Η αλματώδης αύξηση ενός είδους φυκιών (spirogyra) στην λίμνη Βαϊκάλη είναι ένα ζήτημα που απασχολεί του ρώσους επιστήμονες, οι οποίοι προς το παρόν δεν μπορούν να αξιολογήσουν το μέγεθος της, αλλά την αποδίδουν στα λύματα που πέφτουν στην λίμνη, στους τουρίστες και στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Το ερευνητικό κέντρο «Αντιστοιχεία» αναφέρει ότι το 60% των παραλίων της λίμνης Βαϊκάλης έχει καλυφθεί από τα φύκια τους είδους σπειρογύρα, τα οποία απειλούν να μετατρέψουν την πιο καθαρή και πιο βαθιά λίμνη στον κόσμο σε βάλτο.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου μελέτης Λιμνών που ανήκει στην Ακαδήμια Επιστημών της Σιβηρίας, Αντρέι Φεντότοφ, δήλωσε στο πρακτορείο TASS ότι στην παρούσα φάση είναι αδύνατον να εκτιμηθεί το μέγεθος των επιδράσεων που έχει υποστεί η λίμνη από το είδος αυτό των φυκιών. Για να γίνει αυτό χρειάζονται ευρείας κλίμακας έρευνες.
Η αύξηση αυτού του είδους φυκιών, τα οποία δεν είναι χαρακτηριστικά για την λίμνη Βαϊκάλη αλλά συνήθη για τις βαλτώδεις περιοχές, είχε καταγραφεί αρχικά το 2011, αλλά τα τελευταία χρόνια είναι όλο και πιο αισθητή η παρουσία τους στους ανατολικούς και βόρειους κόλπους της λίμνης. Από την στιγμή που εμφανίσθηκαν τα φύκια αυτά στη Βαϊκάλη , οι επιστήμονες μελετούν την εμφάνιση τους, αλλά δεν μπορούν να καταλήξουν σε μια ενιαία άποψη ως προς τα αίτια της εμφάνισης του και ως προς τους κινδύνους που εγκυμονούν για την Βαϊκάλη
Αδιευκρίνιστες είναι επίσης οι αιτίες της εμφάνισης τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Μελέτης Λιμνών « ιδιαίτερο κίνδυνο για το οικοσύστημα της λίμνης Βαϊκάλης συνιστούν οι διεργασίες εκείνες που σχετίζονται με τις ρίψεις λυμάτων και την χρήση χημικών καθαρισμού που περιέχουν φωσφορικά άλατα».
Οι υπάρχουσες αυτή την στιγμή μονάδες καθαρισμού λυμάτων δεν διασφαλίζουν επαρκώς τον καθαρισμό τους.
Υπάρχουν υποθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες η αύξηση των φυκιών σπειρογύρα οφείλεται σε φυσικούς παράγοντες, κυρίως στην αύξηση της θερμοκρασίας και στην χαμηλή στάθμη των υδάτων της λίμνης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο όπως δήλωσε στο πρακτορείο Ria Novosti ο υδροβιολόγος Όλεγκ Τιμόσκιν, βασιζόμενος στα στοιχεία του εργαστηρίου υδροβιολογίας του οποίου είναι επικεφαλής, ο παράγοντας της θερμοκρασίας δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση τη διάδοση και την ανάπτυξη των φυκιών αυτούς του είδους.
Σε περιοχές μάλιστα που δεν είναι ευνοϊκές από οικολογικής απόψεως, όπως δηλώνει ο ίδιος, το φύκι σπειρογύρα, εντοπίζεται σε μεγάλα βάθη, στα οποία ευδοκιμεί περίφημα σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Οι ερευνητές κατάφεραν επίσης να προσδιορίσουν ότι από τα 14 είδη φυκιών σπειρογύρα σε μη ευνοϊκές οικολογικές συνθήκες αναπτύσσεται μαζικά μόνο ένα είδος. Το είδος αυτό φυτρώνει στις πέτρες, τυλίγοντας τες στην κυριολεξία.
Η πιο μεγάλη μάλιστα βλάστηση των φυκιών αυτών παρατηρείται σε περιοχής μαζικής προσέλευση τουριστών στους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο, όταν η μόλυνση του περιβάλλοντος λόγω της τουριστικής κίνησης φθάνει στα μέγιστα επίπεδα.
