Η υπεραλίευση στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα έχει μειωθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, αλλά η εκμετάλλευση των περισσότερων ειδών που διατίθενται στο εμπόριο εξακολουθεί να απέχει πολύ από το να είναι βιώσιμη, σύμφωνα με έκθεση της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο (GFCM) του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).
Η τελευταία έκδοση του The State of Mediterranean and Black Sea Fisheries (SoMFi) διαπίστωσε ότι η υπερβολική εκμετάλλευση έχει μειωθεί στην περιοχή, ιδιαίτερα για βασικά είδη που υπόκεινται σε πολυμερή σχέδια διαχείρισης. Συγκεκριμένα, η παραγωγή στον τομέα της αλιείας έχει μειωθεί κατά περίπου 15% από το 2020, εν μέρει λόγω της πανδημίας του COVID-19, όπως και τα έσοδα και οι θέσεις εργασίας στον κλάδο. Ωστόσο, το 73% των εμπορικών ειδών εξακολουθεί να υπεραλιεύεται και η αλιευτική πίεση, ενώ είναι χαμηλότερη από ό,τι στο παρελθόν, εξακολουθεί να είναι διπλάσια από αυτή που θεωρείται βιώσιμη.
Στη ζώνη αυτή, όπου ένας κάτοικος στους 1.000 ασχολείται με την αλιέα, η βελτίωση της διαχείρισης των αλιευτικών πόρων είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για την τοπική οικονομία όσο και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, υπογραμμίζεται στην έκθεση, που συντάσσεται κάθε δύο χρόνια και δόθηκε στη δημοσιότητα καθώς στον Καναδά αρχίζει η 15η Διάσκεψη της Σύμβασης του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα, η λεγόμενη COP15 Βιοποικιλότητα.
Στην προηγούμενη έκθεσή της, η CGPM υπολόγιζε ότι η υπερεκμετάλλευση αφορούσε το 75% των ειδών που διατίθεντο στο εμπόριο το 2018 και το 88% το 2012. Το ενθαρρυντικό είναι ότι η CGPM διαπίστωσε «αξιοσημείωτη μείωση της υπεραλιείας στααποθέματα ευρωπαϊκού μπακαλιάρου στη Μεσόγειο, σε καλκάνι στην Μαύρη Θάλασσα και σε γλώσσα στην Αδριατική, τα οποία υπόκεινται σήμερα σε ένα ή αρκετά σχέδια διαχείρισης».
«Στη Στρατηγική για το 2030, τα μέλη της GFCM έχουν θέσει νέους στόχους για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Γνωρίζουν ότι η αντιστροφή της τάσης μείωσης των υδάτινων πόρων είναι ζωτικής σημασίας, όπως και η σύνδεση τηςαποδοτικότητας με τη βιωσιμότητα», δήλωσε ο Μιγκέλ Μπερνάλ, νεοδιορισθείς Εκτελεστικός Γραμματέας της GFCM. «Η νέα στρατηγική παρέχει ένα φιλόδοξο όραμα και απαιτεί πιο τολμηρές συλλογικές προσπάθειες από πριν», πρόσθεσε.
«’Μια μπλε μεταμόρφωση’ του τομέα της αλιείας, δηλαδή που να σέβεται τα θαλάσσια οικοσυστήματα, είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι ο τομέας αυτός θα συνεχίσει να υποστηρίζει την παραγωγή τροφίμων και τα μέσα διαβίωσης των σημερινών και των μελλοντικών γενεών», σημείωσε ο Μάνουελ Μπαράνγκε, ο διευθυντής της Διεύθυνσης Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών του FAO.
Σημειώνεται ότι ο αλιευτικός τομέας στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα παρέχει ετησίως παραγωγή 1.189.200 τόνων (με εξαίρεση τα είδη τόνου) και τα έσοδά της υπολογίζονται σε 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο τομέας αντιπροσωπεύει «όπως υπολογίζεται περίπου μισό εκατομμύριο θέσεις εργασίας σε όλη την αξιακή αλυσίδα», εκ των οποίων 194.000 άμεσες θέσεις εργασίας σε πλοία (σχεδόν το 60% των οποίων στην παραδοσιακή αλιεία). Ο τομέας έφτασε στο απόγειο της παραγωγικότητάς του στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και έκτοτε τα αλιεύματα μειώνονται.