Η εφαρμογή της δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης (Gen AI) μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας την επόμενη δεκαετία, με τον Martin Thelle από την Implement Consulting Group να υπογραμμίζει στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών τη δυνατότητα απελευθέρωσης πρόσθετου ΑΕΠ σε ποσοστό 6% του σημερινού. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να μεταφραστεί σε πρόσθετη αξία 10-12 δισ. ευρώ ετησίως, δημιουργώντας σημαντικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη σε διάφορους τομείς. Thelle τόνισε ότι η δημιουργική ΤΝ έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει και να ενισχύσει τις ανθρώπινες ικανότητες, προσφέροντας ταυτόχρονα την ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη χωρίς να αντικαθιστά τις θέσεις εργασίας.
Ο κ. Thelle επισήμανε ότι η ενσωμάτωση της δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης αναμένεται να είναι μια σταδιακή διαδικασία που θα απαιτήσει χρόνο και προσπάθεια, αλλά μπορεί να φέρει σημαντική προστιθέμενη αξία στην Ελλάδα. Η πρόκληση και η ευκαιρία βρίσκονται στην ικανότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης να ενισχύσει και να συμπληρώσει τις ανθρώπινες ικανότητες σε πολλά επαγγέλματα, απελευθερώνοντας χρόνο και πόρους που μπορούν να αξιοποιηθούν για περαιτέρω ανάπτυξη και καινοτομία. Αυτό θα προκαλέσει μια θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας ετησίως μια σημαντική αξία στο ΑΕΠ της χώρας. Παρόλο που ένα μικρό ποσοστό των εργασιών θα αναληφθεί άμεσα από την Τεχνητή Νοημοσύνη, η γενική προσέγγιση είναι η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και μηχανών για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της δημιουργικότητας στον εργασιακό χώρο.
Αναλυτικότερα, βάσει της έρευνας, η οποία έλαβε υπόψη 900 διαφορετικά επαγγέλματα και περισσότερα από 40 διαφορετικά γενικά καθήκοντά τους, «το 62% της τρέχουσας απασχόλησης θα διευκολυνθεί από τη δημιουργική ΤΝ, με βελτίωση παραγωγικότητας και δημιουργία πρόσθετης αξίας σε διάφορους τομείς». Το ποσοστό αυτό φτάνει στο 80% για τον τομέα των υπηρεσιών, οι οποίες αποτελούν ολοένα αναπτυσσόμενο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας.
Στο τρίτο κύμα της υιοθέτησης Gen AI η Ελλάδα
Ο κ.Thelle επισήμανε ακόμα ότι, βάσει των εκτιμήσεων των περισσότερων αναλυτών και παρατηρητών, η Ελλάδα θα βρίσκεται πιθανώς στο τρίτο κύμα της υιοθέτησης της δημιουργικής ΤΝ, τη στιγμή που χώρες όπως οι ΗΠΑ θα «προλάβουν» το πρώτο.
«Το κύμα που ξέραμε ότι υπήρχε κάπου εκεί έξω στον ωκεανό πλησιάζει την ακτή πολύ ταχύτερα από ό,τι περιμέναμε (…) Πολλοί παρατηρητές θεωρούν ότι έρχεται σε εμάς σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα. Θα ήθελα να καλέσω όλους τους change makers (ανθρώπους που δημιουργούν την αλλαγή) στην Ελλάδα να αναρωτηθούν: είμαστε έτοιμοι; Όταν κοιτάζεις τους δείκτες, θα συμπεράνεις ότι η Ελλάδα φαίνεται να είναι πίσω, σε σχέση με κάποιους από τους περιφερειακούς ηγέτες. Αν η υιοθέτηση της δημιουργικής ΤΝ καθυστερήσει για πέντε χρόνια, τότε σε 10 χρόνια η ευκαιρία θα είναι πολύ μικρότερη» συνόψισε, επισημαίνοντας ωστόσο ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Ελληνες χρησιμοποιούν ολοένα περισσότερο αυτές τις τεχνολογίες. Μάλιστα, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες του ταλέντου και γνώσης από τους Ελληνες επιστήμονες και ερευνητές που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, η Ελλάδα θα μπορούσε να δει τη δημιουργική ΤΝ ως μια ευκαιρία να «πηδήσει» ένα κύμα και να κάνει leap frog (το άλμα του βατράχου) μπροστά. «Είμαι πιο αισιόδοξος από ό,τι θα έλεγαν τα νούμερα από μόνα τους» κατέληξε.
