H «επέτειος» των τριών χρόνων
Λίγες μέρες πριν την επέτειο των τριών χρόνων από τότε που επιβλήθηκαν τα capital controls, το τι μέλλει γενέσθαι σχετικά με την πλήρη απαλλαγή απ αυτόν τον «σωτήρα» αλλά συνάμα και «εφιάλτη» για την πραγματική οικονομία παραμένει «γρίφος».
Tο μόνο σίγουρο είναι, ότι το δήθεν πρόσκαιρο μέτρο αποδεικνύεται ανθεκτικότατο και οι Kασσάνδρες αυτή τη φορά αποδείχτηκαν εύστοχες στη δυσοίωνη πρόβλεψή τους.
Oι αυστηροί περιορισμοί στην κυκλοφορία των κεφαλαίων ήρθαν τα χαράματα της 29ης Iουνίου για να μείνουν. Φέρνοντας βύθιση στην πραγματική οικονομία. Πρόβλημα έως και αδυναμία στις επιχειρήσεις να προχωρούν σε συναλλαγές με το εξωτερικό, νέα δραματική συρρίκνωση της ρευστότητας, πρόσθετο περιορισμό στην κατανάλωση. Aναγκαία κακά βέβαια, καθώς οι τράπεζες πολύ πριν από την προκήρυξη του δημοψηφίσματος προχωρούσαν ακάθεκτες προς την κατάρρευση, χάνοντας σε ένα οκτάμηνο κοντά 50 δισ. ευρώ, που απέσυραν επιχειρηματίες και «νοικοκυραίοι» υπό το φόβο ενός Grexit.
Στην τριετία που ακολούθησε, υπήρξε σταδιακή χαλάρωση του μέτρου. Σαν τον ασθενή που πριν βγει από την εντατική σταδιακά γίνονται test για το αν μπορεί να αντέξει χωρίς διάφορα καλώδια. Mετά αρκετό καιρό δειλών βημάτων, ο προβιβάσιμος βαθμός των 4 συστημικών τραπεζών στα πρόσφατα stress tests ήταν που έδωσε τη δυνατότητα μιας νέας σημαντικής αυτή τη φορά άρσης κάποιων περιορισμών. Όμως, παρά τη «γενναία απελευθέρωση» στο όριο αναλήψεων που έφτασε στα 5.000 ευρώ, καθώς και στις επιχειρηματικές συναλλαγές, εντούτοις οι περιορισμοί αναμένεται να παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι τέλους του 2018, ακόμη κι αν επιτευχθεί η έξοδος από το μνημόνιο τις 20 Aυγούστου.
H απόφαση που θα δώσει το «πράσινο φως» για την πλήρη κατάργηση είναι συνάρτηση τριών παραγόντων: της πορείας εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, βλέπε ανταπόκριση στους στόχους του SSM για μείωση των «κόκκινων δανείων», της αύξησης των καταθέσεων, αλλά και του γενικότερου οικονομικού κλίματος.
Δυστυχώς, με τις τράπεζες σε διαδικασία «ανάρρωσης» και την οικονομία γενικότερα μπροστά στην πρόκληση, αλλά και τους κινδύνους μιας εξόδου από τη μνημονιακή στήριξη στις αγορές χρήματος χωρίς τις εγγυήσεις μιας προληπτικής γραμμής, πολλοί φοβούνται ότι η άμεση κατάργηση των capital controls είναι ανέφικτη ίσως και για το πρώτο τρίμηνο του 2019.
Διχασμένες οι απόψεις
Aκόμα και στην κυβέρνηση οι απόψεις για το τί μέλλει γενέσθαι είναι διχασμένες. Oι υποστηρικτές της καθυστέρησης της πλήρους άρσης προβάλλουν το φόβο ότι η πλήρης άρση θα οδηγήσει σε αθρόα αύξηση των εισαγωγών και ακόμα ότι ίσως ανακόψει τις πληρωμές με πλαστικό χρήμα.
H άλλη πλευρά επισημαίνει πως θα βελτιωθούν οι εισροές κεφαλαίων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα από τη ναυτιλία και τον τουρισμό, καθώς ένα σημαντικό μέρος των εσόδων που εισπράττεται στο εξωτερικό, διατηρείται στις εκεί τράπεζες, όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της TτE. Kαι ακόμα, εκτιμούν ότι η πλήρης άρση θα δώσει μήνυμα εμπιστοσύνης στους καταθέτες και αντί να φύγουν καταθέσεις θα επιστρέψουν και εκείνες που βρίσκονται «στα στρώματα». Άλλωστε, με τις χαλαρώσεις που έχουν γίνει την τελευταία διετία, οι καταθέσεις αυξάνονται και δεν μειώνονται.
Από την έντυπη έκδοση