Πέραν της ανθρωπιστικής καταστροφής, τα Ηνωμένα Έθνη διερευνούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του πολέμου στη Γάζα, ο οποίος έχει προκαλέσει μια καταστροφική αύξηση της ρύπανσης της γης, του εδάφους και των υδάτων.
Με τη σύγκρουση που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, όταν μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς σκότωσαν περίπου 1.200 Ισραηλινούς και πήραν ομήρους 250 ανθρώπους, να έχει επιφέρει έκτοτε τον θάνατο παραπάνω από 30.000 Παλαιστινίων από ανελέητα ισραηλινά χτυπήματα και να μη φαίνεται ένα ορατό τέλος στην τεράστια ανθρωποσφαγή, το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) δεν είναι ακόμη σε θέση να πραγματοποιήσει επιτόπιες έρευνες στη Γάζα. Ωστόσο, έχει αποδεχθεί ένα επίσημο αίτημα από το κράτος της Παλαιστίνης για τη διεξαγωγή εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αποκάλυψε η εκτελεστική διευθύντρια του UNEP Inger Andersen κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας της στα τέλη Ιανουαρίου.
Η Άντερσεν επιβεβαίωσε τη δέσμευση του UNEP την περασμένη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια της έκτης συνόδου της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στο Ναϊρόμπι, όπου συναντήθηκε με την Δρ Nisreen Al-Tamimi, Πρόεδρο της Αρχής Ποιότητας Περιβάλλοντος του Κράτους της Παλαιστίνης.
Τις τελευταίες ημέρες, συγκλονιστικές αναφορές έχουν εμφανιστεί για υποσιτισμένα και αφυδατωμένα μωρά που πεθαίνουν στη Βόρεια Λωρίδα της Γάζας. «Αυτοί οι τραγικοί και φρικιαστικοί θάνατοι είναι ανθρωπογενείς, προβλέψιμοι και πλήρως αποτρέψιμοι», δήλωσε η Adele Khodr, περιφερειακή διευθύντρια της UNICEF για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική σε δήλωση της στις 3 Μαρτίου. Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες ωχριούν δίπλα σε τέτοια δεινά. Αλλά είναι επίσης αχώριστοι από την εκτυλισσόμενη ανθρωπιστική καταστροφή. Η ρύπανση των υδάτων από τους βομβαρδισμούς, για παράδειγμα, σημαίνει έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού και αύξηση των ασθενειών που μεταδίδονται στο νερό».
«Εργαζόμαστε με εταίρους για να αποκτήσουμε μια αρχική κατανόηση της έκτασης της περιβαλλοντικής ζημίας», δήλωσε στο Euronews Green εκπρόσωπος του UNEP. «Οι πηγές περιλαμβάνουν ανάλυση δορυφορικών εικόνων, πληροφορίες από οντότητες του ΟΗΕ στο πεδίο και γνώση των επιπτώσεων από προηγούμενες συγκρούσεις (στη Γάζα και άλλες τοποθεσίες).» «Όλες οι αναφορές και τα δεδομένα που ελήφθησαν υποδηλώνουν ότι η σύγκρουση οδήγησε σε σημαντική αύξηση της ρύπανσης της γης, του εδάφους, των υδάτων – συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης επικίνδυνων υλικών στο περιβάλλον».
Από τον Οκτώβριο κι έπειτα, οι εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων έχουν υποστεί ζημιές ή καταστράφηκαν και η ηλεκτροδότηση έχει υποστεί ζημιές ή διακοπεί. Το UNEP εκτιμά ότι τουλάχιστον 100.000 κυβικά μέτρα λυμάτων και λυμάτων απορρίπτονται καθημερινά στη στεριά ή στη Μεσόγειο Θάλασσα. «Ιστορικά περιστατικά θαλάσσιας ρύπανσης στη Γάζα έχουν οδηγήσει σε υψηλές συγκεντρώσεις χλωροφύλλης και αιωρούμενης οργανικής ύλης στα παράκτια ύδατα και γαστρεντερικά παράσιτα: αυτή η σύγκρουση πιθανότατα αυξάνει αυτά τα ζητήματα», λέει ο εκπρόσωπος του UNEP. Εν τω μεταξύ, τα στερεά απόβλητα απορρίπτονται σε ανεπίσημους χώρους, όπου επικίνδυνες ουσίες μπορούν να εκπλυθούν στο έδαφος και ενδεχομένως στον υδροφόρο ορίζοντα – την κύρια πηγή νερού της Γάζας.
Οι ελλείψεις πόσιμου νερού ήταν ήδη μια σημαντική ανησυχία για τις οικογένειες, λέει η Save the Children, λόγω του 16ετούς αποκλεισμού ξηράς, θάλασσας και αέρα που επέβαλε το Ισραήλ, που περιόρισε την ανάπτυξη των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης. «Η τρέχουσα κρίση στη Γάζα είναι ταυτόχρονα μια βίαιη σύγκρουση και μια αργή εξάλειψη των δικαιωμάτων των παιδιών, που τροφοδοτείται από τη διεθνή παραμέληση, την αποτυχία της ηγεσίας και την κλιματική κρίση», δήλωσε το στέλχος της φιλανθρωπικής οργάνωσης Mohamad Al Asmar κατά τη σύνοδο κορυφής του COP28 για το κλίμα τον Δεκέμβριο.
«Τα περισσότερα από ένα εκατομμύριο παιδιά με τη ζωή τους στοιβαγμένη στη Γάζα ήταν ήδη στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Αν είσαι παιδί στη Γάζα, δεν θα θυμάσαι μια ζωή χωρίς λειψυδρία, που δημιουργήθηκε από την πολιτική δράση – τον αποκλεισμό και την αδράνεια – για την κλιματική αλλαγή».
Τα πολεμικά συντρίμμια και τα επικίνδυνα απόβλητα αποτελούν επίσης μια σημαντική ανησυχία, επισημαίνει το UNEP. Από τις 7 Ιανουαρίου, ο οργανισμός εκτίμησε ότι η συνολική ποσότητα των συντριμμιών ανήλθε σε 22,9 εκατομμύρια τόνους – αριθμός που δεν μπορεί παρά να έχει αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες εβδομάδες. «Πρόκειται για μια εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα συντριμμιών, ειδικά για μια τόσο μικρή περιοχή», λέει ο εκπρόσωπος. «Η διαχείριση των συντριμμιών θα είναι μια εκτεταμένη και ευαίσθητη επιχείρηση».
Εκτός από τα στερεά απόβλητα που δηλητηριάζουν το έδαφος και το νερό των Παλαιστινίων, το UNEP σκιαγραφεί τους κινδύνους από την καύση στερεών αποβλήτων σε ανοιχτές εστίες φωτιάς – που απελευθερώνουν μια σειρά από επικίνδυνα αέρια και σωματιδιακούς ρύπους στον αέρα.
Οι κάτοικοι της Γάζας δεν θα είναι οι μόνοι που θα υποφέρουν από αυτή την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. 281.000 τόνοι αερίων που θερμαίνουν τον πλανήτη απελευθερώθηκαν τις πρώτες 60 ημέρες του πολέμου, σύμφωνα με ανάλυση βρετανών και αμερικανών ερευνητών που κυκλοφόρησε νωρίτερα φέτος. Αυτό ισοδυναμεί με την καύση τουλάχιστον 150.000 τόνων άνθρακα. με το 99% της ρύπανσης να αποδίδεται στον αεροπορικό βομβαρδισμό του Ισραήλ και την χερσαία εισβολή στη Γάζα.
Σε πρόσφατη ομιλία της, η εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Αρχής για την Ποιότητα του Περιβάλλοντος ( PEQA) Δρ Al-Tamimi «τόνισε την ανάγκη να υποστηριχθεί η διεξαγωγή αυτής της έκθεσης ολοκληρωμένα και επειγόντως και να αποσταλούν οι απαραίτητες ομάδες για τη διερεύνηση πιθανών περιβαλλοντικών εγκλημάτων στη Λωρίδα της Γάζας».
Σημειώνεται ότι οι λογαριασμοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της PEQA μοιράζονται ενημερώσεις για ορισμένα από αυτά τα πιθανά εγκλήματα, από τη χρήση λευκού φωσφόρου από το Ισραήλ έως την καταστροφή εγκαταστάσεων ηλιακής ενέργειας.
(Πηγή: euronews)