Η πανδημία του Covid-19 προκαλεί μια ακόμη κρίση: τη ρύπανση από πλαστικό, με ακτιβιστές και οργανώσεις να εκφράζουν τον φόβο τους για τις επιπτώσεις που θα έχουν οι τόνοι πλαστικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται για την προστασία από τον ιό.
Τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης επανεμφανίζονται όλο και περισσότερο τώρα. Από τη χρήση του σε γάντια και μάσκες προσώπου έως άλλο εξοπλισμό ατομικής προστασίας (ΜΑΠ), η ζήτηση ανεβαίνει στα ύψη. Οι εργαζόμενοι πρώτης γραμμής και άλλοι βασίζονται σε αυτά για να προστατευθούν. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν επίσης περισσότερες πλαστικές σακούλες μιας χρήσης.
Ενώ είναι απαραίτητα, οι εμπειρογνώμονες έχουν εκφράσει ανησυχίες για το πώς απορρίπτονται. Με χαλαρό το ρυθμιστικό πλαίσιο λόγω της πανδημίας, τα πλαστικά απόβλητα είναι πιθανό να καταλήξουν σε αποχετεύσεις και ωκεανούς.
“Ακριβώς έξω από το σπίτι μου υπάρχουν πεταμένα γάντια και μάσκες σε όλη τη γειτονιά”, λέει ο John Hocevar, διευθυντής των εκστρατειών ωκεανών στο τμήμα της Greenpeace στις ΗΠΑ. Αυτά τα απόβλητα καταλήγουν κυρίως στους ωκεανούς. Είμαστε ήδη υπεύθυνοι για την εναπόθεσηστους ωκεανούς περίπου 8 εκατομμυρίων τόνων πλαστικών απορριμμάτων κάθε χρόνο, σύμφωνα με μια μελέτη.
Τα ΜΑΠ παρουσιάζουν πολύ ιδιαίτερα προβλήματα. “Η δομή του ΜΑΠ θα το καταστήσει ιδιαίτερα επικίνδυνο για τη θαλάσσια ζωή”, λέει ο Hocevar. “Τα γάντια, όπως οι πλαστικές σακούλες, μπορεί να φαίνεται να είναι μέδουσες ή άλλοι τύποι τροφίμων για θαλάσσιες χελώνες, για παράδειγμα. Οι ιμάντες στις μάσκες μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο”.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα προϊόντα διαλύονται και προστίθενται στις τεράστιες συλλογές μικροπλαστικών στις θάλασσες, τον αέρα και τα τρόφιμα μας. Και η ειρωνεία είναι ότι, ενώ παράγουμε και απορρίπτουμε πλαστικό για την καταπολέμηση μιας κρίσης δημόσιας υγείας, ενδέχεται να συμβάλλουμε αργά σε μια άλλη.
Η υιοθέτηση επαναχρησιμοποιήσιμων και απολυμαντικών ΜΑΠ θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση της βλάβης, δήλωσε ο Χοσέβαρ. “Βλέπουμε μερικούς ανθρώπους να πειραματίζονται με την απολύμανση του ΜΑΠ τώρα, αλλά αυτό δεν είναι σε μεγάλο βαθμό αναγκαίο – απλά δεν έχουμε αρκετά”, λέει ο Hocevar. “Μακροπρόθεσμα, θα θέλουμε να είμαστε λίγο πιο επικεντρωμένοι σ’ αυτό και να αναπτύξουμε επαναχρησιμοποιήσιμο, απολυμαντικό ΜΑΠ.”
Σημειώνεται ότι η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών τετραπλασιάστηκε τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2019, με τους συγγραφείς της να προειδοποιούν ότι εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, η παραγωγή πλαστικών θα αντιστοιχεί στο 15% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050. Συγκριτικά, όλες οι μορφές των παγκόσμιων μεταφορών αντιπροσωπεύουν τώρα το 15% των εκπομπών.
