Η Ε.Ε. πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στο διάστημα, ώστε να ισχυροποιήσει την παγκόσμια θέση της στον τομέα αυτό, ήταν το βασικό συμπέρασμα της 10ης ετήσιας Διάσκεψη για την Πολιτική της ΕΕ στο Διάστημα, που διεξήχθη στις Βρυξέλλες στις 23 και 24 Ιανουαρίου.
Με κεντρικό σύνθημα “Περισσότερος χώρος για περισσότερη Ευρώπη”, στελέχη επιχειρήσεων, ακαδημαϊκών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών συζήτησαν για μια Ευρωπαϊκή Διαστημική Στρατηγική του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ) μέχρι το 2019, ώστε να υπηρετεί καλύτερα τους Ευρωπαίους πολίτες, την κοινωνία και την οικονομία.
Η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι, προανήγγειλε ενίσχυση της ευρωπαϊκής διαστημικής έρευνας, καθώς η Ευρώπη δεν φαίνεται διατεθειμένη να αφήσει το διάστημα και τις ερευνητικές δραστηριότητες σε αυτό ολοκληρωτικά στα χέρια των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ρωσίας. Στην ομιλία της ανέφερε ότι ήδη τα κράτη της ΕΕ καταλαμβάνουν αθροιστικά τη δεύτερη θέση στις σχετικές δαπάνες μετά τις ΗΠΑ
Η Φεντερίκα Μογκερίνι επισήμανε ότι “η ευρωπαϊκή πολιτική για το διάστημα πρέπει να εστιάσει στην αυτονομία και ταυτόχρονα στη συνεργασία”, υπογραμμίζοντας την σημασία τηςευρωπαϊκής κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, για την οποία απαιτούνται περισσότερες πληροφορίες και υποστήριξη από το διάστημα. Σύμφωνα με την Ευρωπαία επίτροπο, οι ευρωπαϊκοί δορυφόροι είναι πρωτοποριακοί σε ό,τι αφορά την καταγραφή πληροφοριών και τις τεχνολογίες κρυπτογράφησης. “Το Δορυφορικό Κέντρο της ΕΕ αποδεικνύει ότι δεν πρόκειται για παιχνίδια πολυτελείας αλλά και σημαντικά εργαλεία για τη διαμόρφωση πολιτικής”, δήλωσε.
Η Ε.Ε. λειτουργεί αυτή την στιγμή το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης Galileo και το σύστημα παρατήρησης και χαρτογράφησης της γης με την επωνυμία Copernicus. Τα δύο αυτά συστήματα έχουν κάνει την Ευρώπη ανεξάρτητη από τις ΗΠΑ και την Κίνα, οι οποίες χρησιμοποιούν δικά τους δορυφορικά συστήματα. Στόχος στο άμεσο μέλλον είναι να ενισχυθεί ο ρόλος του Copernicus, με παρατήρηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και δυνατότητα πρόσβασης στις διαστημικές πληροφορίες σε νέες startups.
Ο διευθυντής του ΕΟΔ Γιόχαν-Ντίτριχ Βέρνερ σχολίασε ότι Ευρώπη θέλει ένα “Διάστημα 4.0”, αναφερόμενος στην ανάγκη συνεργασίας των χωρών που δραστηριοποιούνται στο πεδίο του διαστήματος, τόσο μεταξύ τους όσο και με εμπλεκόμενες εταιρείες και ερευνητικά ινστιτούτα. Στόχος αυτών των συνεργασιών είναι όσο η παραγωγή προϊόντων όσο το δυνατόν πιο προσανατολισμένων σε πρακτικές εφαρμογές.
Όσον αφορά το ζήτημα των επανδρωμένων διαστημικών αποστολών, ο ΕΟΔ δραστηριοποιείται κυρίως ως εταίρος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ISS, όπου διατηρεί τα τελευταία χρόνια ένα ερευνητικό εργαστήριο που επανδρώνουν συχνά και αστροναύτες από την Ευρώπη. Πέρα από αυτό, κάποια επανδρωμένη αποστολή στον πλανήτη Άρη δεν φαίνεται να βρίσκεται πάντως προς το παρόν στα πλάνα της ΕΕ.
Ο διευθυντής του ΕΟΔ Γιόχαν-Ντίτριχ Βέρνερ εκτιμά ότι με τη σημερινή τεχνολογία κάτι τέτοιο θα ήταν “ριψοκίνδυνο”. Για παράδειγμα, όπως διευκρίνισε, δεν θα μπορούσε να διασφαλιστεί η επαρκής ιατρική μέριμνα των αστροναυτών για το διάστημα τουλάχιστον δύο ετών που θα διαρκούσε μια τέτοια αποστολή.