Η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, η Παλιά Πόλη της Κέρκυρας, το νησί της Δήλου, το Πυθαγόρειο και το Ηραίον του Σάμου, καθώς και η Πάφος στην Κύπρο, συγκαταλέγονται μεταξύ των 47 μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO στη Μεσόγειο που αντιμετωπίζουν σήμερα την απειλή της αύξησης των επιπέδων της θάλασσας και της διάβρωσης, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.
Η μελέτη που διεξήχθη από βρετανικά και γερμανικά πανεπιστήμια διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος πλημμυρών στην περιοχή προβλέπεται να αυξηθεί κατά 50% μέχρι το 2100 και ότι η διάβρωση των ακτών αναμένεται να αυξηθεί κατά 13%. Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία αυτά, η επιστημονική ομάδα της μελέτης δήλωσε ότι 47 μνημεία της UNESCO, πολλά εξ΄ αυτών τοποθετούμενα στις ακτές της Μεσογείου, απειλούνται από σοβαρές πλημμύρες και διάβρωση μέχρι τα τέλη του αιώνα.
Η χώρα με τις πλέον εκτεθειμένες περιοχές με μνημεία είναι η Ιταλία με 13, ακολουθούμενη από την Κροατία με 7 και την Ελλάδα και την Τυνησία με 4. Στις τοποθεσίες “εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας” περιλαμβάνονται η Βενετία, η Ακτή Αμάλφι, η Τίρα στο Λίβανο, το Αρχαιολογικό Σύνολο του Tárraco στην Ισπανία, η Βαλέτα στη Μάλτα και η Έφεσος. Υπό κίνδυνο βρίσκεται και το Ντουμπρόβνικ, η μεσαιωνική παράκτια κροάτικη πόλη γνωστή για πολλά χρόνια ως το «Μαργαριτάρι της Αδριατικής» και τα τελευταία χρόνια ως βασικό σκηνικό για την δημοφιλή σειρά “Game Of Thrones” του HBO.
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε 49 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς (χώρους που αντιπροσωπεύουν πολιτιστικές παραδόσεις ή πολιτισμούς που έχουν εξαφανιστεί) που βρίσκονται σε υψόμετρο δέκα μέτρων πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πλειοψηφία των 49 μνημείων που εξέτασαν κινδυνεύουν ήδη στα επόμενα 100 έτη, είτε λόγω πλημμύρας είτε λόγω διάβρωσης, ή και από τα δύο ταυτόχρονα. Οι κίνδυνοι αυτοί θα αυξηθούν κατά την πάροδο του αιώνα, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν μειωθούν σημαντικά τις επόμενες δύο δεκαετίες.
«Η μεσογειακή κοινωνία έχει επικεντρωθεί στην ακτή και τη θάλασσα εδώ και χιλιετίες, με αποτέλεσμα η πλειονότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς να βρίσκεται στη ζώνη κινδύνου», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Τολ, επικεφαλής της μελέτης. Καθόλου τυχαία, η ιστορική περιοχή που κινδυνεύει περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι η Βενετία, με αρκετά προστατευτικά μέτρα να βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή, με τεράστιο κόστος. Τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται στη βόρεια Αδριατική Θάλασσα διατρέχουν επίσης υψηλό κίνδυνο πλημμυρών, ιδίως κάτω από ένα σενάριο υψηλών εκπομπών.
Μόνο δύο μνημεία, η Μεδίνα της Τύνιδας και το Λητώον, το ιερό της Λητούς στην αρχαία πόλη Ξάνθο της Μικράς Ασίας, βρέθηκαν να μην κινδυνεύουν ούτε από τις πλημμύρες ούτε από τη διάβρωση μέχρι το 2100 σε κανένα από τα σενάρια που μελετήθηκαν.
Σημειώνεται, τέλος, ότι σύμφωνα με μια έκθεση που παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια των κλιματικών συνομιλιών του ΟΗΕ το περασμένο έτος στη Γερμανία, ο αριθμός των περιοχών φυσικής κληρονομιάς της UNESCO (π.χ. κοραλλιογενείς υφάλους, παγετώνες, υγροβιότοποι) που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω της κλιματικής αλλαγής, σχεδόν διπλασιάστηκε σε τρία χρόνια.