«Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για το 2019 έχει ανακηρυχθεί το Όσλο, θέλοντας με το φιλόδοξο στόχο της μείωσης των εκπομπών ρύπων κατά 95% μέχρι το 2030 να αποτελέσει ένα οικολογικό παράδειγμα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις.
Η προκυμαία του Όσλο αποτελούνταν κάποτε από μια μάζα εμπορευματοκιβωτίων και μια τεράστια διασταύρωση γεμάτη με αυτοκίνητα και καυσαέρια. Σήμερα, η κυκλοφορία εκτρέπεται μέσω υποθαλάσσιας σήραγγας και μεγάλο μέρος της αποτελείται από ηλεκτρικά ή υβριδικά αυτοκίνητα. Αλλά και πάνω από το επίπεδο της θάλασσας, δεσπόζει ένα νέο μουσείο τέχνης του Edvard Munch και μια κεντρική βιβλιοθήκη – και τα δύο πρόκειται να ανοίξουν το 2020.
Κοινό χαρακτηριστικό των νέων πρότζεκτ είναι οι οικολογικές τους ιδιότητες, όπως εξηγεί η Ανίτα Λίνταλ Τρόσνταλ, project manager στην πόλη του Όσλο ως οικολογικής πρωτεύουσας της Ευρώπης. Τα πράσινα πρότζεκτ βοήθησαν το Όσλο ώστε να επιλεγεί μεταξύ 13 πόλεων ως Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2019. Ο εν λόγω διαγωνισμός δημιουργήθηκε το 2008 από την Κομισιόν με στόχο να γίνονται προτάσεις για βιώσιμες λύσεις, που θα μπορούν να υιοθετηθούν και από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις ή έστω να αποτελέσουν έμπνευση γι’ αυτές.
Στα προτερήματα της σκανδιναβικής πρωτεύουσας συγκαταλέγονται ότι 50% περίπου των νέων οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους του Όσλο είναι ηλεκτροκίνητα, ενώ και τραμ, τρόλεϊ και φέρι-μποτ κινούνται με υδροηλεκτρική ενέργεια. Το χειμώνα πολλά σπίτια θερμαίνονται από τις εγκαταστάσεις καύσης απορριμμάτων. Μέχρι το τέλος του χρόνου το Όσλο θέλει να μειώσει τις εκπομπές του κατά 36% σε σχέση με το 1990 και μέχρι το 2030 κατά 95%. Γι’ αυτό το λόγο η πόλη δημιούργησε έναν προϋπολογισμό για το κλίμα – πιθανώς τον πρώτο παγκοσμίως.
Σε παγκόσμια κλίμακα, το Όσλο θεωρείται μια μικρή πόλη. Με πληθυσμό κάτω των 700.000 κατοίκων, οι αξιόλογες προσπάθειές του για τη μείωση των εκπομπών δεν θα επιβραδύνουν την κλιματική αλλαγή πολύ από μόνοι τους. Αλλά η Τρόσνταλ λέει ότι είναι η ιδανική περίπτωση για πρωτοπόρες ιδέες που θα μπορούσαν να κάνουν μια πραγματική διαφορά σε διεθνές επίπεδο. “Είμαστε αρκετά μεγάλοι ώστε να μπορούμε να δοκιμάσουμε λύσεις που μπορούν επίσης να μεταφερθούν σε μεγαλύτερες πόλεις”, δήλωσε. “Είμαστε παγκόσμιας κλάσης όταν πρόκειται για την εισαγωγή ηλεκτρικών οχημάτων για παράδειγμα, και άλλες πόλεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν το μοντέλο μας”.
Σε αυτό το πλαίσιο μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για το Όσλο είναι ο περιορισμός του κυκλοφοριακού, που αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών ρύπων. Ήδη η επιβολή διοδίων οδήγησε σε σημαντική μείωση. Ωστόσο αναλυτές εκτιμούν ότι μετά την αύξηση από 3,20 στα 5,60 ευρώ την ημέρα για ένα Ι.Χ., δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια στα διόδια. Την ίδια ώρα τα ηλεκτροκίνητα οχήματα απαλλάσσονται από τα διόδια, γεγονός που οδήγησε στην αύξηση των πωλήσεων οχημάτων τέτοιου τύπου.
Ωστόσο αυτό το μέτρο ευνοεί περισσότερο τους ευκατάστατους πολίτες, διότι πολλοί δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αλλάξουν το βενζινοκίνητο ή πετρελαιοκίνητο αμάξι τους με ένα ηλεκτροκίνητο και αισθάνονται ότι τιμωρούνται από αυτό το μέτρο. Παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι πολίτες στηρίζουν τους κλιματικούς στόχους της πόλης τους, με πρόσφατη δημοσκόπηση να δείχνει ότι το 75% συντάσσεται με τις εφαρμοζόμενες οικολογικές πολιτικές. Πάνω από το 50% των κατοίκων υποστηρίζει την προσπάθεια του δήμου να απαγορεύσει τα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης, ενώ το 63% εκτιμά ότι τα μέτρα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων θα κάνουν το Όσλο καλύτερη πόλη.
