Οι κεραυνοί δικαίως θεωρούνται ένα από τα πιο απρόβλεπτα φυσικά φαινόμενα, κι όμως οι επιστήμονες βρήκαν μια μέθοδο πρόβλεψης του πότε μπορεί να χτυπήσει ένας κεραυνός. Στη Σχολή Μηχανικών της Ελβετικής Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάννης (EPFL), οι ερευνητές του Εργαστηρίου Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας, με επικεφαλής τον Farhad Rachidi, έχουν αναπτύξει ένα απλό και φθηνό σύστημα που μπορεί να προβλέψει πότε θα χτυπήσει ο κεραυνός μέσα στα επόμενα 10 με 30 λεπτά, σε ακτίνα 30 χιλιομέτρων.
Το φθηνό και πρωτοποριακό σύστημα, συνδυάζει μετεωρολογικά δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη για να κάνει -σε πραγματικό χρόνο- πρόβλεψη μελλοντικού κεραυνού. Η σχετική δημοσίευση έγινε στο περιοδικό κλιματικής και ατμοσφαιρικής επιστήμης «Climate and Atmospheric Science».
«Τα υπάρχοντα συστήματα είναι αργά και πολύπλοκα, ενώ απαιτούν ακριβά εξωτερικά δεδομένα από ραντάρ ή δορυφόρους. Η δική μας μέθοδος χρησιμοποιεί απλώς δεδομένα από οποιονδήποτε μετεωρολογικό σταθμό, συνεπώς μπορεί να καλύψει απομακρυσμένες περιοχές εκτός ακτίνας δράσης των ραντάρ και των δορυφόρων, καθώς και εκτός εμβέλειας των δικτύων τηλεπικοινωνιών», δήλωσε ο Μοσταζαμπί.
Οι προβλέψεις του συστήματος βγαίνουν γρήγορα μετά την επεξεργασία των μετεωρολογικών δεδομένων και τα σήματα προειδοποίησης για κεραυνό μπορούν να εκδοθούν πριν καν τη δημιουργία καταιγίδας.
Το σύστημα βασίζεται σε έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης που έχει εκπαιδευθεί να αναγνωρίζει στα μετεωρολογικά δεδομένα εκείνες τις συνθήκες που θα οδηγήσουν σε κεραυνούς. Για την εκπαίδευσή του, ο αλγόριθμος τροφοδοτήθηκε με δεδομένα δέκα ετών από δώδεκα ελβετικούς μετεωρολογικούς σταθμούς, τόσο σε αστικές όσο και σε ορεινές περιοχές.
Οι τέσσερις βασικοί παράγοντες που αξιολογεί ο αλγόριθμος είναι η ατμοσφαιρική πίεση, η θερμοκρασία του αέρα, η σχετική υγρασία και η ταχύτητα του ανέμου. Η ακρίβεια πρόβλεψης του συστήματος φθάνει περίπου το 80%.
Σημειώνεται ότι οι ερευνητές σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν το νέο σύστημα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος European Laser Lightning Rod, που ξεκίνησε το 2017 και έχει ως στόχο να αναπτύξει τεχνικές για την προστασία από κεραυνικά πλήγματα.
