Στον εμβληματικό θεσμό των «Απάτητων Βουνών» εντάσσεται από σήμερακαι το Όρος Δίκτη στο Λασίθι, ο μυθικός τόπος γέννησης του Δία, γινόμενος έτσι ο δεύτερος ορεινός όγκος της Κρήτης, μετά τα Λευκά Όρη, που αποκτά καθεστώς υψηλής περιβαλλοντικής προστασίας με υπουργική απόφαση του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Αμυρά.
Όπως επισημαίνεται στο σχετικό δελτίο τύπου, ο περιβαλλοντικός θεσμός των “Απάτητων Βουνών” βασίζεται επιστημονικά σε σχετική έρευνα του Τμήματος Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και της καθηγήτριας Βασιλικής Κατή και έχει ως στόχο να εμποδίσει την υπερεκμετάλλευση του περιβάλλοντος από επιβλαβείς ανθρώπινες δραστηριότητες, χωρίς όμως να βάζει εμπόδια στις φιλικές προς το περιβάλλον επιχειρηματικές δράσεις και επενδύσεις.
Η συνολική έκταση του Όρους Δίκτη, ή αλλιώς Λασιθιώτικα Όρη, που εντάσσεται στα «Απάτητα Βουνά» είναι 66,29 τ.χλμ, υψομετρικού εύρους μεταξύ 900 και 2.148 μέτρων και εκτείνεται νότια του Οροπεδίου του Λασιθίου και του Δικταίου Άντρου και πλέον απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων ή η δημιουργία τεχνητών επιφανειών, ως μέσο προστασίας της μοναδικής βιοποικιλότητάς του.
Παρά το γεγονός ότι κατακλύζεται από βραχώδεις εξάρσεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις, στο κέντρο της περιοχής ξεχωρίζει το δάσος τραχείας πεύκης ενώ η πανίδα της περιοχής περιλαμβάνει ενδημικά και σπάνια είδη, όπως γαστερόποδα και το ενδημικό υποείδος της νυχτερίδας Τρανορινόλοφος. Η περιοχή αποτελεί σημαντικό σημείο για τη διέλευση σπάνιων ειδών ορνιθοπανίδας, όπως το όρνιο και ο χρυσαετός.
Έως σήμερα το ΥΠΕΝ έχει εντάξει σε συνολική έκταση 1114 τ.χλμ. ,στα Απάτητα Βουνά, τους εξής 8 ορεινούς όγκους:
● Λευκά Όρη 382,06 τ.χλμ. (νομοί Χανίων & Ρεθύμνου)
● Σάος 97,30 τ.χλμ. (Σαμοθράκη)
● Σμόλικας 102,89 τ.χλμ. (νομοί Ιωαννίνων & Γρεβενών)
● Τύμφη 202,75 τ.χλμ. (νομός Ιωαννίνων)
● Ταΰγετος 143,23 τ.χλμ. (νομοί Λακωνίας & Μεσσηνίας)
● Χατζή 45,61 τ.χλμ. (νομός Τρικάλων)
● Άγραφα 94,92 τ.χλμ. (νομοί Καρπενησίου & Καρδίτσας)
● Μαίναλο – 44,98 τ.χλμ (νομός Αρκαδίας)
«Στην εποχή της κλιματικής κρίσης, η προστασία της πλούσιας βιοποικιλότητας της χώρας μας είναι κορυφαία προτεραιότητα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Τα Απάτητα Βουνά, πρωτοποριακός περιβαλλοντικός θεσμός για την Ευρώπη αποτελεί ασπίδα προστασίας για βιοτόπους και είδη της άγριας πανίδας υψηλής αξίας. Έχουμε ολοκληρώσει τη χαρτογράφηση για 40 ακόμη ορεινούς όγκους και προχωράμε», δήλωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς.