Oι κάτοικοι του οικισμού Ρόσια Μοντάνα στην περιοχή της Τρανσυλβανίας έχουν κάθε λόγο να χαίρονται, αφού κατάφεραν μια σημαντική επιτυχία ενάντια στα αμφιλεγόμενα σχέδια της ρουμανικής κυβέρνησης, οδηγώντας την να υποχωρήσει οριστικά στο θέμα της εξόρυξης χρυσού από την εταιρία καναδικών και ρουμανικών συμφερόντων Rosia Montana Corporation.
Το σχέδιο αυτό περιλάμβανε την εξόρυξη 300 τόνων χρυσού και 1.600 τόνων αργύρου με κυάνιο, μέθοδος η οποία θεωρείται εξαιρετικά επιβαρυντική για το περιβάλλον.
Ωστόσο ο Εβγκέν Νταβίντ, κάτοικος της Ρόσια Μοντάνα, παραμένει επιφυλακτικός. Δηλώνει χαρούμενος μεν, αλλά ακόμη δεν νιώθει σίγουρος ότι δεν θα χάσει το σπίτι του. «Προς το παρόν υπάρχει μόνο μια πολιτική δήλωση κατά του συγκεκριμένου σχεδίου εξόρυξης, αλλά κανένα νέο νομοθέτημα που να απαγορεύει την εξόρυξη χρυσού με κυάνιο», αναφέρει ο Εβγκέν Νταβίντ.
Νίκη της κοινωνίας των πολιτών
Tις ίδιες σκέψεις με τον Εβγκέν κάνουν πολλοί άλλοι Ρουμάνοι. Δίχως αμφιβολία πρόκειται, σε πρώτη τουλάχιστον φάση, για τη μεγαλύτερη επιτυχία της ρουμανικής κοινωνίας των πολιτών τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Εδώ και εβδομάδες δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτών, κυρίως φοιτητών, βγήκαν στους δρόμους, ασκώντας πίεση στη κυβέρνηση να θέσει τέλος στη σχέδιο νόμου που είχε στα σκαριά θέτοντας τέρμα στην εξόρυξη χρυσού με την αμφιλεγόμενη μέθοδο της χρήσης κυανίου από την εν λόγω εταιρία. «Το νομοσχέδιο αυτό ήταν σε πολλά σημεία προδήλως αντισυνταγματικά», αναφέρει ο δικηγόρος και επιφανής πολιτικός Πέτερ Εκστάιν-Κόβατς από την ρουμανική αντιπολίτευση.
Ωστόσο οι επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης του Βίκτορ Πόντα και του σοσιαλδημοκρταικού κόμματος PSD παραμένουν άγνωστες. Εν τω μεταξύ η στάση του ρουμάνου πρωθυπουργού χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις. Παρά το γεγονός ότι ανακοίνωσε στο Κοινοβούλιο το τέλος των σχεδίων του για την περιοχή Ρόσια Μοντάνα τη Δευτέρα, επανήλθε στο θέμα στο πλαίσιο τηλεοπτικής συνέντευξης λέγοντας πως «χάθηκε μια άκρως δελεαστική επένδυση».
Παρ’ όλ’ αυτά επανέλαβε ότι αντιτάσσεται στη συγκεκριμένη μέθοδο εξόρυξης χρυσού. Σύμφωνα με τον κ. Εκστάιν-Κόβατς οι ενστάσεις αυτές έγκεινται στο ότι το επίμαχο πρότζεκτ προσκρούει στην υποχρέωση για προστασία του περιβάλλοντος.
Αναμένεται συνέχεια
Στο μεταξύ η καναδο-ρουμανική εταιρία διεκδικεί επίσης την εκμετάλλευση ορυχείων χρυσού που βρίσκονται στην περιοχή Σερτέγ στο Ερτζγκεμπίργκε της Τρανσυλβανίας. Εκεί συνέβη το 1971 ένα από τα χειρότερα ατυχήματα σε ορυχεία χρυσού στην Ρουμανία. Πάνω από εκατό άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους μετά από διαρροή τοξικών αερίων. Την ίδια ώρα η «περιβαλλοντική συνείδηση» της ρουμανικής κυβέρνησης κρίνεται εξαιρετικά επισφαλής, αφού δεν έχει επιδείξει μέχρι τώρα συνέπεια στην τήρηση των περιβαλλοντικών της υποσχέσεων.
Εκτός από τις αμφιλεγόμενες υποθέσεις εξόρυξης χρυσού, έντονη κριτική ασκείται από πολίτες, οργανώσεις αλλά και αντιπολιτευόμενους ως προς τα σχέδια της να χρηματοδοτήσει έρευνες για εξόρυξη φυσικού αερίου με την επίσης αμφιλεγόμενοι μέθοδο «φράκινγκ». Παρά τις έντονες διαμαρτυρίες πέρυσι σχετικά με την απαγόρευση της μεθόδου αυτής, ήδη έχει ξεκινήσει να χρησιμοποιείται στην περιοχή Μπαλράντ στην Ανατολική Ρουμανία.