Παράδειγμα προς αποφυγήν η Ελλάδα – Στα «χαρτιά» παραμένουν οι βιολογικοί καθαρισμοί Αττικής – Στους φορολογούμενους ο λογαριασμός για το «μάρμαρο»
Η μη λειτουργία σταθμών βιολογικού καθαρισμού σε Αττική και άλλες αστικές περιοχές οδηγεί για ακόμη μία φορά την Ελλάδα στο «κατώφλι» του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Επιπλέον, η Κομισιόν είναι πρόθυμη να «επιβραβεύσει» την αδιαφορία μας και την αναβλητικότητά μας με ημερήσιο πρόστιμο περί τα 50.500 ευρώ, μέχρι να αποφασίσουμε ως κράτος να συμμορφωθούμε με την απόφαση των Βρυξελλών (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, 2007) περί λειτουργίας κέντρων βιολογικού καθαρισμού σε μεγαλουπόλεις.
Για ποιον «χτυπάει η καμπάνα»
Το «μάρμαρο» θα κληθούν να πληρώσουν οι δήμοι, δηλαδή οι δημότες, σύμφωνα με οριστικοποιημένη ήδη από εβδομάδος κυβερνητική ρύθμιση, πάντα στο πνεύμα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που ορίζει ότι όλες οι πόλεις άνω των 15.000 κατοίκων θα έπρεπε να εξυπηρετούνται από βιολογικό καθαρισμό και αποχέτευση έως τις 31/12/2000. Η Ελλάδα δεν έχει κάνει τίποτε προς την κατεύθυνση αυτή, με αποτέλεσμα να καταδικασθεί (για πρώτη φορά) το 2007.
Με ρύθμιση, που είχε ενταχθεί στο νόμο 4042 του 2012 και εξειδικεύθηκε προ μηνός, προβλέπεται πως το πλήρες ποσό των προστίμων που θα καταλογίσει στην Ελλάδα το Ευρωδικαστήριο για τις χωματερές και τους βιολογικούς θα μεταβιβαστεί στους υπαίτιους δήμους ή περιφέρειες.
Στις περιπτώσεις που οι παραβάτες είναι πολλοί δήμοι τότε το πρόστιμο θα επιμερίζεται μεταξύ τους. Ο επιμερισμός θα βασίζεται κατά 40% στο πληθυσμιακό μέγεθος του δήμου και κατά 60% στον βαθμό συμμόρφωσης. Στην περίπτωση που εν τω μεταξύ ο υπαίτιος δήμος έχει συμμορφωθεί πλήρως (π.χ. ολοκλήρωσε τα σχετικά έργα αποχέτευσης ή βιολογικού καθαρισμού) θα απαλλάσσεται. Το υπουργείο Εσωτερικών θα λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις ώστε να παρακρατούνται τα σχετικά ποσά από την κρατική επιχορήγηση.
Ανύπαρκτη υποδομή
Μέχρι τα τέλη του 2005 θα έπρεπε ουσιαστικά να εξυπηρετούνται από βιολογικούς καθαρισμούς και όλοι οι οικισμοί που έχουν από 2.000 έως 15.000 κατοίκους, θέμα για το οποίο βρισκόμαστε, επίσης, κατηγορούμενοι. Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια εντάχθηκαν στον ΕΣΠΑ (επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον») περί τους 120 – 130 βιολογικούς καθαρισμούς. Στο ίδιο πρόγραμμα εντάχθηκαν και 30 βιολογικοί καθαρισμοί οι οποίοι έχουν κατασκευαστεί, αλλά δεν λειτουργούν είτε επειδή απουσιάζουν τα δίκτυα αποχέτευσης είτε επειδή αντιδρούν οι κάτοικοι ή υπάρχουν κακοτεχνίες.
Ανακόλουθος εταίρος η Ελλάδα
Οι βιολογικοί καθαρισμοί που θα καλύπτουν ολόκληρη την Αττική έπρεπε να λειτουργούν εδώ και 15 χρόνια, αλλά η κατασκευή τους δεν έχει καν ξεκινήσει, ενώ στην περίπτωση του βιολογικού Ραφήνας δεν έχει υπάρξει συμφωνία ούτε στη χωροθέτηση.
Η Ελλάδα είχε δεσμευθεί στην Κομισιόν πως θα έχει κατασκευάσει τα έργα (τόσο τους βιολογικούς καθαρισμούς όσο και τα δίκτυα αποχέτευσης) μέχρι το τέλος του 2013. Ολοι πλέον γνωρίζουν πως μέχρι το τέλος του χρόνου τα έργα δεν θα έχουν καν ξεκινήσει. Προ ημερών εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η χρηματοδότηση του βιολογικού καθαρισμού Κορωπίου – Παιανίας, παρά το γεγονός πως έχει επιλεγεί ανάδοχος προ σχεδόν δύο ετών.
Το δεύτερο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ), που θα καλύπτει τα βόρεια Μεσόγεια είχε χωροθετηθεί στη θέση «Πλατύ Χωράφι» του Δήμου Σπάτων. Ο βιολογικός θα εξυπηρετούσε τις περιοχές Ανθούσας, Γλυκών Νερών, Παλλήνης, Πικερμίου, Αρτέμιδας, Ραφήνας και τμήματα της Παιανίας, των Σπάτων, της Πεντέλης και της Νέας Μάκρης. Ενώ ο δήμος Σπάτων – Αρτέμιδας συμφωνούσε με τη χωροθέτηση εντός των ορίων του, οι αντιρρήσεις εκφράζονταν από το δήμο Ραφήνας – Πικερμίου ο οποίος στο παρελθόν είχε προτείνει σειρά εναλλακτικών λύσεων που δεν είχαν θεωρηθεί επαρκείς. Τελικώς δεν έγινε τίποτα.
Μετά τα πρόστιμα οι απώλειες κονδυλίων ΕΣΠΑ
Εκτός από την επιβάρυνση μέσω των ημερησίων προστίμων, η Ελλάδα χάνει και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ στο οποίο είχαν ενταχθεί τα έργα των βιολογικών καθαρισμών και των δικτύων αποχέτευσης στην Αττική.
Ολόκληρες περιοχές της Αττικής, όπως ο δήμος Μαραθώνα, εξακολουθούν πάντως να μην έχουν αποχέτευση και σύνδεση με βιολογικό καθαρισμό (θα επιχειρηθεί η ένταξή του στο νέο ΕΣΠΑ), την ίδια ώρα που ακόμα και πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως ο Γέρακας εξυπηρετούνται από… βόθρους.
«Κατόπιν πολλαπλών ανταλλαγών επιστολών μεταξύ Επιτροπής και Ελλάδας, με τις οποίες υποβλήθηκαν παρατηρήσεις για την εξέλιξη των εργασιών, η Επιτροπή κατέληξε ότι 6 και πλέον χρόνια μετά την απόφαση του 2007, η Ελλάδα δεν έχει λάβει ακόμα όλα τα αναγκαία μέτρα που απαιτούνται για την εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου σε αρκετές από τις περιοχές που αναφέρονται ανωτέρω», αναφέρεται στην επιστολή της Κομισιόν με την οποία ζητείται η εκ νέου παραπομπή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
