Σήμανε η ώρα για δικηγόρους, αρχιτέκτονες μηχανικούς, ορκωτούς εκτιμητές, ηλεκτρολόγους και τεχνικούς
Η οριστική απελευθέρωση 115 κλειστών επαγγελμάτων μέχρι και τους πρώτους τρεις μήνες του 2014 περιλαμβάνεται στις μνημονιακές υποχρεώσεις της κυβέρνησης, στην κατεύθυνση της περαιτέρω απελευθέρωσης της αγοράς υπηρεσιών.
Την ψήφιση του βασικού νόμου 3919/2011 έχουν ακολουθήσει δεκάδες συμπληρωματικές νομοθετικές ρυθμίσεις που ανοίγουν οριστικά μια σειρά από επαγγέλματα, τα οποία μέχρι τότε περιορίζονταν από γεωγραφικά, ηλικιακά τυπικά ή ακόμη και συντεχνιακά κριτήρια.
Η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, σύμφωνα με την τρόικα, εξελίσσεται με ρυθμούς σημαντικά βραδύτερες του αναμενομένου και θα πρέπει να επιταχυνθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος.
Η επόμενη φάση του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων, όπως συμφωνήθηκε, περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της νομοθεσίας, με την οποία θα αρθούν και οι τελευταίοι περιορισμοί στα επαγγέλματα των μηχανικών, των δικηγόρων και των ορκωτών εκτιμητών. Θα πρέπει επίσης να ολοκληρωθεί η «δευτερεύουσα» νομοθεσία για τα τεχνικά επαγγέλματα (ηλεκτρολόγοι και τεχνικοί κάθε είδους) και να συμπληρωθεί και το θεσμικό πλαίσιο για τη λιανική πώληση υγρών καυσίμων. Παράλληλα, τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να προχωρήσουν σε πολλαπλές εκθέσεις αξιολόγησης των ήδη υφιστάμενων νομοθετικών ρυθμίσεων και εντοπισμό τυχόν εμποδίων, τα οποία αναφύονται ανάμεσα από τις γραμμές του κάθε νόμου ώστε να τις διορθώσουν το ταχύτερο δυνατόν.
Ειδικότερα, για την αξιολόγηση της αναλογικότητας και της δικαιολόγησης των δραστηριοτήτων που περιορίζονται σε συγκεκριμένα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα, η κυβέρνηση θα πρέπει:
– Να οργανώσει μια αμοιβαία έκθεση αξιολόγησης, όπου αντιπρόσωποι των μηχανικών, αρχιτεκτόνων, γεωλόγων και τοπογράφων αξιολογούν την αιτιολόγηση και την αναλογικότητα των απαιτήσεων που περιορίζουν ορισμένες δραστηριότητες σε παρόχους με συγκεκριμένα επαγγελματικά προσόντα. Αυτονόητο είναι ότι για τον κάθε κλάδο η αξιολόγηση δεν περιλαμβάνει τις απαιτήσεις που ισχύουν για το επάγγελμα της συγκεκριμένης κατηγορίας.
– Να παρουσιάσει μέχρι και το τέλος του μήνα μια πρόταση που εξειδικεύει τις δραστηριότητες που περιορίζονται αποκλειστικά και/ή από κοινού για τους διάφορους τύπους μηχανικού, αρχιτέκτονα, γεωλόγου και τοπογράφου για γνώμη στην Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού.
– Σε συνέχεια της γνώμης της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, θα πρέπει να υποβάλει μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου ένα προσχέδιο νομοθεσίας στο Κοινοβούλιο, τροποποιώντας αδικαιολόγητες ή δυσανάλογες απαιτήσεις που περιορίζουν κάποιες δραστηριότητες σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Η νομοθεσία αυτή θα βασίζεται και στα συμπεράσματα των επιμέρους αξιολογήσεων που θα έχουν γίνει κατά κλάδο.
Δικηγόροι
Η συγκεκριμένη ρύθμιση για τους δικηγόρους και νομικούς ήταν στα μέτρα που θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί από τον Ιούλιο.
Η τελική μορφή του νομοσχεδίου καθυστέρησε λόγω της αντίδρασης που προκάλεσαν οι διατάξεις οι οποίες ουσιαστικά απελευθερώνουν πλήρως τις αμοιβές των δικηγόρων και μείωναν σημαντικά τη νομική ύλη.
Ο νέος κώδικας θα απελευθερώνει πλήρως τις αμοιβές των νομικών, οι οποίες θα είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης με τους πελάτες. Συγκεκριμένα, βάσει των προβλεπόμενων στο νέο Κώδικα Δικηγόρων το γραμμάτιο προείσπραξης θα αντικατασταθεί με ένα πάγιο ποσό που θα καταβάλει ο κάθε δικηγόρος ανά υπόθεση και το οποίο θα ορίζεται με ΚΥΑ.
