«Χωρίς το μαγνητικό πεδίο δεν θα υπήρχαμε, καθώς θα ήμασταν εκτεθειμένοι σε όλη την κοσμική ακτινοβολία», εξηγεί ο Άλμπερτ Τσαγκλάουερ, επικεφαλής του πρότζεκτ που διενεργείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Οι τρεις δορυφόροι της αποστολής Swarm (=σμήνος) θα κινούνται σε διαφορετικές τροχιές, από τις οποίες θα παρατηρούν το μαγνητικό πεδίο της γης.
Ο Νιλς Όλσεν από το Κέντρο Διαστήματος της Δανίας και εκ των υπευθύνων σχεδιασμού της αποστολής επισημαίνει ότι «οι μαγνητικές μετρήσεις στο διάστημα θα μας δώσουν πληροφορίες για τον πυρήνα, το μανδύα και το φλοιό της γης».
Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι το μαγνητικό πεδίο δημιουργείται και επηρεάζεται από την κίνηση των υγρών στοιχείων στον πυρήνα της γης. Η αποστολή Swarm πρόκειται να διερευνήσει σε απροσμέτρητα βάθη την κατάσταση και την εξέλιξη του μαγνητικού πεδίου. Οι δορυφόροι θα εξετάσουν π.χ. πως προκύπτουν οι κατά τόπους εντελώς διαφορετικές μαγνητικές ιδιότητες στην επιφάνεια της γης και πως τα μεγάλα ρεύματα των ωκεανών προκαλούν αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο.
Το καλοκαίρι η εκτόξευση
Οι τρεις δορυφόροι όμως δεν θα εμπλουτίσουν, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μόνο τις γνώσεις μας για τη γη αλλά, όπως λέει ο Νιλς Όλσεν εντυπωσιασμένος, και για τον ήλιο. Είναι γνωστό ότι ο ήλιος στέλνει περιστασιακά πύρινα σωματίδια προς τη γη (οι λεγόμενες μαγνητικές καταιγίδες), η πορεία των οποίων ανακόπτεται από το μαγνητικό πεδίο.
Η κατασκευή των δορυφόρων πολύ υψηλής τεχνολογίας κόστισε περίπου 90 εκατ. ευρώ.
Μετά από τις τελικές δοκιμές αναμένεται να μεταφερθούν στη Ρωσία. Στα μέσα Ιουλίου θα εκτοξευθούν στο διάστημα από το διαστημικό κέντρο Πλεσέτσκ, που βρίσκεται 600 χλμ βορείως της Μόσχας. Θα μείνουν σε τρεις διαφορετικές τροχιές και σε ύψος που ποικίλλει από τα 460 ως τα 530 χλμ από την επιφάνεια της γης για 4 χρόνια. Προς το τέλος της αποστολής θα έχουν κατέβει σε ύψος 300 χλμ λόγω της προβλεπόμενης φθοράς. Μετά την ολοκλήρωση των μετρήσεων θα εισχωρήσουν στην ατμόσφαιρα, όπου θα αναφλεγούν και θα καταστραφούν πλήρως.
Οι επιστήμονες είναι ιδιαίτερα ευτυχείς καθώς προβλέπεται έντονη ηλιακή δραστηριότητα τα επόμενα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι το μαγνητικό πεδίο της γης θα βρεθεί υπό πίεση. «Θα παρατηρήσουμε ακριβώς πώς τα εξωτερικά στρώματα της ατμόσφαιρας θα αλλάξουν μέσω της ηλιακής δραστηριότητας. Αυτό θα κάνει ακριβέστερες τις προβλέψεις των καιρικών συνθηκών στο διάστημα», λέει ο Έιγκιλ Φρις Κρίστενσεν, επιστήμονας που συνεργάζεται στο πρότζεκτ.
Αναρωτιέται κανείς τι θα εξυπηρετούσαν αυτές οι προβλέψεις, εφόσον μία ηλιακή καταιγίδα π.χ. δεν θέτει σε κίνδυνο τους κατοίκους της γης. Μπορεί ωστόσο να προκαλέσει φθορές σε δορυφόρους, να κάνει αδύναμο το σήμα GPS και να προκαλέσει βραχυκυκλώματα σε δίκτυα ηλεκτροδότησης.
