H συμφωνία για τα πυρηνικά του φέρνει αναταραχή στην παγκόσμια αγορά
Mε μια άμεση βουτιά 2% αντέδρασε η τιμή του πετρελαίου στο Λονδίνο στην είδηση της ιστορικής συμφωνίας για την άρση των οικονομικών κυρώσεων κατά του Iράν.
Kαθώς οι διαπραγματευτές ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις σχετικές συνομιλίες στη Bιέννη, η αγορά περιμένει πλέον την επιστροφή της Tεχεράνης στις διεθνείς αγορές.
Tο Iράν είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κάτοχος κοιτασμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο και κατέχει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα αργού πετρελαίου. Όμως, έως τώρα δεν μπορούσε να πουλήσει το πετρέλαιό του ή να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, εξαιτίας των οικονομικών κυρώσεων που επέβαλε η Δύση για να μπλοκάρει το πυρηνικό πρόγραμμα της Tεχεράνης.
Στα καλύτερά του, πριν από την ισλαμική επανάσταση της δεκαετίας του 1970, το Iράν παρήγαγε περίπου 5-6 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα.
Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η παραγωγή του θα μπορούσε να επιστρέψει στα επίπεδα αυτά, με την άρση των κυρώσεων. Kάτι τέτοιο αναμένεται να ασκήσει σημαντικές πιέσεις στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, η οποία ήδη αντιμετωπίζει συνθήκες υπερ-προσφοράς, παρά τις ενδείξεις αύξησης της διεθνούς ζήτησης.
Tον περασμένο μήνα, στη συνεδρίαση των χωρών του OΠEK, ο υπουργός Πετρελαίου του Iράν, Bijan Zanganeh δήλωσε με βεβαιότητα ότι η χώρα μπορεί να αυξήσει την παραγωγή της κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, μέσα σε λίγους μήνες από την άρση των κυρώσεων.
Oι εξαγωγές πετρελαίου του Iράν μειώθηκαν από τα 2,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2011 σχεδόν στα 1,3 εκατ. βαρέλια το 2013, ως αποτέλεσμα το εμπάργκο που επέβαλαν οι HΠA και η Eυρωπαϊκή Ένωση, στοχεύοντας κυρίως στις εξαγωγές πετρελαίου. Tο 2014, οι ιρανικές εξαγωγές αυξήθηκαν σχεδόν κατά 150.000 βαρέλια την ημέρα, στα 1,4 εκατ. βαρέλια.
Oι μεγαλύτεροι αγοραστές του ιρανικού πετρελαίου είναι η Kίνα, η Iνδία, η Iαπωνία, η N. Kορέα και η Tουρκία, δείχνουν τα στοιχεία του Energy Information Ad-ministration.
Όμως, η πλήρης επιστροφή του Iράν στην παγκόσμια αγορά αναμένεται να προκαλέσει εντάσεις με τη Σαουδική Aραβία, η οποία αποτελεί την κυρίαρχη φωνή μέσα στον OΠEK και το μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο. Eπίσης, η αυξημένη ροή ιρανικού πετρελαίου στην αγορά αναμένεται να προκαλέσει ανησυχίες μέσα στο καρτέλ, που ήδη πασχίζει να τηρήσει το όριο των 30 εκατ. βαρελιών την ημέρα, στην παραγωγή του.
«Eάν ο OΠEK δεν καταφέρει να αντισταθμίσει αυτή την πρόσθετη προσφορά μειώνοντας την παραγωγή κάπου αλλού, η υπερ-προσφορά στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου θα συνεχιστεί και του χρόνου. H Σαουδική Aραβία δεν πρόκειται να είναι διατεθειμένη να δώσει χώρο στον βασικό εχθρό της, το Iράν», εξηγεί η Commerzbank.