Οι συμφωνίες, οι συμμαχίες, τα project που «χτυπούν»
Μπορεί το 2011 να μην ήταν η χρονιά των εντυπωσιακών εξαγορών ή συγχωνεύσεων, ωστόσο το 2012 αναμένεται να είναι το έτος των μεγάλων deals, που θα αλλάξουν τα δεδομένα στην ελληνική οικονομία, η οποία εισέρχεται στην πέμπτη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης, και θα αλλάξουν το τοπίο στην επιχειρηματική ζωή της χώρας
Πρωταγωνιστές στις συμφωνίες που θα σημαδέψουν το 2012 οι ισχυροί του ελληνικού επιχειρείν, που θέλουν να εμπλουτίσουν το επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο, εκμεταλλευόμενοι τη ρευστότητα των ομίλων τους. Κύριο πεδίο δράσης οι αποκρατικοποιήσεις, από τις οποίες υπολογίζεται, αν όλα πάνε καλά, να φέρουν στο Δημόσιο 5 δισ. ευρώ.
Τα μεγάλο «παιχνίδι» θα γίνει το πρώτο εξάμηνο και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι θα δώσουν τη μάχη στον τζόγο με «φρουτάκια», λαχεία, ξυστό, ΟΔΙΕ, on line στοίχημα, στο φυσικό αέριο με ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, στα… νερά με ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και στη βαριά βιομηχανία με τη Λάρκο.
Ο κλάδος του λιανεμπορίου αναμένεται να κυριαρχήσει στις εξαγορές και σ’ αυτές θα πρωταγωνιστήσουν κορυφαίοι λιανέμποροι, που θα αποτελέσουν το στήριγμα των μικρομεσαίων. Παράλληλα το 2012 αναμένεται να είναι η χρονιά που θα αλλάξει το σκηνικό στις ιχθυοκαλλιέργειες, το οποίο έχει «στηθεί» από το 2011 αλλά συνεχώς… ξεστήνεται. Καθώς το 2011 αποτέλεσε την χειρότερη χρονιά ύφεσης τα τελευταία 36 χρόνια, προκάλεσε σοβαρά προβλήματα σε μεγάλες εταιρίες, οι οποίες αναζητούν στρατηγικό επενδυτή με στόχο την κεφαλαιακή ενίσχυση και την καλύτερη διαχείριση των δανειακών τους υποχρεώσεων, που αποτελούν «θηλιά» για τις περισσότερες επιχειρήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, η αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή έχει διαφορετικό σκοπό. Να ενισχύσει τα επενδυτικά σχέδια των ομίλων, που τολμούν μέσα στην κρίση.
Οι συγχωνεύσεις που θα σημαδέψουν το 2012 δεν είναι πολλές, είναι όμως τόσο ηχηρές που θα διαμορφώσουν ριζικά το σκηνικό στην ελληνική οικονομία, καθώς αναμένεται να «γεννήσουν» δύο γίγαντες. Οι εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο αναμένεται να είναι ραγδαίες. Όλα όμως θα εξαρτηθούν από τους όρους και τις επιπτώσεις που θα έχει η εφαρμογή του νέου προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων, του PSI, αλλά και οι συνέπειες που θα υπάρξουν από τον έλεγχο της BlackRock. Λίγο πιο ξεκάθαρο είναι το τοπίο στις τηλεπικοινωνίες. Πάντως δεν αποκλείεται να υπάρξουν και μετοχικές αλλαγές, χωρίς προηγούμενη συμφωνία. Στις περιπτώσεις αυτές, δράση αναλαμβάνουν ξένοι όμιλοι, οι οποίοι θέλουν να αποκτήσουν συμμετοχή σε ελληνικές εταιρίες, θεωρώντας πως τώρα είναι η ευκαιρία, που οι μετοχές τους δέχονται ασφυκτικές πιέσεις και γίνονται εύκολη βορά.
ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΚΙΝΗΤΗ
Τα δύο πιο ηχηρά deals
Μπορεί οι συγχωνεύσεις που αναμένονται για το 2012 να μη είναι πολλές, δύο όμως από αυτές είναι ηχηρές και αναμένεται να αλλάξουν ριζικά το τοπίο στην τραπεζική και τηλεπικοινωνιακή αγορά της Ελλάδας.
Ποδαρικό στο 2012 αναμένεται να κάνει η συγχώνευση της Alpha bank με τη Eurobank, η διαδικασία για την οποία βρίσκεται στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και αναμένεται απόφαση στις αρχές του χρόνου.
Στην κορυφή των deals βρίσκεται και η συγχώνευση μεταξύ Vodafone – Wind. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ολοκλήρωση της συμφωνίας των μετόχων της Vodafone Group και της Largo Limited που κατέχει τις μετοχές της Wind, αλλά και των Ελλήνων επικεφαλής των δύο εταιρειών Γλαύκου Περσιάνη Νάσου Ζαρκαλή, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά, θα ολοκληρωθεί μέσα στον Ιανουάριο. Όλα βέβαια εξαρτώνται από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναμένεται να γίνει γνωστή σε τρεις με τέσσερις μήνες.
Στο χορό των εξαγορών λιανεμπόριο και ψάρια
Οι εξαγορές στον κλάδο του λιανεμπορίου και των τροφίμων, φαίνεται ότι αποτελούν μονόδρομο σε μια εποχή όπου ο τζίρος και τα μερίδια συρρικνώνονται ανά τρίμηνο. Το 2012 αναμένεται να εξελιχθεί σε χρονιά των μεγάλων εξαγορών από κορυφαίους λιανέμπορους, που εν μέσω κρίσης εξακολουθούν να επενδύουν, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελέσουν και «στήριγμα» των μκρομεσαίων που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας. Οι σημαντικότερες εξαγορές που αναμένονται για το 2012 είναι:
Jumbo: Ο Απόστολος Βακάκης, έχοντας αποκτήσει σημαντική ρευστότητα, με συνεχή κερδοφόρο πορεία του ομίλου του, αλλά και από χρηματιστηριακά οφέλη, αφού η μετοχή της Jumbo κινείται πάνω ακόμα και από των τραπεζών, θέλει να επεκταθεί και στον χώρο των σούπερ μάρκετ. Ήδη έχει έρθει σε επαφή με εκπρόσωπο του κλάδου, με τη συνεργασία του οποίου σχεδιάζει να προχωρήσει στην εξαγορά μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ.
ΑΒ Βασιλόπουλος: Έχει ήδη κάνει την αρχή των διαπραγματεύσεων προς την κατεύθυνση των εξαγορών και των κοινοπραξιών ο διευθύνων σύμβουλος της αλυσίδας Κων/νος Μαχαίρας. Ο οποίος θεωρεί ότι τώρα είναι η κατάλληλη περίοδος να γίνει κυρίαρχη δύναμη στο εγχώριο λιανεμπόριο, αφού ο leader Carrefour Μαρινόπουλος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Για το σκοπό αυτό η μητρική εταιρία Delhize ετοιμάζεται να επενδύσει 100 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα μέσα στο 2012 θα προχωρήσει και στη δημιουργία 16 νέων σημείων πώλησης.
Danone: Έτοιμη να προχωρήσει σε εξαγορές είναι η γαλλική θυγατρική, σύμφωνα με τον νέο πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο Χάρη Φεύγα. Μάλιστα, μετά από την απόσυρση του ενδιαφέροντος για την εξαγορά της «Δωδώνης», αναζητά ευκαιρίες είτε ως στρατηγικός επενδυτής σε εταιρία που αναζητά ενίσχυση είτε για εξαγορά Στόχος πάντως είναι η αύξηση των πωλήσεων κατά 10% στο σύνολο του 2012.
Μινέρβα: Η εταιρία συνεχίζει το αναπτυξιακό της πλάνο με το λανσάρισμα νέων προϊόντων, ωστόσο παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στην αγορά, αναζητώντας ευκαιρίες για εξαγορά εταιριών που κινδυνεύουν.
