Με νέα αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων επιβεβαιώνει τους κινδύνους για τις μέλισσες από την χρήση των νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων, προετοιμάζοντας το έδαφος για την αναμενόμενη ολική απαγόρευσή τους τον επόμενο μήνα από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα νεονικοτινοειδή, που αποτελούν τον ευρύτερα χρησιμοποιούμενο τύπο παρασιτοκτόνου φυτοφαρμάκου παγκοσμίως, επηρεάζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα των μελισσών, τις παραλύουν και τις σκοτώνουν ακόμη και με έκθεση σε μικρές δόσεις. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, που είχαν επικεντρωθεί κυρίως στις ανθοφόρες καλλιέργειες, που είναι πιο ελκυστικές για τις μέλισσες αυτά τα φυτοφάρμακα βλάπτουν επίσης τη μνήμη των μελισσών και μειώνουν τον αριθμό των βασιλισσών. Η νέα αξιολόγηση, τώρα, μετά από επισκόπηση στοιχείων από 1.500 μελέτες διαπίστωσε ότι οι μέλισσες που έρχονται σε επαφή με μη ανθοκομικές καλλιέργειες καθώς και με το έδαφος και πηγές νερού βρίσκονται επίσης σε κίνδυνο.
Οι έρευνες εστίασαν σε τρία νεονικοτινοειδή, τα imidacloprid, clothianidin και thiamethoxam, ενώ διαπίστωσαν ότι τα νεονικοτινοειδή ρυπαίνουν το έδαφος και το νερό και εμφανίζονται σε αγριολούλουδα και καλλιέργειες που δεν έχουν ψεκαστεί. “Είναι σημαντική ανακοίνωση. Οι περισσότεροι τρόποι εφαρμογής των νεονικοτινοειδών θέτουν σε κίνδυνο όλα τα είδη μελισσών”, δήλωσε στον Guardian ο Κρίστοφερ Κόνολι, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Νταντί.
Αυτά τα νέα σημαντικά ευρήματα κατά πάσα πιθανότητα θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση των μέτρων που έχουν ήδη εφαρμοστεί κατά των νεονικοτινοειδών, στην συνάντηση των κρατών μελών τον Μάρτιο, όπου θα συζητηθει μια πρόταση για την επέκταση και μονιμοποίηση της απαγόρευσης.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων είχε ανακοινώσει τον Ιανουάριο του 2013 ότι τα νεονικοτινοειδή αποτελούν έναν “απαράδεκτο” κίνδυνο για τις μέλισσες. Λίγους μήνες αργότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πέρασε μια μερική, προσωρινή απαγόρευση της χρήσης των νεονικοτινοειδών στις ανθοφόρες καλλιέργειες. Η διευρυμένη απαγόρευση θα εμποδίσει τη χρήση του φυτοφαρμάκου σε όλες τις ανοικτές γεωργικές εκτάσεις, αλλά ίσως εξακολουθήσει να επιτρέπει τη χρήση του σε κλειστά θερμοκήπια.
Ο ρόλος των μελισσών για την περιβαλλοντική ισορροπία είναι καθοριστικός, καθώς επικονιάζουν το 75% των καλλιεργειών. Οι εταιρείες που διαθέτουν στην αγορά τα τοξικά αυτά εντομοκτόνα δεν αμφισβητούν ότι οι πληθυσμοί των μελισσών μειώνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς, αλλά υποστηρίζουν ότι ευθύνονται και άλλοι παράγοντες, πέραν αυτών. Κολοσσοί της χημικής βιομηχανίας Bayer και Syngenta, θα έχουν να αντιμετωπίσουν εκτός των άλλων και μελισσοκόμους στον Καναδά, οι οποίοι, ζητώντας αποζημίωση για τις βλάβες που έχει προξενήσει στα μελίσσια τους η χρήση των εντομοκτόνων κατέθεσαν αγωγή στις 20 Φεβρουαρίου, που θα εξεταστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο του Κεμπέκ.