Ο νέος κώδικας θα καταργεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 την υποχρεωτική παράσταση νομικού στη σύναψη συμβολαίων, κάτι το οποίο μειώνει περισσότερο τη νομική ύλη νέων και παλαιών δικηγόρων. Επίσης, καταργεί και την υποχρεωτική παρουσία δικηγόρου σε κάθε διαδικασία διαμεσολάβησης. Η συγκεκριμένη υποχρέωση έχει χρονικό περιθώριο εφαρμογής μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου. Νομοθετείται όμως από τώρα προκειμένου να υπάρξει μια μικρή μεταβατική περίοδος.
Οι διατάξεις αυτές έχουν ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από το νομικό κόσμο. Διά των εκπροσώπων του έχει διαμηνύσει ότι η νέα αυτή μέθοδος είναι δυνατό να έχει ως αποτέλεσμα και την απώλεια εσόδων για το Δημόσιο. Τούτο με δεδομένο ότι μέχρι στιγμής το 15% του παραβόλου καταβάλλεται ως φόρος και η όλη διαδικασία αποτελεί και ένα δείκτη για τον υπολογισμό του συνόλου των εισοδημάτων των δικηγόρων. Επίσης, σε ό,τι αφορά την παράσταση στα συμβόλαια, οι δικηγορικοί σύλλογοι υπολογίζουν ότι μόνο απ’ αυτή την πηγή το κράτος είχε από την αρχή του χρόνου έσοδα ύψους 40-50 εκατ. ευρώ, τα οποία με το νέο κώδικα θα χαθούν οριστικά και μέχρι και την κατάθεσή του καταβάλλονται προσπάθειες από τα συναρμόδια υπουργεία για τη λείανση των αντιδράσεων. Μεταξύ άλλων στο νέο κώδικα αναβαθμίζεται ο ρόλος των νομικών εταιρειών, στις οποίες θα επιτρέπεται πλέον να προχωρούν σε διαφήμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Αρχιτέκτονες
Στο επάγγελμα των μηχανικών αρχιτεκτόνων το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια επανεξέταση που μπορεί να ακολουθήσει δρόμο αντίθετο απ’ αυτό της απελευθέρωσης. Κυβέρνηση και τρόικα συμφώνησαν να επανεξεταστεί το ενδεχόμενο, συγκεκριμένες δραστηριότητες να πρέπει να εκτελούνται από συγκεκριμένους κλάδους μηχανικών.
Συνδρομή σε αυτό θα έχει η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία θα κληθεί να γνωμοδοτήσει για το θέμα. Επίσης, θα πρέπει μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου να επανεξεταστεί αν και μετά τη βασική και τη δευτερεύουσα νομοθεσία υπάρχουν ακόμη διατάξεις, οι οποίες εμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση στις δραστηριότητες του μηχανικού.
Τυπικά προσόντα και πιστοποίηση σε τεχνικά επαγγέλματα
Στα τεχνικά επαγγέλματα όπου περιλαμβάνονται συνολικά 56 επιμέρους κλάδοι μετά και την ψήφιση του αρχικού νόμου που προβλέπει την άρση των εμποδίων, θα πρέπει τώρα με δευτερεύουσα να ρυθμιστούν θέματα που αφορούν στα τυπικά προσόντα και στην πιστοποίηση του συγκεκριμένου τομέα.
Συγκεκριμένα:
– Μέχρι και το τέλος του μήνα θα πρέπει να οριστεί επακριβώς το κόστος για απόκτηση της άδειας για την άσκηση δραστηριότητας τεχνικού, καθώς επίσης η εξέλιξη των αμοιβών για τους χειριστές μηχανημάτων.
– Μέχρι και το τέλος Νοεμβρίου τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να ορίσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πιστοποιηθούν ιδιωτικές εταιρείες, ώστε να μπορούν να διεξάγουν εξετάσεις και να αποδίδουν άδειες εργασίας για το επάγγελμα του τεχνικού για όλους τους κλάδους.
– Μέχρι και το τέλος Μαρτίου του 2014 θα πρέπει τα συναρμόδια υπουργεία να ορίσουν τις διαδικασίες, τις προϋποθέσεις, αλλά και το κόστος των σεμιναρίων με βάση τα οποία θα πιστοποιείται εργασιακή εμπειρία για το επάγγελμα του τεχνικού για όλους τους κλάδους.
Στο επάγγελμα του ηλεκτρολόγου, όπου περιλαμβάνονται συνολικά 41 επιμέρους κλάδοι, μετά το ξεκαθάρισμα των τυπικών προσόντων και των κανόνων πρόσβασης θα πρέπει να υπάρξουν και νέες ρυθμίσεις, οι οποίες θα πρέπει να διευκρινίζουν:
α) Την ακριβή διαδικασία για την απόκτηση άδειας εξάσκησης εργασίας για τα επαγγέλματα του ηλεκτρολόγου.
β) Την οριστικοποίηση του ποσού που θα πρέπει να διαθέσει κάποιος για να αποκτήσει άδεια άσκησης για το επάγγελμα του ηλεκτρολόγου.