Ιχθυοκαλλιέργειες: Το 2012 αναμένεται να είναι η χρονιά ανακατατάξεων στο χώρο των ιχθυοκαλλιεργειών. Ο Γεωργιανός επιχειρηματίας Kahka Bendukidze, επιχειρεί εδώ και καιρό να υλοποιήσει ένα σχέδιο συγχωνεύσεων και ενοποίησης των μεγάλων δυνάμεων του κλάδου. Μη έχοντας καταφέρει να αποκτήσει τη συναίνεση όλων των εμπλεκομένων και κυρίως του Αριστείδη Μπελλέ του Νηρέα, επιχειρεί μέσω του Χ.Α. να αποκτήσει μετοχές. Επειδή όμως διαπιστώνει ότι οι μεγάλοι του κλάδου, διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε deal, ο Γεωργιανός έχει αρχίσει να διερευνά το ενδεχόμενο εξαγοράς μικρότερων εταιριών του κλάδου, για να μπεί ακόμα πιο δυνατά στην εγχώρια αγορά ψαριών.
Οκτώ ψάχνουν «σύμμαχο» για ενίσχυση και επενδύσεις
Οι εταιρίες που αναζητούν στρατηγικό επενδυτή χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Αυτές που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας και ψάχνουν κεφάλαια και αυτές που παραμένουν ισχυρές και εν μέσω κρίσης θέλουν να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις και να ενισχύσουν το χαρτοφυλάκιό τους.
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν:
Eurodrip: Ο Άγγελος Πλακόπητας αναζητά εδώ και πολύ καιρό στο εξωτερικό στρατηγικό επενδυτή για την εταιρία του ομίλου Global Finance, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας.
Κορασίδης: Ένα βήμα πριν από το λουκέτο βρίσκεται το ράδιο Κορασίδη και ο Γιάννης Ευαγγελάτος αναζητά είτε στρατηγικό επενδυτή για να σώσει την πάλαι ποτέ κορυφαία αλυσίδα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών είτε αγοραστή. Μέχρι στιγμής οι προσπάθειες δεν έχουν στεφθεί από επιτυχία, ενώ το δίκτυο καταστημάτων έχει συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό.
Euromedica: Εδώ και πολύ καιρό ο Θωμάς Λιακουνάκος αναζητεί στρατηγική συμμαχία για να αντιμετωπίσει τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο ιατρικός του όμιλος και τις υψηλές δανειακές υποχρεώσεις. Πριν από λίγους μήνες, είχε έρθει σε αρχική συμφωνία με επενδυτή από τη Λιβύη, αλλά λόγω των ταραχών που ξέσπασαν στη χώρα, η συμφωνία «πάγωσε». Έτσι τώρα βρίσκεται σε αναζήτηση νέου επενδυτή.
Trastor: Η μεγάλη κρίση που έχει πλήξει ιδιαίτερα τον χώρο των ακινήτων, προκάλεσε προβλήματα στην Trastor του Σωτήρη Θεοδωρίδη, στην οποία συμμετέχει και η Τράπεζα Πειραιώς, αλλά βασικός μέτοχος είναι η Pasal. Τον τελευταίο καιρό ο κ. Θεοδωρίδης βρίσκεται σε διαρκή αναζήτηση επενδυτή, για να ενισχύσει τα κεφάλαιά της.
Βωβός: Για να καταφέρει να ξεκινήσει τις εργασίες στο εμπορικό κέντρο του Βοτανικού ο Μπάμπης Βωβός (μετά το «πράσινο φως» που δόθηκε από το Δήμο Αθηναίων για την Διπλή Ανάπλαση) έχει δύο λύσεις. Είτε να βρεθεί στρατηγικός επενδυτής, είτε να πουλήσει το project. Προς αυτές τις κατευθύνσεις κινείται Στην δεύτερη κατηγορία, αυτών δηλαδή που αναζητούν συμμαχίες για να προωθήσουν τα νέα τους επενδυτικά σχέδια ανήκουν:
Λουξ: Η πατρινή βιομηχανία αναψυκτικών, ένα δυναμικό επενδυτικό πλάνο για το 2012 κόντρα στην κρίση, σχεδιάζει την είσοδό της στην αγορά του εμφιαλωμένου νερού και τη δημιουργία νέων καινοτόμων αναψυκτικών. Γι’ αυτή την επένδυση, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Γιάννης Μαρλαφέκας βρίσκεται σε επαφές με ξένα funds.
