Υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ των θαλάσσιων ταξιδιών και των διαστημικών ταξιδιών,με βαισκό κοινό χαρακτηριστικό τους “εκπαιδευμένους επαγγελματίες που είναι περιορισμένοι μέσα σε ένα κινητό σκάφος στη μέση του πουθενά”.
Έτσι ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η NASA έχει επιδείξει ενδιαφέρον για ένα κλασικό εργαλείο πλοήγησης των ναυτικών, τον εξάντα. Οι αστροναύτες φέρνουν μαζί τους εξάντες ήδη από τις αποστολές των Gemini στις αρχές της δεκαετίας του 1960 που προηγούνται των αποστολών Apollo. Στο “Απόλλων 8” ο Τζιμ Λόβελ έδειξε ότι ήταν δυνατή η επιστροφή ενός διαστημοπλοίου μέσω της χρήσης εξάντα.
Παρόλα αυτά, δεδομένου ότι η NASA έχει κατά κανόνα περισσότερους προηγμένους τεχνολογικά πόρους από ό,τι το μέσο θαλάσσιο σκάφος, οι εξάντες δεν φάνταζαν και τόσο απαραίτητος εξοπλισμός για ένα διαστημικό ταξίδι. Μόλις πρόσφατα αναδείχτηκε ένα νέο ενδιαφέρον για το αρχαίο εργαλείο, λόγω των σχεδιασμών της ανθρωπότητας για όλο και πιο μακρινά ταξίδια στο διάστημα και του κινδύνου απώλειας ενέργειας που συνεπάγονται. Οι επιστήμονες τρέφουν την ελπίδα ότι μπορούν να “αναβαθμίσουν” το παλιομοδίτικο εργαλείο για πιο αποτελεσματική χρήση στο βαθύ διάστημα.
“Οι βασικές αρχές είναι πολύ παρόμοιες με το πώς θα χρησιμοποιούνταν στη Γη” λέει ο επικεφαλής ερευνητής της χρήσης του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), Κρεγκ Χολτ. ροφανώς και οι πιθανότητες να χαθούν στο διάστημα οι αστροναύτες του ISS είναι ελάχιστες (αφού μπορούν να κοιτάξουν απλά κάτω τους, στην Γη, για να προσανατολιστούν), όμως είναι ένα κατάλληλο μέρος για να διεξάγει τους πειραματισμούς της η NASA. “Σε ένα διαστημόπλοιο ιδιαίτερη πρόκληση είναι η επιμελητεία/ συντονισμός- πρέπει να μπορείς να έχεις σταθερή εικόνα μέσα από ένα παράθυρο. Ζητούμε από το πλήρωμα να αξιολογήσει κάποιες ιδέες που έχουμε σχετικά με το πώς να το επιτύχουμε αυτό και να μας δώσει feedback και ίσως νέες ιδέες σχετικά με το πώς να έχουμε μια σταθερή, καθαρή εικόνα. Αυτό είναι κάτι που απλά δεν μπορούμε να δοκιμάσουμε στο έδαφος”.
Οι ειδικές τεχνικές που διερευνώνται στο πλαίσιο της έρευνας, επικεντρώνουν στη σταθερότητα για πιθανή χρήση για πλοήγηση έκτακτης ανάγκης σε διαστημικά σκάφη όπως το Orion. “Δεν χρειάζεται να επανεφεύρουμε τον τροχό όταν μιλάμε για πλοήγηση με τα άστρα” λέει ο Χολτ. “Θέλουμε ένα αξιόπιστο, μηχανικό εφεδρικό όργανο με όσο το δυνατόν λιγότερα τμήματα και μικρότερη ανάγκη ενέργειας είναι δυνατόν, για να επιστρέφουμε πίσω με ασφάλεια. Τώρα που σχεδιάζουμε να πάμε πιο μακριά στο διάστημα από ποτέ άλλοτε, τα πληρώματα χρειάζονται τη δυνατότητα να πλοηγούνται αυτόνομα, σε περίπτωση απώλειας επικοινωνίας με το έδαφος”.