Μια νέα απαγόρευση των πλαστικών που προτείνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (Echa) θα μπορούσε δυνητικά να αποτρέψει 400.000 τόνους πρόσθετης πλαστικής ρύπανσης σε 20 χρόνια.
Ειδικότερα, το σχέδιο νόμου στοχεύει να καταπολεμήσει την περιττή χρήση των μικροπλαστικών ινών και θραυσμάτων, τα οποία συχνά προστίθενται από τους κατασκευαστές για να αυξήσουν τα κέρδη. Αυτό επηρεάζει προϊόντα όπως καλλυντικά, απορρυπαντικά, χρώματα, βερνίκια, επιχρίσματα, καθώς και λιπάσματα και πολλά άλλα προϊόντα στον τομέα της μεταποίησης και των κατασκευών.
Ο πόλεμος της ΕΕ στα πλαστικά ξεκίνησε τον Ιανουάριο του περασμένου έτους, όταν η Κομισιόν περιέγραψε ορισμένες πιθανές στρατηγικές για τον καθαρισμό του προβλήματος της πλαστικής ρύπανσης. Αυτές περιλαμβάνουν τη φορολόγηση της βλαπτικής συμπεριφοράς και τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας παραγωγής πλαστικών, καθώς και μια επένδυση 350 εκατ. ευρώ στην έρευνα. Επιπλέον, τον περασμένο Οκτώβριο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την πλήρη απαγόρευση μιας σειράς πλαστικών μίας χρήσης. Άλλες χώρες έχουν επίσης εφαρμόσει ανεξάρτητα τη δική τους τακτική σε μια περαιτέρω προσπάθεια να καθαρίσουν τους ωκεανούς. Για παράδειγμα, το περασμένο έτος, το Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγε μια πιο περιορισμένη απαγόρευση των πλαστικών μικροσφαιριδίων, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά στα καλλυντικά προϊόντα και στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας.
Η προτεινόμενη απαγόρευση πρόκειται να είναι ακόμη πιο εκτεταμένη, καλύπτοντας το 90% των μικροπλαστικών που προστίθενται σήμερα στα προϊόντα. Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να αφαιρέσει 36.000 τόνους πλαστικού από το περιβάλλον ανά έτος, με την προβλεπόμενη σταδιακή εφαρμογή από το 2020. Σύμφωνα με ορισμένους οικολόγους, πάντως, το σχέδιο στερείται επείγουσας ανάγκης και εξακολουθεί να μην επαρκεί σε σχέση με τους εκτιμώμενους 176.000 τόνους μικροπλαστικών που απελευθερώνονται ακούσια στα ύδατα της ΕΕ κάθε χρόνο.
«Τα μικροπλαστικά αποτελούν μια αυξανόμενη ανησυχία για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα βήματα που προτείνει ο οργανισμός είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν ώστε οι σημερινές και οι μελλοντικές γενιές να απολαύσουν το ανθρώπινο δικαίωμα τους, δηλαδή ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον», δήλωσε ο Μπασκούτ Τουντσάκ, ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για επικίνδυνες ουσίες και απόβλητα.
Σημειώνεται ότι κάθε χρόνο, η Ευρώπη απελευθερώνει στο περιβάλλον ένα όγκο μικροπλαστικών που ισοδυναμεί με δέκα δισεκατομμύρια πλαστικά μπουκάλια. Τα μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού υλικού είναι αρκετά μικρά ώστε να εισχωρήσουν στο πεπτικό σύστημα των ψαριών και των θαλάσσιων θηλαστικών, όπως χελώνες και πουλιά.
Επιπλέον, πρόσφατη μελέτη έχει διαπιστώσει την ύπαρξη μικροπλαστικών στο ανθρώπινο έντερο, τα οποία μπορεί να οφείλονται στη διαδικασία καλλιέργειας και παραγωγής τροφίμων, που συμπεριλαμβάνει την χρήση λιπασμάτων. Ακόμη και τα κουνούπια μπορεί να προσφέρουν μια εναλλακτική διαδρομή για την είσοδο των μικροπλαστικών στην τροφική αλυσίδα. Τέλος, τα πλαστικά μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην αλλαγή του κλίματος και πιο συγκεκριμένα, τα μικροπλάστικά έχει πρόσφατα αποδειχθεί ότι παράγουν διάφορα αέρια θερμοκηπίου όταν εκτίθενται σε ηλιακό φως.