Creta Farms: Η κρητική βιομηχανία αλλαντικών, έχοντας διαλύσει την συνεργασία με τον όμιλο Clemens που είχε συνάψει για την προώθηση των προϊόντων της στην Αμερική, τώρα βρίσκεται σε αναζήτηση νέου συμμάχου στη χώρα.
Lamda Development: Για την αγορά του Ελληνικού η Lamda Development του ομίλου Λάτση, αναζητά συνεργασίες. Ήδη ο Σπύρος Λάτσης έχει έρθει σε επαφή και κατά πληροφορίες κατ’ αρχήν συμφωνία με τον εμίρη του Κατάρ Αλ Θανί, ενώ έχει προτάσεις και από άλλους επενδυτές.
Ποιοι στοχεύουν στα μεγάλα κρατικά φιλέτα
Οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν το ευρύτερο πεδίο δράσης για τους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους σε πολλούς τομείς, που υπόσχονται μελλοντικά κέρδη. Οι Έλληνες επιχειρηματίες είτε αυτόνομα είτε σε κοινοπραξίες με μεγάλους ξένους ομίλους, αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν το 2012 στους διαγωνισμούς που θα προκηρυχθούν στο πρώτο εξάμηνο για τα κρατικά «φιλέτα» στον τζόγο, το φυσικό αέριο, τα νερά και τη Λάρκο.
Λαχεία: Μέσα στο 2012 αναμένεται να ανακηρυχθεί ο ανάδοχος για τα κρατικά λαχεία, από τα οποία το δημόσιο υπολογίζει ότι θα εισπράξει πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός αφορά τα λαχεία Εθνικό, Λαϊκό, Ευρωπαϊκό, Στιγμιαίο (Ξυστό), Στεγαστικό, Κρατικό και Πρωτοχρονιάτικο και έχει ξεκινήσει από τον Νοέμβριο.
Ουσιαστικά ο διαγωνισμός από ελληνικής πλευράς εξελίσσεται σε μια…μονομαχία Κόκκαλη – Κοπελούζου. Ο Σωκράτης Κόκκαλης συμμετέχει στον διαγωνισμό με τον ΟΠΑΠ, την ιταλική Lottomatica και την αμερικανική Scientific Games (κοινοπραξία που αποτέλεσε την έκπληξη του διαγωνισμού).Ανταγωνιστής είναι ο Δημήτρης Κοπελούζος που συμμετέχει με την Damcoenergy και την Damlot σε κοινό σχήμα με την Sidal Spa.
Φρουτάκια: Ο διαγωνισμός για τα φρουτάκια πήγε πίσω (την άνοιξη του 2012) αλλά ο πυρετός του τζόγου για τους μεγάλους επιχειρηματίες δεν έχει πέσει, καθώς ο συνολικός τζίρος ανέρχεται στα 15 δις ευρώ. Στη μάχη για μία από τις 8 με 10 άδειες που θα δώσει για μίνι καζίνο ο ΟΠΑΠ, με 16.500 παιγνιδομηχανές που θα δημοπρατήσει, θα είναι παρών πάλι ο Σωκράτης Κόκκαλης με την Intralot, αλλά και ο Δημήτρης Κοπελούζος. Στα φαβορί συγκαταλέγονται η Audiovisual με τον Χάρη Αντωνόπουλο, ο Δημήτρης Μελισσανίδης που θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό με την Lottomatica και ο Δημήτρης Κοντομηνάς με την Demco και ενδεχομένως και με την William Hill. Η Dionic που έχει ιδρύσει εταιρεία με την Audiovisual ειδικά για να συμμετάσχει στον διαγωνισμό αναμένεται να διεκδικήσει μία από τις άδειες, όπως και η Avenir.
