Η Κοινή Επιχείρηση για την Ευρωπαϊκή Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (EuroHPC JU), η οποία συγκεντρώνει ευρωπαϊκούς πόρους για την αγορά και εγκατάσταση υπερυπολογιστών και τεχνολογιών παγκόσμιας κλάσης, συνυπέγραψε σήμερα σύμβαση ύψους 144,5 εκατ. ευρώ για την αγορά του υπερυπολογιστή LUMI, που θα προμηθευθεί από την αμερικανική εταιρεία Hewlett Packard.
Έχοντας το μέγεθος ενός γηπέδου τένις και με βάρος 150.000 κιλών ο υπερυπολογιστής LUMI (Large Unified Modern Infrastructure) θα τοποθετηθεί στη Φινλανδία όπου και θα τον διαχειρίζεται η κοινοπραξία LUMI, στην οποία συμμετέχουν δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Η επιλογή της Φινλανδίας δεν έγινε καθόλου τυχαία, καθώς οι κλιματολογικές συνθήκες της χώρας θα της επιτρέψουν να κρυώσει γρήγορα αυτός ο υπερυπολογιστής, χωρίς κόστος, ενώ η θερμότητα του θα χρησιμοποιηθεί για να θερμανθεί η περιοχή όπου βρίσκεται. Μάλιστα, η ισχύς του LUMI θα παρέχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που παράγονται από υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις.
Πρόκειται για την τελευταία προσθήκη στην οικογένεια υπερυπολογιστών της Κοινής Επιχείρησης για την Ευρωπαϊκή Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων. Ο σχεδιασμός του ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2019 και αναμένεται ότι το κέντρο δεδομένων που θα το φιλοξενήσει θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του 2020. Ο νέος υπερυπολογιστής, που θα τεθεί σε λειτουργία περίπου στα μέσα του 2021, θα έχει υπολογιστική ισχύ άνω των 375 petaflops (δηλαδή 375 εκατομμύρια δισεκατομμυρίων υπολογισμών ανά δευτερόλεπτο) και θα μπορεί θεωρητικά να φθάσει ακόμη και τα 552 petaflops, δηλαδή όσο η συνδυασμένη επεξεργαστική ισχύς ενάμισι εκατομμυρίου φορητών υπολογιστών, κάτι που θα τον καθιστά έναν από τους πέντε κορυφαίους στον κόσμο.
Η Ευρώπη πρωτοστατεί στις επενδύσεις σε υπερυπολογιστικές υποδομές επόμενης γενιάς που θα είναι προσβάσιμες από όλους τους ερευνητές, τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης και θα επιτρέψουν την υλοποίηση εκατοντάδων νέων εφαρμογών στην τεχνητή νοημοσύνη, στην εξατομικευμένη ιατρική, στο σχεδιασμό φαρμάκων και υλικών, στη γονιδιωματική, στις μετεωρολογικές προβλέψεις, στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής κ.α.
Οι θετικές επιπτώσεις των υπερυπολογιστών στην κοινωνία είναι ήδη ορατές σε διάφορους τομείς, π.χ. στην καταπολέμηση σοβαρών ασθενειών όπως ο καρκίνος, ο κορονοϊός και άλλες ιογενείς λοιμώξεις, στη στήριξη της πράσινης μετάβασης, στην υποβοήθηση του αστικού και αγροτικού σχεδιασμού, στη διαχείριση των αποβλήτων και των υδάτων και στον έλεγχο της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.
Για παράδειγμα, χάρη στην χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ κοινοπραξία Exscalate4CoV, υπερυπολογιστές βοηθούν τους επιστήμονες να βρουν αποτελεσματική θεραπεία για νοσούντες από την COVID-19. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η πρωτοβουλία της ΕΕ «Προορισμός: Γη» που έχει στόχο την ανάπτυξη ενός υψηλής ακριβείας ψηφιακού μοντέλου της Γης, το οποίο μπορεί να βελτιώσει τις μετεωρολογικές προβλέψεις, τη διαχείριση των υδάτων και την περιβαλλοντική μοντελοποίηση.
Σημειώνεται ότι η ΕΕ έχει μέχρι στιγμής επενδύσει σχεδόν 327 εκατ. ευρώ σε υπερυπολογιστικά συστήματα. Η πρόταση που κατέθεσε η Επιτροπή τον Σεπτέμβριο, θα επιτρέψει μελλοντικά πρόσθετες επενδύσεις ύψους 8 δισ. ευρώ στην επόμενη γενιά υπερυπολογιστών. Είχε προηγηθεί, στις 15 Οκτωβρίου, η ανακοίνωση ότι ο υπερυπολογιστής LEONARDO θα εγκατασταθεί στην Ιταλία, ενώ από τον Σεπτέμβριο ανακοινώθηκαν άλλοι τρεις υπερυπολογιστές για την Τσεχία, το Λουξεμβούργο και τη Σλοβενία. Ως το τέλος του 2020, η Κοινή Επιχείρηση σχεδιάζει να αποκτήσει και άλλους υπερυπολογιστές στη Βουλγαρία, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία.