Το ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα αυξάνει την θερμοκρασία της Γης έχει γίνει γνωστό τοις πάσι τα τελευταία χρόνια. Οι επιστήμονες τώρα ανακάλυψαν και την αντίστροφη και πιο “σκοτεινή” πλευρά αυτής της αλληλεπίδρασης της ανθρωπότητας με τον πλανήτη, καθώς εκτιμούν ότι η ανθρωποσφαγή των αυτοχθόνων πληθυσμών που εκτυλίχθηκε κατά την διάρκεια του εποικισμού της Αμερικής από τους Ευρωπαίους τον 15ο αιώνα είχε ως παράπλευρο αποτέλεσμα την ψύχρανση του πλανήτη.
Η ομάδα των Βρετανών επιστημόνων από το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (UCL) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διαταραχή που ακολούθησε τον ευρωπαϊκό αποικισμό ( 1492-1600) οδήγησε σε τεράστιο πλήθος εγκαταλελειμμένων γεωργικών εκτάσεων που καλύφθηκαν από από δάση και άλλη ψηλή βλάστηση. Αυτή απορρόφησε μεγάλη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) από την ατμόσφαιρα καταψυχθεί τελικά ο πλανήτης, γεγονός που είχε ως συνέπεια ένα αντίστροφο «φαινόμενο του θερμοκηπίου» και την πτώση της θερμοκρασίας στον πλανήτη.
Πρόκειται για μια παγκόσμια περίοδο κρύου που συχνά αναφέρεται στα ιστορικά βιβλία ως η “Μικρή Εποχή των Πάγων” – με πιο χαρακτηριστική εικόνα αυτή των κατοίκων του Λονδίνου να διασχίζουν τον Τάμεση πεζοί, αφού ο ποταμός πάγωνε για μήνες κατά τη διάρκεια του έτους. Ως τώρα οι κύριες επιστημονικές εξηγήσεις απέδιδαν την ψύχρανση αυτή του παγκόσμιου κλίματος σε φυσικούς παράγοντες, όπως την ηφαιστειακή δραστηριότητα ή μια παροδική ύφεση στη δραστηριότητα του Ήλιου.
“Η μεγάλη σφαγή των αυτοχθόνων λαών της Αμερικής οδήγησε στην εγκατάλειψη επαρκούς έκτασης γης ώστε η συνεπαγόμενη πρόσληψη άνθρακα από την γη είχε ανιχνεύσιμη επίδραση τόσο στις ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες του CO₂ όσο και στην παγκόσμια επιφάνεια”, γράφει η ομάδα των ερευνητών με επικεφαλής τον Αλεξάντερ Κοχ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Quaternary Science Reviews.
Σύμφωνα με το BBC και την «Guardian», οι επιστήμονες υπολόγισαν πόσοι περίπου άνθρωποι ζούσαν στην Αμερική πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων το 1492 και πόσοι εξαφανίσθηκαν μέσα στον επόμενο αιώνα από εισαγόμενες λοιμώδεις νόσους, τους πολέμους, τη σκλαβιά και την κατάρρευση των ντόπιων κοινωνιών. Εκτιμούν ότι στο τέλος του 15ου αιώνα ζούσαν στην Αμερική λίγο περισσότεροι από 60 εκατομμύρια άνθρωποι (γύρω στο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού) και το 1600, μετά τον θάνατο περίπου 56 εκατομμυρίων ανθρώπων, είχαν απομείνει μόνο πέντε έως έξι εκατομμύρια.
Το μέγεθος των γεωργικών εκτάσεων που μετατράπηκαν σε δασικές και σαβάνα έφθασε ούτε λίγο ούτε πολύ τα 560 εκατομμύρια στρέμματα, σχεδόν όσο η σημερινή Γαλλία. Η νέα δασοκάλυψη της περιοχής δέσμευσε μεγάλες ποσότητες ατμοσφαιρικού διοξειδίου, τα επίπεδα του οποίου εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 7 έως 10 μέρη ppm (μόρια διοξειδίου ανά εκατομμύριο μορίων αέρα). Συγκριτικά, στην εποχή μας προστίθενται κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα περίπου 3 ppm διοξειδίου κυρίως εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων.
Η αφαίρεση αυτού του διοξειδίου από την ατμόσφαιρα είχε οδηγήσει τελικά σε μείωση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης κατά περίπου 0,15 βαθμούς Κελσίου. Η πτώση της θερμοκρασίας εκείνη την εποχή έχει επιβεβαιωθεί από τα «αρχεία» παγιδευμένου αέρα στους αιωνόβιους πάγους της Ανταρκτικής. Αν και η νέα μελέτη δεν αποδίδει την αλλαγή του κλίματος αποκλειστικά στον ευρωπαϊκό αποικισμό, σε κάθε περ΄πτωση ενισχύει την πεποίθηση των επιστημόνων ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες -φονικές και μη- επηρέαζαν το κλίμα πολύ πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση.
