαιώνεται, αλλά αποτελεί μια πραγματικότητα παραδεκτή απ΄ όλους. Σε έναν κόσμο που γύρω μας αλλάζει, ωφελεί και την Ελλάδα και την Τουρκία να διαμορφώσουν ένα σταθερό περιβάλλον πολυεπίπεδης συνεργασίας και ουσιαστικής φιλίας στις διμερείς τους σχέσεις», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. «Χαίρομαι γιατί, ως πρωθυπουργός, κατάφερα αυτή την πολιτική να την καταστήσω εθνική στρατηγική» είπε.
«Επιμένω στην ανάγκη για ρεαλισμό, διότι η εξωτερική πολιτική δυστυχώς προσφέρεται για εσωτερική πολιτική εκμετάλλευση, με την εύκολη έξαψη των παθών, τη στρέβλωση και ιδιοποίηση των εθνικών αξιών» είπε ο πρώην πρωθυπουργός και σημείωσε ότι «το έχουμε πληρώσει αυτό ακριβά στην Ελλάδα, το έχετε πληρώσει και εσείς στην Τουρκία. Όπως έχουμε πληρώσει ακριβό τίμημα από τις παρεμβάσεις τρίτων, οι οποίοι εύλογα προωθούν τα δικά τους συμφέροντα, κάποιες φορές δε, εις βάρος των δικών μας».
Ωστόσο, τα προβλήματα ανάμεσα στην Τουρκία για την Ελλάδα συνδέονται και με μια «βασική αντινομία στην Ευρώπη» υπογράμμισε ο πρώην πρωθυπουργός. «Την ώρα που ο στόχος της είναι να ενωθεί, ταυτόχρονα κατατμείται σε διαρκώς μικρότερες οντότητες. Το ζήσαμε στη βαλκανική, τη δεκαετία του ΄90, όταν Ελλάδα και Τουρκία είχαμε την ίδια πολιτική. Σήμερα, το πρόβλημα είναι υπαρκτό στην Κύπρο και όπου αλλού υπάρχουν μειονότητες. Γι΄ αυτό και καλό είναι- θα έλεγα παρενθετικά- να μην υποτιμάμε τον βαθύ συμβολισμό που μπορούν να έχουν ενδεχόμενες απλές και εύκολες κινήσεις όπως το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ή το μουσουλμανικό τέμενος στην Αθήνα» τόνισε.
«Ο Κυπριακός γόρδιος δεσμός τοποθετείται στη βάση του αν θέλουν και αν μπορούν οι δύο κοινότητες να ζήσουν μαζί», είπε ο πρώην πρωθυπουργός και σημείωσε ότι «η μεγάλη στροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, στις αρχές της περασμένης δεκαετίας, βασιζόταν στην αναγνώριση του προβλήματος και στην παραδοχή ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη για μια δίκαιη και λειτουργική λύση».
«Η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να γυρίσουν νέα σελίδα και να γράψουν νέα κεφάλαια στην ιστορία των δύο λαών» είπε ο κ. Μητσοτάκης. «Άνθρωποι δημιούργησαν τα προβλήματα και άνθρωποι θα τα λύσουν. Οφείλουν, βεβαίως, οι εκατέρωθεν λήπτες των αποφάσεων να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους με γενναιότητα. Διότι ο σύγχρονος πατριωτισμός εδράζεται στην προώθηση των πραγματικών συμφερόντων των λαών, μακριά από τη στείρα άρνηση και τις ιδεοληψίες του παρελθόντος. Ο σύγχρονος πατριωτισμός συνδέεται με τη σταθερότητα, την ανάπτυξη και την ευημερία. Ο σύγχρονος πατριωτισμός ισοδυναμεί με το ορθό και το δίκαιο» κατέληξε ο πρώην πρωθυπουργός.