Μοιάζει με εφιαλτικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας, σαν αυτό της δημοφιλούς σειράς του Hollywood “Walking Dead”. Κι όμως πρόκειται για πραγματική ανησυχία επιστημόνων, για την μετάδοση στον άνθρωπο μιας εκφυλιστικής ασθένειας που έχει παρατηρηθεί σε ελάφια της Βόρειας Αμερικής και τα μετατρέπει σε περιφερόμενα “ζόμπι”.
Η νόσος αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά σε ζώα το 1950, όταν επιστήμονες στο Κολοράντο εντόπισαν ελάφια που αργοπεθαίναν της πείνας κοιτώντας στο κενό. Άρχισαν να χάνουν βάρος, σταματούσαν να αλληλεπιδρούν με τα άλλα ελάφια και να αναζητούν τροφή, ενώ έπιναν περισσότερες ποσότητες νερού, και ενέκριναν μεγάλες ποσότητες σάλιου. Γίνονται δηλαδή νεκροζώντανα πλάσματα που τους τρέχουν τα σάλια, εξού και η ονομασία της ασθένειας ως “ελάφι-ζόμπι”.
Μέχρι τώρα δεν υπήρχε καμία αναφορά ότι η συγκεκριμένη νόσος, που προκαλείται από την πρωτεΐνη πριόν πλήττει ανθρώπους. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη εγκύκλιο του Τμήματος Τροφίμων και Προϊόντων Υγείας του Καναδά, η ασθένεια ενδεχομένως να μπορεί να μεταδοθεί σε άνθρωπο, εάν καταναλώσει κρέας ζώου που είναι μολυσμένο.
Τα πρώτα αποτελέσματα μιας εν εξελίξει μελέτης από έναν κλάδο της «Health Canada», έδειξαν ότι οι πίθηκοι μακάκες, τα πρωτεύοντα θηλαστικά που μοιάζουν περισσότερο με τους ανθρώπους και τα οποία εδώ και χρόνια χρησιμοποιούνται ως πειραματόζωα σε επιστημονικές έρευνες, μπορούν να κολλήσουν την ασθένεια “ελάφι ζόμπι” μετά από τακτική κατανάλωση μολυσμένου κρέατος.
Εξαιτίας αυτού του γεγονότος οι ειδικοί “δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η ασθένεια να μεταδίδεται και στους ανθρώπους”, δήλωσε ο υπουργός Υγείας του Καναδά. «Η πιο συνετή προσέγγιση είναι να θεωρήσουμε ότι η νόσος δυνητικά μπορεί να μολύνει και ανθρώπους”.
Με παρόμοιο τρόπο με τη νόσο των τρελών αγελάδων οι ασθένειες που οφείλονται στις πρωτεΐνες πριόν μπορούν να προσαρμοστούν, ώστε να μολύνουν διάφορα είδη ειδών, συμπεριλαμβανομένων, ενδεχομένως, των ανθρώπων. Σύμφωνα με τον ανοσολόγο Μαρκ Ζάμπελ, από το πανεπιστήμιο του Κολοράντο, “επειδή η ασθένεια ‘ελάφι ζόμπι’ είναι μια κατάσταση που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, μπορεί να εξελίσσεται ταχέως. Αυτό μας οδηγεί στο να πιστέψουμε ότι είναι θέμα χρόνου προτού αντιληφθούμε ότι η νόσος μπορεί να μολύνει και τον άνθρωπο”.
Προς το παρόν, αυτό που ζητούν οι εμπειρογνώμονες είναι οι κυνηγοί ελαφοειδών στις ΗΠΑ να είναι όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί με τα ελάφια-θηράματα: η συμβουλή τους είναι να πάρουν ένα δείγμα από την σάρκα τους και να το καταθέσουν για υγειονομικό έλεγχο προτού το μαγειρέψουν.