Υπαρξιακής σημασίας για την Ελλάδα η προσαρμογή στην εποχή της ΤΝ
Την εκτίμηση ότι «είναι υπαρξιακής σημασίας το να προσαρμοστεί η Ελλάδα και να κάνει άλμα στον χώρο της ΤΝ» διατύπωσε από την πλευρά του ο καθηγητής Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, επικεφαλής της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Οπως είπε, η Ελλάδα βρίσκεται πίσω στην υιοθέτηση της ΤΝ και αυτό αφενός την τοποθετεί αρχικά σε μια χαμηλή θέση σε σχέση με τον ανταγωνισμό, αλλά αφετέρου αποτελεί μια ευκαιρία, «διότι δεν υπάρχουν οι αγκυλώσεις, που θα μπορούσαν να είναι τριβή για να κάνουμε αυτό το άλμα μπροστά». Αναφερόμενος στις πιθανές ευκαιρίες, έκανε μνεία στα δεδομένα του δημοσίου τομέα, τα οποία -όπως είπε- αν οργανωθούν σωστά και διατεθούν με το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη εφαρμογών ΤΝ, ικανών να τροφοδοτήσουν αυτό το άλμα μπροστά.
Πρόσθεσε πως η Ελλάδα χρειάζεται ανθρώπινο δυναμικό ικανό να κατανοεί αυτή την τεχνολογία, διότι αφενός μεν πρέπει να καινοτομήσει σε αυτό τον τομέα και αφετέρου χρειάζεται να γνωρίζει ποιες είναι οι δυνατότητες και ποιοι οι περιορισμοί στη χρήση συστημάτων ΤΝ. Επισήμανε δε, πως όταν δημιουργούμε εφαρμογές ΤΝ, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών και να παραγνωρίζουμε τη λεγόμενη «domain knowledge», δηλαδή τη γνώση των ειδικών σε κάθε επιμέρους τομέα.
«Στην υπάρχουσα δομή της οικονομίας μας υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για αύξηση του ΑΕΠ χάρη στην ΤΝ. Ωστόσο, για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να εκμεταλλευτούμε ό,τι αβαντάζ έχει η χώρα μας και ένα μεγάλο αβαντάζ είναι η Διασπορά της» σημείωσε και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα χρειάζεται εθνικά στρατηγικά σχέδια για την ΤΝ και όχι αποσπασματικές κινήσεις «που κλείνουν μικρά κενά εδώ κι εκεί».
Κατά τον κ.Δασκαλάκη η χώρα πρέπει να έχει εξαγωγές και, για να έχει εξαγωγές, χρειάζεται να παίζει στην πρώτη εθνική στην καινοτομία. Προειδοποίησε ωστόσο ότι η πρόοδος συμβαίνει πλέον σε εκθετική καμπύλη και «αν σε μια εκθετική καμπύλη καθυστερήσεις κι έχεις λιγότερο ρυθμό ανάπτυξης, θα το χάσεις το παιχνίδι». Ο κ.Δασκαλάκης κάλεσε τέλος τις πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα να δημιουργήσουν κέντρα Έρευνας και Ανάπτυξης στη χώρα, «κάτι που βγάζει απόλυτο νόημα με βάση αυτό το φοβερό ταλέντο που έχουμε».
Μακράν «νούμερο ένα» ανάγκη και προτεραιότητα η εκπαίδευση
Η εκπαίδευση των ανθρώπων χρειάζεται να είναι -μακράν- η «νούμερο ένα» προτεραιότητα για την Ελλάδα στην εποχή της ΤΝ, όπως επισήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), Δημήτρης Παπαλεξόπουλος.
