Περισσότερα από τα μισά άγρια είδη καφέ παγκοσμίως, ανάμεσα στα οποία και τα δημοφιλή είδη arabica και robusta, ενδεχομένως να κινδυνεύουν με εξαφάνιση εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, της αποψίλωσης των δασών και των ασθενειών, σύμφωνα με μια νέα έρευνα.
Αναλύοντας 124 γνωστά είδη καφέ, επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων του Κιου του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι 75 είδη (ποσοστό 60%) κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Μάλιστα, δεκατρία από αυτά τα είδη αναγνωρίστηκαν ως “ιδιαίτερα απειλούμενα”. Τα ευρήματα, που δημοσιεύτηκαν την Τετάρτη στα περιοδικά Science Advances και Global Change Biology, υπογραμμίζουν ότι τα τρέχοντα μέτρα διατήρησης δεν επαρκούν για να εξασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη επιβίωση των άγριων ειδών καφέ.
“Μερικά από τα είδη καφέ που αξιολογήθηκαν δεν έχουν εμφανιστεί στην άγρια φύση για πάνω από 100 χρόνια και ενδεχομένως μερικά μπορεί να έχουν ήδη εξαφανιστεί”, δήλωσε ο Eimear Nic Lughadha, επικεφαλής της Μονάδας Αξιολόγησης Φυτών του Kew και ένας εκ τους συγγραφέων της έρευνας. “Ο καφές που πίνουμε σήμερα υπάρχει λόγω της πρόσβασης σε άγρια είδη”, πρόσθεσε ο Άαρον Ντέιβις, επικεφαλής της μελέτης.
Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με την έκθεση, η ποικιλία πίσω από το δημοφιλή καφέ arabica, είναι πλέον κι αυτή ταξινομημένη ως απειλούμενη, κυρίως λόγω των προβλέψεων του τρόπου με τον οποίο θα επηρεαστεί από την αλλαγή του κλίματος. Με εξαφάνιση κινδυνεύει κιένα από τα δύο πιο δημοφιλή είδη καφέ σήμερα, η ποικιλία robusta, που ήταν ελάχιστα γνωστή μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα, καθώς αποτελούσε απλά ένα άγριο είδος, που αναπτυσσόταν σε απομακρυσμένα δάση.
Περίπου το 72% των άγριων ειδών καφέ εμφανίζονται σε προστατευόμενες περιοχές, αλλά σε πολλούς από τους δρυμούς τα μέτρα προστασίας δεν επιβάλλονται αυστηρά και τα είδη καφέ σπάνια περιλαμβάνονται στα σχέδια διαχείρισης των πάρκων. Επιπλέον, μόνο τα μισά από όλα τα είδη άγριου καφέ εμφανίζονται σε γενετικές συλλογές, που αποτελούν κρίσιμους πόρους για την παραγωγή πιο ανθεκτικών ποικιλιών καφέ στο μέλλον.
Ενώ η αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων βιομηχανία καλλιέργειας καφέ αναπτύσσεται σε σταθερούς ρυθμούς, η μακροπρόθεσμη υγεία της πιθανότατα θα επηρεαστεί εάν τα άγρια είδη καφέ εξαφανιστούν. Τα άγρια είδη καφέ συμβάλλουν στη διατήρηση της σταθερότητας και της ποικιλομορφίας των καλλιεργειών, παρέχοντας μια πηγή σπόρων και αποτελώντας το κλειδί για τη διατήρηση μιας υγιούς, ζωντανής και γευστικής προσφοράς καφέ.
Η παραγωγή καφέ βασίζεται επίσης στα 100 και πλέον εκατομμύρια μικροκαλλιεργητών που βασίζονται στον καφέ για κάποιο ή το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους. Οι προοπτικές είναι ιδιαίτερα ζοφερές στην Αιθιοπία, τον μεγαλύτερο παραγωγό καφέ στην Αφρική, όπου οι καλλιέργειες του Arabica θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 85% έως το 2080, σύμφωνα με την έρευνα. Μέχρι το 60% της γης που χρησιμοποιείται για καλλιέργεια καφέ θα μπορούσε να καταστεί άχρηστη μέχρι τα τέλη του αιώνα, συνιστώντας ένα συντριπτικό πλήγμα σε μια τοπική βιομηχανία που απασχολεί περίπου 15 εκατομμύρια ανθρώπους.
“Απαιτείται επειγόντως στοχευμένη δράση”, δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Άαρον Ντέιβις.