Άλλη μια ιστορική αποστολή για τη NASA έφτασε στο τέλος της, καθώς όπως ανακοινώθηκε το διαστημόπλοιο Dawn έμεινε από καύσιμα έχοντας ήδη στείλει σημαντικά ντοκουμέντα που ρίχνουν φως στις αρχέγονες περιόδους του ηλιακού μας συστήματος.
Το διαστημόπλοιο Dawn εκτοξεύτηκε πριν από 11 χρόνια, για να επισκεφθεί τα δύο μεγαλύτερα αντικείμενα της κύριας ζώνης αστεροειδών, τους πλανήτες-νάνους Δήμητρα και Εστία που δημιουργήθηκαν στην “αυγή” του ηλιακού μας συστήματος, εξ’ ου και το όνομα του διαστημόπλοιου. Αυτή τη στιγμή το Dawn βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη-νάνο Δήμητρα, όπου εκτιμάται ότι θα παραμείνει για 20-50 χρόνια.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της NASA, το σκάφος δεν προέβη σε προγραμματισμένες επικοινωνίες με το Deep Space Network της NASA στις 31 Οκτωβρίου και την 1η Νοεμβρίου. Αφού η ομάδα πτήσης απέκλεισε όλα τα υπόλοιπα ενδεχόμενα, οι επικεφαλής της αποστολής κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το διαστημόπλοιο ξέμεινε εν τέλει από υδραζίνη, το καύσιμο που του επιτρέπει να ελέγξει τον προσανατολισμό του (προς τα πού είναι στραμμένο). Οπότε, το Dawn δεν μπορεί πλέον να κρατά τις κεραίες του στραμμένες προς τη Γη, για να επικοινωνεί με την ομάδα ελέγχου, ή να στρέφει τους ηλιακούς συλλέκτες του προς τον ήλιο για να επαναφορτίζει.
“Γιορτάζουμε το τέλος της αποστολής Dawn, τα απίστευτα τεχνικά της επιτεύγματα, τη ζωτικής σημασίας επιστήμη που μας έδωσε και όλη την ομάδα που επέτρεψε στο διαστημόπλοιο να κάνει αυτές τις ανακαλύψεις”, δήλωσε ο Τόμας Ζούρμπουχεν, associate administrator του Science Mission Directorate στην Ουάσινγκτον. “Οι εντυπωσιακές εικόνες και τα δεδομένα που συγκέντρωσε το Dawn από την Εστία και τη Δήμητρα είναι κρίσιμα ως προς την κατανόηση της αποστολής και της εξέλιξης του ηλιακού μας συστήματος”, πρόσθεσε.
Κινούμενο με κινητήρες ιόντων από το 2007 και διανύοντας περίπου 6,9 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα,το διαστημόπλοιο της NASA πέτυχε πολλές πρωτιές: Το 2011, όταν κατέφθασε στην Εστία, τον δεύτερο μεγαλύτερο κόσμο στην κύρια ζώνη αστεροειδών, το σκάφος έγινε το πρώτο σε τροχιά στην περιοχή ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Το 2015, όταν το Dawn μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα, έναν πλανήτη-νάνο που είναι επίσης ο μεγαλύτερος κόσμος στη ζώνη αστεροειδών, η αποστολή έγινε η πρώτη που επισκεπτόταν έναν πλανήτη-νάνο και έμπαινε σε τροχιά γύρω από δύο προορισμούς πέρα από τη Γη.
Μεταξύ των επιτευγμάτων του, το Dawn έδειξε πόσο σημαντική είναι η θέση ως προς τον τρόπο που τα αντικείμενα του πρώιμου ηλιακού συστήματος σχηματίστηκαν και εξελίχθηκαν. Το Dawn επίσης ενίσχυσε την ιδέα πως οι πλανήτες-νάνοι θα μπορούσαν να είχαν φιλοξενήσει ωκεανούς για σημαντικό μέρος της ιστορίας τους – και ίσως να το κάνουν ακόμα. “Η Δήμητρα και η Εστία είναι σημαντικές και στη μελέτη των μακρινών πλανητικών συστημάτων, καθώς παρέχουν μια ματιά στις συνθήκες που μπορεί να υπάρχουν γύρω από νεαρά άστρα”, ανέφερε η Κάρολ Ρέιμοντ, principal investigator στο JPL (Jet Propulsion Laboratory), σημειώνοντας ότι “από πολλές απόψεις, η κληρονομιά του Dawn τώρα αρχίζει”, καθώς “τα σετ δεδομένων του Dawn θα εξεταστούν σε βάθος από επιστήμονες που δουλεύουν πάνω στο πώς οι πλανήτες αναπτύσσονται και διαφοροποιούνται, και πότε και πώς μπορεί να σχηματίστηκε ζωή στο ηλιακό μας σύστημα”.
Σημειώνεται ότι το “σβήσιμο” του Dawn σηματοδοτεί το τελευταίο επεισόδιο σε μια σειρά “αποχαιρετισμών” για την αμερικάνικη διαστημική υπηρεσία: Πρόσφατα ανακοινώθηκε το τέλος της αποστολής του εμβληματικού διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler, ενώ έγινε γνωστή και η εμφάνιση προβλημάτων στα παλαιά διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Chandra. Επίσης, παραμένει «σιωπηλό» από το καλοκαίρι το όχημα Opportunity στη NASA, μετά από αμμοθύελλα, ενώ η αποστολή του διαστημοπλοίου Cassini έλαβε τέλος το 2017, με την είσοδο του σκάφους στην ατμόσφαιρα του Κρόνου.
