Το πλύσιμο των ρούχων στο πρόγραμμα “ευαίσθητα” θα πρέπει να αποφεύγεται όποτε είναι δυνατόν, σύμφωνα με επιστήμονες που διαπίστωσαν ότι μέσω αυτού απελευθερώνονται εκατοντάδες χιλιάδες πλαστικές μικροϊνες στο περιβάλλον σε σχέση με τα συνηθισμένα προγράμματα πλύσης.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Newcastle διενήργησαν δοκιμές με μηχανές πλήρους κλίμακας για να δείξουν ότι μια ευαίσθητη πλύση, η οποία καταναλώνει έως και διπλάσιο νερό από έναν τυπικό κύκλο, απελευθερώνει κατά μέσο όρο 800.000 επιπλέον μικροϊνες από τα λιγότερα “επιθετικά” στην χρήση νερού προγράμματα. «Τα αποτελέσματα αυτά προκαλούν έκπληξη» δήλωσε ο καθηγητής Grant Burgess, θαλάσσιος μικροβιολόγος επικεφαλής της έρευνας «καθώς θα περιμέναμε ότι οι πλύσεις στα ευαίσθητα προστατεύουν τα ρούχα και οδηγούν σε απελευθέρωση λιγότερων μικροϊνών, αλλά οι λεπτομερείς μελέτες μας έδειξαν ότι στην πραγματικότητα συμβαινει το αντίθετο». «Εάν πλένετε τα ρούχα σας στα ‘ευαίσθητα’, τα ρούχα απελευθερώνουν πολύ περισσότερες πλαστικές ίνες. Πρόκειται για μικροπλάσματα, κατασκευασμένα από πολυεστέρα. Δεν είναι βιοδιασπώμενα και μπορούν να αναπτυχθούν στο περιβάλλον μας», επισημαίνεται.
Τα σωματίδια αυτά είναι αρκετά μικρά για να περάσουν το φίλτρο του πλυντηρίου με αποτέλεσμα να καταλήγουν στο σύστημα ύδρευσης και στη συνέχεια στο ευρύτερο θαλάσσιο περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο, τα μικροπλαστικά εγκαθίστανται στα ψάρια και σε άλλους υδρόβιους οργανισμούς που κινδυνεύουν να απορροφήσουν πλήθος τοξικών χημικών ουσιών. Τα ευρήματα αμφισβητεί την υπόθεση ότι οι πιο επιθετικοί κύκλοι πλύσης, οι οποίοι χρησιμοποιούν λιγότερο νερό, αλλάζουν συχνότερα την φορά της πλύσης και περιστρέφονται σε υψηλότερες ταχύτητες, απελευθερώνουν περισσότερες ίνες στα λύματα. Αντίθετα, ο όγκος του νερού που χρησιμοποιείται για κάθε πλύση φαίνεται να είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την απομάκρυνση ινών από τα ρούχα, σύμφωνα πάντα με τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Environment and Science Technology».
Με δεδομένο ότι πολλά πλυντήρια δεν διαθέτουν φίλτρα για την αφαίρεση μικροπλαστικών από τα λύματά τους, οι ίνες μεταφέρονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και μπορεί να καταλήξουν στη θάλασσα. Τα σωματίδια αυτά, που έρχονται από πλήθος πηγών είναι αυτή τη στιγμή πανταχού παρόντα στο περιβάλλον από το βαθύτερο τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού ως την Ανταρκτική. Επιπλέον, οι ερευνητές έχουν βρει μικροπλαστικά σε κάθε επίπεδο της τροφικής αλυσίδας από το πλαγκτόν μέχρι τα θαλάσσια θηλαστικά.
Αν κι ακόμα άγνωστες οι επιπτώσεις αυτών των μικροπλαστικών στη θαλάσσια ζωή, οι ερευνητές φοβούνται την ύπαρξη τοξικών χημικών στα πλαστικά και άλλων σύνθετων (όπως τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια) που μπορεί να είναι επιβλαβή για τα ζώα και να συμβάλλουν στη μετάδοση ιϊκών και βακτηριακών λοιμώξεων.
Αν και πλέον οι περισσότεροι κατασκευαστές πλυντηρίων προσθέτουν φίλτρα μικροϊνών στις ηλεκτρικές αυτές συσκευές ο Μαρκ Κέλι, επικεφαλής συντάκτης της μελέτης τονίζει τη σημασία του να αποφεύγουμε τις πλύσεις στα ευαίσθητα στο πλαίσιο της προσπάθειας προστασίας του περιβάλλοντος. «Συχνά είναι η μικρή αλλαγή που κάνει τη διαφορά» λέει ο ίδιος.
Η καθηγήτρια οικοτοξικολογίας Ταμάρα Γκάλογουει του Πανεπιστημίου Έξετερ υπογραμμίζει τη σημασία της συγκεκριμένης μελέτης στο πλαίσιο της κατανόησης του πως τα μικροπλαστικά φτάνουν στα υδάτινα περιβάλλοντα.«Αν και δεν γνωρίζουμε ακριβώς τις επιπτώσεις της απορρόφησης μικροϊνών από τα υφάσματα η ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε αυτές βρίσκεται σε υψηλή προτεραιότητα για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος» τονίζει η ίδια.
Ο Κέλι υποστηρίζει ότι η δράση για την προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να γίνει σε δύο επίπεδα. Αφενός οι άνθρωποι να περιορίσουν τις πλύσεις που απαιτούν νερό σε μεγάλη ένταση, όπως το πρόγραμμα για τα ευαίσθητα, γεγονός που θα μειώνει την απελευθέρωση συνθετικών ινών στο περιβάλλον. Από την άλλη οι κατασκευαστές πλυντηρίων πρέπει να προσθέσουν φίλτρα σε αυτές τις ηλεκτρικές συσκευές για την ελαχιστοποίηση των πλαστικών ινών. Μακροπρόθεσμα τέτοιες δράσεις θα έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της απαιτούμενης ενέργειας για το πλύσιμο των ρούχων.