“Σκεφτείτε μια ερώτηση και θα την απαντήσω”. Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν ένα μαγικό τέχνασμα, αλλά είναι η υπόσχεση του AlterEgo, ενός ακουστικού που σας επιτρέπει να μιλάτε σε έναν υπολογιστή χωρίς ποτέ να ακούτε ήχο. Δεν είναι ακριβώς ένα ρομπότ που διαβάζει το μυαλό μας, αλλά είναι ότι κοντινότερο έχει φτιάξει ο άνθρωπος προς μια τέτοια κατεύθυνση.
Η συσκευή τεχνητής νοημοσύνης μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά σε έναν κόσμο όπου μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε άψογα με μηχανές χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις μας. Οι δημιουργοί του AlterEgo πιστεύουν ότι αντί να λέμε ενοχλητικά πράγματα όπως “OK Google” ή “Hey Siri” και στη συνέχεια να διατυπώνουμε την ερώτηση μας, περιμένοντας να δουμε τις απαντήσεις στην οθόνη, μπορούμε να συντομεύσουμε την διαδικασία, συνδέοντας την αρχική μας σκέψη με την τελική απάντηση, χωρίς την μεσολάβηση ήχων και οθόνης.
Με μια πρώτη ματιά, η συσκευή AlterEgo που αναπτύσσουν οι ερευνητές του MIT μοιάζει με το προϊόν ενός φοιτητή γραφιστικής που δεν πρόσεχε πολύ στην τάξη. Αντί του γνωστού συνδυασμού ενός ακουστικού και ενός μικροφώνου, η συσκευή είναι μια δυσκίνητη λευκή πλαστική καμπύληπου μοιάζει με την γνάθο κάποιου περίεργου ζώου που κρέμεται από το αυτί και καταλήγει το πηγούνι.
Παρά την περίεργη εμφάνιση, η συσκευή βασίζεται σε μια αρκετά εξελιγμένη τεχνολογία. Στο εσωτερικό του Alterego υπάρχουν ηλεκτρόδια που σαρώνουν τη γνάθο και το πρόσωπο από τα νευρομυϊκά σήματα που παράγονται όταν ο χρήστης σκέφτεται λέξεις χωρίς να τις αθρώνει φωναχτά, μια πρακτική που ονομάζεται υποφώνηση/αήχη άρθρωση (subvocalization). Αυτό επιτρέπει στο ακουστικό να ενεργεί ως μικρόφωνο για έναν υπολογιστή χωρίς στην πραγματικότητα να δέχεται ήχους. Εν τω μεταξύ, ένα ζεύγος ακουστικών αγωγών μεταδίδει ήχους από τον υπολογιστή στον χρήστη, παρακάμπτοντας τα συνήθη κανάλια και πηγαίνοντας κατευθείαν στο εσωτερικό αυτί μέσω των οστών της γνάθου και του κρανίου.
Σύμφωνα με τους ερευνητές του MIT, πάντα, αυτό κάνει την επικοινωνία με έναν υπολογιστή σιωπηλή και εντελώς ιδιωτική. Ένα παράδειγμα των πλεονεκτημάτων ενός τέτοιου συστήματος είναι ότι είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει έναν υπολογιστή ως βοήθημα για να νικήσει έναν αντίπαλο σκάκι , μέσω της λήψης σιωπηλών συμβουλών. Μια πιο “ηθική” χρήση θα μπορούσε να ήταν στο κατάστρωμα ενός αεροσκάφους, όπου συνήθως επικρατεί πολύς θόρυβος για να μιλήσεις ή να ακούσεις.
“Η ιδέα μας ήταν: Θα μπορούσαμε να έχουμε μια πλατφόρμα πληροφορικής που να είναι πιο εσωτερική, που να συγχωνεύει τον άνθρωπο και την μηχανή με κάποιους τρόπους που να φαίνεται σαν μια εσωτερική επέκταση της δικής μας γνώσης;”, αναφέρει ο επικεφαλής του έργου Arnav Kapur.
Η υποφώνηση είναι μια διαδικασία γνωστή εδώ και πάνω από έναν αιώνα, αλλά όταν πρόκειται για διασυνδέσεις ηλεκτρονικών υπολογιστών, είναι ακόμα στα σπάργανα. Για να καταλήξει στον σχεδιασμό του ακουστικού AlterEgo, η ομάδα του MIT χρησιμοποίησε μια σειρά από 16 ηλεκτρόδια που τοποθετήθηκαν σε διάφορα μέρη ενός συνόλου προσώπων εθελοντών για να βρουν τα καλύτερα νευρομυϊκά σήματα. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να σκεφτούν μια σειρά λέξεων τέσσερις φορές διαδοχικά.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι μόνο τέσσερα ηλεκτρόδια είναι πραγματικά απαραίτητα, πιστεύουν επομένως ότι μια λιγότερο δυσκίνητη συσκευή είναι δυνατή. Επί του παρόντος, οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται λειτουργούν με ένα λεξιλόγιο περίπου 20 λέξεων το καθένα για μια σειρά εργασιών υπολογιστή. Αυτά περιλαμβάνουν προβλήματα πολλαπλασιασμού και εφαρμογή σκακιού που επιτρέπει την εισαγωγή των κινήσεων χρησιμοποιώντας την τυποποιημένη αλφαριθμητική ονοματολογία του σκακιού.
Σύμφωνα με τον Kapur η απόδοση του συστήματος μπορεί να βελτιωθεί με περισσότερα εκπαιδευτικά δεδομένα για το σύστημα. Η ελπίδα είναι ότι με τη συλλογή περισσότερων δεδομένων, το σύστημα μπορεί να υπερβεί τις απλές εντολές και απαντήσεις. “Είμαστε στη μέση της συλλογής δεδομένων και τα αποτελέσματα φαίνονται πολύ καλά”, ενηεμρώνει ο Kapur. “Νομίζω ότι θα πετύχουμε μια πλήρη συζήτηση κάποια μέρα”, υποστηρίζει.
Το δοκιμαστικό μοντέλο και η ερευνητική διαδικασία από πίσω παρουσιάστηκε στο φετινό συνέδριο Intelligent User Interface του Συλλόγου Μηχανημάτων Υπολογισμού – ACM.