ΟΔΙΕ: Δύο ελληνικές μία γαλλική και μία νοτιοαφρικανική εταιρεία είναι οι υποψήφιοι αγοραστές του ΟΔΙΕ. Ο Σωκράτης Κόκκαλης με την Intralot, η εισηγμένη Avenir που δραστηριοποιείται βασικά στην Κύπρο, εκπροσωπούν το ελληνικό στοιχείο του διαγωνισμού. Αντίπαλοι θα είναι ο γαλλικός όμιλος Paris Mutuel Urbain και η εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ Phumelela Gaming & Leisure.
ΔΕΠΑ: Η είσοδος στην αγορά του φυσικού αερίου έχει γίνει ήδη από ελληνικούς ομίλους, και η αγορά του 32% της ΔΕΠΑ που βγάζει προς πώληση η κυβέρνηση το 201, αποτελεί ένα από τα καλύτερα «φιλέτα», από τα οποία η κυβέρνηση φιλοδοξεί να βάλει στα κρατικά ταμεία πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Έντονο είναι το ενδιαφέρον της Μ+Μ των ομίλων Βαρδινογιάννη –Μυτιληναίου, ενώ στη μάχη αναμένεται να πέσει και ο Δημήτρης Κοπελούζος με την Προμηθέας Gaz. Ενδιαφέρον υπάρχει ακόμα από τον Δάκη Ιωάννου με την ιταλική Sogenia, ενώ είναι ακόμα άγνωστο αν το Κατάρ θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό, αφού ο Σπύρος Λάτσης φαίνεται πως αποσύρει το ενδιαφέρον του, ανοίγοντας το δρόμο στο εμίρη Αλ Θανί. Αντίπαλοι των Ελλήνων αναμένεται να είναι οι ιταλικές Edison και Eni, οι γαλλικές Gaz de France και Electrite De France, όπως και η γερμανική RWE.
ΕΥΑΘ: Ελληνογαλλική συμμαχία έχει στηθεί για την διεκδίκηση του 40% της ΕΥΑΘ. Η Suez (που κατέχει ήδη το 5% της εταιρείας) αναμένεται να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της προς τον Γιώργο Μπόμπολα και την Ελλάκτωρ, ενώ η Veolia θα συμμετάσχει είτε αυτόνομα μαζί με την MIG του Ανδρέα Βγενόπουλου είτε με την Veolia MIG Hellas. Παρών θα δώσει και ο Γιώργος Περιστέρης.
ΕΥΔΑΠ: Για την ΕΥΔΑΠ ενδιαφέρεται ο Γιώργος Μπόμπολας, που προσπαθεί να εξασφαλίσει τη συνεργασία της Suez, ενώ δεν αποκλείεται και η συμμετοχή της ελληνογαλλικής Veolia MIG Hellas.
ΛΑΡΚΟ: Μπορεί το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του Ευάγγελου Μυτιληναίου να στρέφεται προς τη ΔΕΠΑ, ωστόσο μία από τις πρώτες επιλογές του είναι η Λάρκο, της οποίας η κυβέρνηση πουλάει ολόκληρο το ποσοστό της (55%). Στη μάχη αυτή, ο κ. Μυτιληναίος φαίνεται ότι δεν θα είναι μόνος, αλλά θα συμμετάσχει μαζί με ένα παλιό γνώριμο, τον βελγικό κολοσσό Glencore. Πηγές από τον όμιλο Μυτιληναίου αναφέρουν ότι οι συζητήσεις των δύο πλευρών βρίσκονται σε πολύ καλό σημείο και αναμένεται να υπάρξει συμφωνία. Σε οποιαδήποτε πάντως περίπτωση, τόσο ο όμιλος Μυτιληναίου όσο και η Glencore θα είναι παρόντες στον διαγωνισμό, στον οποίο αναμένεται να μετάσχει και η καζαχική Cunico.