Στα παράκτια οικοσυστήματα γύρω από την Αρκτική χερσόνησο, οι πολικές αρκούδες θεωρούνται από καιρό οι κορυφαίοι θηρευτές. Αλλά μια νέα επιστημονική μελέτη υποστηρίζει ότι οι ταπεινοί θαλάσσιοι αστερίες πιθανότατα είναι καλύτεροι υποψήφιοι για να ανταγωνιστούν τις διάσημες λευκές αρκούδες στην κορυφή του τροφικού ιστού στο οικοσύστημα της Αρκτικής.
Ένας τροφικός ιστός είναι ένας εκτεταμένος χάρτης οικολογικών συνδέσεων που συνδυάζει όλες τις διαφορετικές τροφικές αλυσίδες μέσα σε ένα οικοσύστημα. Οι μεμονωμένες τροφικές αλυσίδες περιέχουν πρωτογενείς παραγωγούς, οι οποίοι αντλούν ενέργεια από τον ήλιο ή με την ανακύκλωση νεκρών οργανικών υλικών, και στη συνέχεια δευτερογενείς ή τριτογενείς καταναλωτές που καταβροχθίζουν όλους τους καταναλωτές που βρίσκονται από κάτω τους. Αλλά οι οργανισμοί σε μια τροφική αλυσίδα μπορούν επίσης να έχουν μια θέση σε μια άλλη ή πολλές άλλες, επομένως ο καλύτερος τρόπος για να δούμε πώς λειτουργεί ένα οικοσύστημα είναι να συνδέσουμε αυτές τις αλυσίδες μεταξύ τους.
Στους θαλάσσιους τροφικούς ιστούς, οι ερευνητές συχνά επικεντρώνονται σε πελαγικές ή ανοιχτές τροφικές αλυσίδες που περιέχουν από μικροσκοπικά πλαγκτόν μέχρι μεγάλους θηρευτές όπως οι πολικές αρκούδες (Ursus maritimus), οι οποίες συχνά βρίσκονται στην κορυφή πολλών τροφικών αλυσίδων. Έτσι συνήθως υποτιμάται το βασίλειο του πυθμένα της θάλασσας ως τροφικός ιστός επειδή οι επιστήμονες πίστευαν ότι δεν έχει κανένα πραγματικό κορυφαίο θηρευτή.
Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2022, στο περιοδικό Ecology, οι ερευνητές έριξαν μια πιο εις βάθος ματιά σε ένα παράκτιο θαλάσσιο οικοσύστημα στην καναδική Αρκτική και διαπίστωσαν ότι ο τροφικός ιστός του πυθμένα της θάλασσας είχε υποτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό. Η ερευνητική ομάδα δημιούργησε έναν λεπτομερή χάρτη των διαφόρων τροφικών αλυσίδων που περιβάλλουν το νησί Σαουθάμπτον, στο στόμιο του κόλπου Hudson στην επικράτεια Nunavut του Καναδά, και διαπίστωσε ότι το βενθικό τμήμα του ιστού είχε εξίσου πολλές συνδέσεις με το πελαγικό αντίστοιχό του, καθώς και δικό του ισοδύναμο της πολικής αρκούδας — τα αρπακτικά θαλάσσιους αστερίες.
Οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα σχετιζόμενα με τη διατροφική αλυσίδα 1,580 ειδών που ζουν σε στεριά και θάλασσα σε αρκτικές περιοχές του Καναδά. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αστερίες και ειδικότερα τα είδη της οικογένειας Pterasteridae βρίσκονται στην κορυφή της διατροφικής αλυσίδας των τοπικών οικοσυστημάτων. Αυτό γιατί οι συγκεκριμένοι αστερίες επιτίθενται σε μεγαλύτερο αριθμό μορφών ζωής από ότι οι πολικές αρκούδες και επιπλέον ορισμένα από τα είδη στα οποία επιτίθενται για να τραφούν είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος από αυτούς συνδυασμός που του καθιστά (αναλογικά) ισχυρότερους θηρευτές από τις πολικές αρκούδες.
Η ανακάλυψη αυτή εκτός των άλλων φωτίζει διάφορες άγνωστες πλευρές της θαλάσσιας διατροφικής αλυσίδας. Καθώς η Pterasteridae είναι μια οικογένεια από αστερίες η οποία έχει εξαπλωθεί σε όλες θάλασσες και ωκεανούς της Γης, θα πρέπει να αρχίσουμε να θεωρούμε αυτούς τους αστερίες ως τους κορυφαίους θηρευτές του θαλάσσιου κόσμου σε όλο τον πλανήτη και όχι μόνο στην Αρκτική, αναφέρουν οι ερευνητές.