Η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA)σχεδιάζουν να δαπανήσουν τουλάχιστον 7 δισεκατομμύρια δολάρια για τη συλλογή δειγμάτων από τον Άρη και την επιστροφή τους στη Γη, μια μακροχρόνια διαδικασία που θα ξεκινήσει με την επικείμενη έναρξη της αποστολής Mars 2020 της NASA.
Μέσω της Mars 2020 θα σταλεί στην επιφάνεια του Άρη ένα rover με την ονομασία Perseverance, του οποίου πρωταρχική αποστολή θα είναι να συλλέξει έως και δώδεκα δείγματα βράχων, τοποθετώντας τα σε σωλήνες που έχουν αποθηκευτεί στην επιφάνεια του Άρη ή στο ίδιο το rover. Η αποστολή ξεκινάει στις 7:50 π.μ. της 30ης Ιουλίου με την εκτόξευση ενός Atlas 5 από το Cape Canaveral της Φλόριντα.
Αυτά τα δείγματα θα επιστραφούν από δύο μελλοντικές αποστολές, οι οποίες προβλέπεται να ξεκινήσουν το 2026. Το ένα θα είναι έναδιαστημικό σκάφος που έχει αναπτυχθεί από τη NASA και θα φέρει ένα ευρωπαϊκό “fetch rover” που θα πάρει τους σωλήνες με τα δείγματακαι θα τα επιστρέψει στο σκάφος. Το Perseverance μπορεί επίσης να παραδώσει μερικούς σωλήνες δειγμάτων απευθείας στο lander. Αυτοί οι σωλήνες θα φορτωθούν σε ένα “φορτηγό διαστημόπλοιο”, με την ονομασία Mars Ascent Vehicle, που θα κατασκευαστεί από την Airbus και θα εκτοξευθεί σε τροχιά από έναν μικρό πύραυλο.
Η δεύτερη αποστολή θα είναι η αποστολή Earth Return Orbiter (ERO) υπό την ηγεσία της ESA, η οποία θα συλλέξει αυτό το συσκευασμένοδείγμα που θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Το σκάφος θα αφήσει στη συνέχεια την τροχιά του Άρη και θα επιστρέψει στη Γη. Αν όλα πάνε καλά, μια κάψουλα που μεταφέρει τα συσκευασμένα δείγματα θα προσγειωθεί στην έρημο της Γιούτα το 2031.
Σχολιάζοντας την αποστολή στο BBC News ο Ντέιβιντ Πάρκερ, διευθυντής επανδρωμένης και ρομποτικής εξερεύνησης του ΕΟΔ, ανέφερε ότι «δεν είναι απλά διπλάσιας δυσκολίας σε σχέση με μια τυπική αποστολή στον Άρη, είναι διπλάσιας δυσκολίας στο τετράγωνο, αν σκεφτεί κανείς την πολυπλοκότητα». «Και αυτός ο δορυφόρος που θα φτιάξει η Airbus- μου αρέσει να τον αποκαλώ το πρώτο διαπλανητικό φορτηγό σκάφος, εξαιτίας αυτού που θα κάνει. Είναι σχεδιασμένο να μεταφέρει φορτίο μεταξύ του Άρη και της Γης» πρόσθεσε.
Σε συνέντευξη τύπου εν όψει της εκτόξευσης του οχήματος Perseverance προς τον Άρη ο Πάρκερ αναφέρθηκε εκτενώς στο Mars Ascent Vehicle:Το “φορτηγό διαστημόπλοιο” θα ζυγίζει 6,5 τόνους κατά την εκτόξευσή του το 2026 και θα χρησιμοποιεί ένα μείγμα χημικής και ηλεκτρικής προώθησης για να να φτάσει στον Άρη, να τεθεί σε τροχιά και μετά να γυρίσει στη Γη με το φορτίο των βράχων του. Η Thales Alenia Space (Ιταλία) θα συμμετέχει στο πρόγραμμα. Όσον αφορά την τροφοδοσία του, η χρήση ενός ισχυρού κινητήρα ιόντων θα απαιτεί πολλή ενέργεια, και ως εκ τούτου θα χρησιμοποιηθούν μεγάλοι ηλιακοί συλλέκτες, που θα δώσουν στο σκάφος «άνοιγμα φτερών» 39 μέτρων.
Παρά τα έξοδα και τις προκλήσεις της επιστροφής δείγματος από τον Άρη, οι επιστήμονες λένε ότι είναι ζωτικής σημασίας να επιστρέψουν δείγματα στη Γη όπου θα μπορούν να μελετηθούν σε εργαστήρια πολύ πιο προηγμένα από οποιοδήποτε όργανο που μπορεί να σταλεί στον Άρη με ένα διαστημικό σκάφος. Κάτι τέτοιο, υποστηρίζουν, είναι απαραίτητο για να προσδιοριστείμε σαφή τρόπο τυχόν ύπαρξη βιολογικών σημαδιών ή αποδείξεις ύπατξης προηγούμενης ζωής στον Άρη.
“Αλλά για να έχουμε αυτήν την οριστική απόδειξη, πρέπει να φέρουμε αυτά τα δείγματα πίσω και να τα δούμε στο εργαστήριο”, δήλωσε ο Chris Herd, συμμετέχων επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα.
