Προβληματισμό προκαλεί η αποκάλυψη πως το Facebook κατοχύρωσε τεχνολογική πατέντα η οποία θα του επιτρέπει να “ακούει” τους ήχους σε ένα χώρο και να ξέρει τι παρακολουθούν στην τηλεόραση μικροί και μεγάλοι (εν αγνοία τους), ενώ εντείνονται οι προσπάθειες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να περιορίσουν την κατευθυνόμενη παραπληροφόρηση στις online πλατφόρμες τους.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των “Τάιμς της Νέας Υόρκης” και του “Γκάρτιαν”, το Facebook κατοχύρωσε μία τεχνολογική πατέντα για ένα καινοτόμο σύστημα, το οποίο μπορεί να ενεργοποιήσει από μακριά το μικρόφωνο του τηλεφώνου ή του “τάμπλετ” ενός χρήστη, χρησιμοποιώντας μη ακουόμενα σήματα που εκπέμπονται μέσω της τηλεόρασής του.
Υποτίθεται ότι σκοπός του νέου συστήματος θα είναι το Facebook να μαθαίνει ποια εκπομπή βλέπει στην τηλεόραση ένα νοικοκυριό. Η πατέντα παρουσιάζει την τεχνολογία ως ένα τρόπο με τον οποίο τα κανάλια θα γνωρίζουν ακριβώς ποιός παρακολουθεί τις εκπομπές και τις διαφημίσεις τους και για πόση ώρα. Το ίδιο σύστημα, στη συνέχεια, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργεί “προφίλ” των τηλεθεατών-χρηστών σε κάθε σπίτι, ώστε να τους προβάλλονται πιο στοχευμένες διαφημίσεις.
Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα ιδιωτικότητας, η νέα τεχνολογία θα συνιστά μια σαφή παραβίαση της ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων, καθώς η ενεργοποίηση του μικροφώνου δεν θα “πιάνει” μόνο τους ήχους από την εκάστοτε τηλεοπτική εκπομπή, αλλά και τις συζητήσεις των ανθρώπων, χωρίς οι ίδιοι να έχουν συγκατατεθεί γι’ αυτό.
Προσπαθώντας να καθησυχάσει τους φόβους περί μιας ακόμα παραβίασης της ιδιωτικότητας των χρηστών. το Facebook δήλωσε ότι κατοχύρωσε την πατέντα απλώς για να αποτρέψει την υφαρπαγή και την εμπορική αξιοποίηση της από άλλες εταιρείες. Διαβεβαίωσε επίσης ότι το ίδιο ούτε την έχει ενσωματώσει σε κάποιο προϊόν του, ούτε σκοπεύει να το κάνει στο μέλλον.
Περισσότερη διαφάνεια στις διαφημίσεις από Facebook και Twitter
Την ίδια στιγμή, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εντείνουν τις προσπάθειές τους να περιορίσουν την κατευθυνόμενη παραπληροφόρηση στις online πλατφόρμες τους, Το Facebook και το Twitter ανακοίνωσαν σχεδόν ταυτόχρονα ότι θέτουν στη διάθεση των χρηστών νέα εργαλεία που βελτιώνουν τη διαφάνεια, όσον αφορά τις πολιτικές και άλλες διαφημίσεις που προβάλλουν.
Ειδικότερα, το Twitter δήλωσε ότι δημιούργησε ένα Κέντρο Διαφάνειας Διαφημίσεων, το οποίο επιτρέπει στο κοινό από οπουδήποτε στον κόσμο να βλέπει μια βάση δεδομένων, που περιλαμβάνει κάθε διαφήμιση, η οποία “τρέχει” στην πλατφόρμα του. Όμως, προς το παρόν, δεν μπορεί κάποιος χρήστης να ψάξει “θεματικά” τη βάση δεδομένων για να βρει π.χ. πόσες και ποιες διαφημίσεις προβάλλονται προς υποστήριξη του προέδρου Τραμπ ή κατά της μετανάστευσης ή κατά του ελέγχου των όπλων. Το Twitter έκανε λόγο για ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της διαφάνειας, υποσχόμενο περισσότερα στο μέλλον.
Από την πλευρά του το Facebook, έχοντας κάνει δημόσια μια ανάλογη βάση πολιτικών διαφημίσεων τον Μάιο, τώρα έκανε γνωστό ότι θα δώσει τη δυνατότητα στους χρήστες να βλέπουν επιπρόσθετες πληροφορίες (π.χ. ποιος είναι ο αγοραστής των διαφημίσεων) για όλα τα διαφημιστικά μηνύματα σε όλες τις πλατφόρμες που ελέγχει (Facebook, Instagram, Messenger).
Συγκεκριμένα, κάθε ιστοσελίδα του Facebook θα φέρει πλέον την ένδειξη “Πληροφορίες και Διαφημίσεις” (Info and Ads), πάνω στην οποία αν πατήσει ο χρήστης, θα μπορεί να δει κάθε διαφήμιση που “τρέχει” στη συγκεκριμένη σελίδα, καθώς και πληροφορίες για την ίδια τη σελίδα, όπως από ποιόν δημιουργήθηκε, τυχόν αλλαγές στο όνομά της κ.α. Έτσι, οι χρήστες θα μπορούν να πάρουν μια ιδέα ποιος βρίσκεται πίσω από κάθε διαφήμιση, αλλά και για κάθε σελίδα λογαριασμού που δημιουργούν εταιρείες, οργανισμοί κ.α., κάτι χρήσιμο από άποψη διαφάνειας, ιδίως εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ.
“Ο απώτερος στόχος μας είναι πολύ απλός: θέλουμε να μειώσουμε τις κακές διαφημίσεις και να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τι λένε αυτές. Πιστεύουμε ότι οι διαφημιζόμενοι και εμείς πρέπει να λογοδοτούμε για το περιεχόμενο και τις διαφημίσεις”, δήλωσε το Νο 2 του Facebook, η Σέριλ Σάντμπεργκ Σημειώνεται ότι τόσο το Facebook όσο και το Twitter έχουν επικριθεί, μεταξύ άλλων, ότι επέτρεψαν σε ρωσικές υπηρεσίες να χρησιμοποιήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2016.