«Έχουμε πολύ μικρό ποσοστό εκπαιδευμένων ανθρώπων (…) και πρέπει να κάνουμε ένα σημαντικό άλμα εμπρός στην εκπαίδευση» σημείωσε, ενώ αναφερόμενος σε άλλους παράγοντες που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να εξελιχθεί, επισήμανε την ανάγκη να υπάρχει το απαραίτητο πλαίσιο και η σωστή οργάνωση και ανοιχτή διάθεση των δεδομένων, αλλά και να προχωρήσουν πιο γρήγορα οι αναγκαίες υποδομές. Ο κ.Παπαλεξόπουλος υπογράμμισε ακόμα την ανάγκη να σταματήσουμε να φοβόμαστε την ΤΝ, η οποία είναι μεγάλη ευκαιρία, αλλά και μεγάλος κίνδυνος. «Είναι ευκαιρία αν την αξιοποιήσουμε νωρίς και κίνδυνος αν μείνουμε πίσω. Η στασιμότητα δεν παίζει» είπε χαρακτηριστικά.
Συμπλήρωσε πως η Ελλάδα ξεκινά από μάλλον κακή θέση, αφού βρίσκεται αρκετά πίσω από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού Νότου. Ωστόσο, τα θέματα που την κρατούν πίσω «είναι αρκετά αντιμετωπίσιμα και επιλύσιμα».
Συνεργασία Google-Υπουργείου Εσωτερικών για την εκπαίδευση
«Πιο δυνατό και πιο πιθανό από ποτέ» είναι το leapfrogging για την Ελλάδα στον τομέα της ΤΝ, κατά τη γενική διευθύντρια της Google για την Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, Πέγκυ Αντωνάκου, η οποία ανακοίνωσε ακόμα συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών για την εκπαίδευση, πάνω σε ψηφιακές δεξιότητες, του ανθρώπινου δυναμικού του, αλλά και γενικά των δημοσίων υπαλλήλων.
Η κα Αντωνάκου τόνισε ωστόσο ότι για να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες στον τομέα της ΤΝ για την Ελλάδα πρέπει να συντρέχουν πέντε προϋποθέσεις και τα πράγματα να «τρέχουν» με ρυθμό επείγοντος, αφού «αν καθυστερήσουμε πέντε χρόνια, αυτά τα 10 με 12 δισ. που αναφέρονται (στην έρευνα της Implement Consulting) γίνονται 1 με 2 δισ. Η πρώτη προϋπόθεση είναι η ενθάρρυνση του capacity της καινοτομίας, ώστε η Ελλάδα να παράγει, κιόλας, τεχνολογία, αντί μόνο να την καταναλώνει. ‘Αλλες προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη του αναγκαίου ρυθμιστικού πλαισίου, η αναβάθμιση δεξιοτήτων και η αξιοποίηση του ανθρώπινου ταλέντου, που υπάρχει και εκτός. «Θα φανταζόσασταν ξέρετε, ότι το 11% των κορυφαίων επιστημόνων και ερευνητών στην Ευρώπη πάνω στον τομέα της ΤΝ είναι Έλληνες ή έχουν σπουδάσει στα ελληνικά πανεπιστήμια;» διερωτήθηκε και υπενθύμισε τη νέα πρωτοβουλία, που ανακoίνωσε χθες η Google για χτίσιμο νέων δεξιοτήτων στην Ελλάδα, η οποία «αφορά όλους και είναι χωρίς κανένα κόστος».
Η Βιβή Χαραλαμπογιάννη, υφυπουργός Εσωτερικών, ανέδειξε την εξελισσόμενη μετασχηματιστική επίδραση της τεχνολογίας και ειδικά της Τεχνητής Νοημοσύνης στον δημόσιο τομέα. Περιέγραψε τον σημαντικό όγκο δεδομένων που παράγεται από τη διαχείριση των διαδικασιών και του προσωπικού του δημοσίου, τονίζοντας την ευκαιρία που προσφέρει η ΤΝ για βελτίωση και αποδοτικότητα. Η εφαρμογή της ΤΝ έχει ήδη αρχίσει να ενισχύει τη διαδικασία στόχευσης και επιτυχίας των στόχων, ενώ ταυτόχρονα απλοποιεί και βελτιώνει τις εργασιακές διαδικασίες. Η συνεργασία με κολοσσούς τεχνολογίας όπως η Google, καθώς και η ανάπτυξη ενός ενιαίου πλαισίου δεξιοτήτων, συμβάλλουν στην προσπάθεια της Ελλάδας να καταστεί πρωτοπόρος στην αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στον δημόσιο τομέα.