Παρατηρήσεις αντισυνταγματικότητας περιλαμβάνει η Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής επί του νομοσχεδίου για τα αυθαίρετα, που συζητείται το σήμερα απόγευμα και αύριο το πρωί στη Βουλή.
«Οριστική εξαίρεση αυθαιρέτου από την κατεδάφιση επιτρέπεται, κατά τρόπο συνταγματικώς ανεκ τό, κατ’ αρχήν μόνο για τα παλαιά αυθαίρετα, δηλαδή όσα ανεγέρθηκαν μέχρι την 31-1-1983, ημερομηνία που ορίσθηκε από τον ν. 1337/1983. Τα μεταγενεστέρως ανεγερθέντα αυθαίρετα κτίσματα δεν επιτρέπεται, κατά κανόνα, να εξαιρούνται της κατεδάφισης», τονίζει η Επιστημονική Υπηρεσία κάνοντας εξαίρεση μόνο εφόσον τα νέα αυθαίρετα έχουν «ήσσονος σημασίας παραβάσεις».
Οι περισσότερες παρατηρήσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας αφορούν τα άρθρα 7 και 8 για την εξαίρεση από την κατεδάφιση και την αναστολή είσπραξης των προστίμων και την επιβολή κυρώσεων για τις υφιστάμενες μέχρι την 28-7-2011 αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις. Η έκθεση τονίζει ότι «δημιουργείται αμφιβολία» κατά πόσο οι εν λόγω ρυθμίσεις «εντάσσονται σε πλαίσιο προηγούμενοι συνολικού χωροταξικού σχεδιασμού, όπως επιτάσσει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Μεταξύ άλλων επισημαίνει ακόμη ότι:
– Είναι αντίθετες με το Σύνταγμα διατάξεις με τις οποίες επιτρέπεται η υπό όρους εξαίρεση από την κατεδάφιση αυθαίρετων κατασκευών που αναγείρονται μετά την θέσπιση των πολεοδομικών κανόνων που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο. «Η εξαίρεση συνεπάγεται τη νόθευση και τη συνεχή ανατροπή» των νέων πολεοδομικών κανόνων πολεοδομικού σχεδιασμού, υπογραμμίζει.
– Για τις κατασκευές που είναι εκτός σχεδίου και έχουν ανεγερθεί μέχρι 31-1-1983, η έκθεση τονίζει ότι «η οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση είναι επιτρεπτή μόνο εάν προηγηθεί ένταξης της περιοχής αυτής σε πολεοδομικό σχέδιο, διότι διαφορετικά το αποτέλεσμα θα ήταν η γενικευμένη νομιμοποίηση αυθαιρέτων». Επίσης τονίζει ότι για τις κατασκευές μετά τις 31-1-1983 «ισχύει, σύμφωνα με την συνταγματική επιταγή, ο κανόνας της κατεδαφίσεως χωρίς την προαναφερόμενη εξαίρεση».
– Για την αυτόματη εξαίρεση από κατεδάφιση κάθε αυθαίρετης κατασκευής με μόνη τη δήλωση του ενδιαφερομένου και άνευ προηγούμενης κρίσης της διοίκησης, η Έκθεση επισημαίνει ότι «έχει θεωρηθεί ότι αντιβαίνει στην παρ. 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος, σκοπός της οποίας είναι η εξασφάλιση τόσο της λειτουργικότητας όσο και της ομαλής ανάπτυξης των οικισμών».
– Για το άρθρα 13, 14, 15 και 16, που παρέχουν την δυνατότητα υπαγωγής στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου και αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων σε κτήρια ευρισκόμενα εντός παραδοσιακού οικισμού ή τμήματος πόλης, η Επιστημονική Υπηρεσία υπογραμμίζει ότι «δημιουργείται αμφιβολία» κατά πόσο εναρμονίζονται με την συνταγματική επιταγή του άρθρου 24 παρ. 2 και 6.
– Για τα άρθρα 32, 33, 34, 35 και 37 που αφορούν την μεταφορά συντελεστή δόμησης και την ένταξή του στον πολεοδομικό σχεδιασμό η Επιστημονική Υπηρεσία επισημαίνει πως «δημιουργείται προβληματισμός» για το πώς διασφαλίζεται η εναρμόνιση του ηλεκτρονικού συστήματος καταγραφής και διαχείρισης τίτλων δικαιώματος συντελεστή δόμησης προς τον ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό, δεδομένου ότι «ο φορέας της Τράπεζας Γης δύναται να είναι ιδιώτης, φυσικό ή νομικό πρόσωπο».
– Τέλος, η Επιστημονική Υπηρεσία επισημαίνει ότι η ρύθμιση για τον Δήμο Πολίχνης στη Θεσσαλονίκη, όπου παραχωρείται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου άρτιο οικόπεδο σε πολίτες που σήμερα κατέχουν αυθαίρετα, έχει ήδη κριθεί αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
